Choroby ↓

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Włókniaki to zmiany skórne, które, choć zazwyczaj są niegroźne, potrafią budzić niepokój i wątpliwości. Pojawiają się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, niezależnie od wieku, a ich obecność może być związana z predyspozycjami genetycznymi, zmianami hormonalnymi lub podrażnieniami mechanicznymi skóry. W większości przypadków mają charakter łagodny, jednak ze względu na ich wygląd i umiejscowienie wiele osób decyduje się na ich usunięcie. Jak wygląda włókniak? Włókniak to niewielka, miękka lub twarda grudka na skórze, o kolorze zbliżonym do naturalnego odcienia ciała lub nieco ciemniejszy – beżowy, brunatny bądź różowy. Zmiana może być pojedyncza lub występować w większej liczbie, zwłaszcza w miejscach narażonych na tarcie, takich jak szyja, pachy, pachwiny, powieki czy okolice pod biustem. Włókniaki rosną powoli i nie powodują bólu ani świądu, choć w wyniku podrażnienia mogą ulec zaczerwienieniu lub stanowić defekt estetyczny.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

ZSC czyli Zespół Stopy Cukrzycowej to jedno z najpoważniejszych powikłań cukrzycy, które może prowadzić do trudno gojących się ran, infekcji, a nawet amputacji kończyny. Schorzenie to rozwija się powoli, często niezauważalnie, w wyniku zaburzeń krążenia i uszkodzenia nerwów obwodowych. Charakterystyczne objawy, takie jak drętwienie, mrowienie czy owrzodzenia na stopach, wymagają szybkiej diagnostyki i odpowiedniego leczenia. Wczesne rozpoznanie oraz właściwa pielęgnacja stóp mogą pomóc zapobiec powikłaniom i poprawić jakości życia osób z cukrzycą. Stopa cukrzycowa co to?  Stopa cukrzycowa nie jest pojedynczym schorzeniem, lecz poważnym powikłaniem cukrzycy, wymagającym kompleksowej opieki medycznej i właściwej profilaktyki. ZSC to zespół zmian chorobowych występujących w obrębie stóp u osób chorujących na cukrzycę. Jest wynikiem długotrwale utrzymującego się podwyższonego poziomu glukozy we krwi, który prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów. W efekcie dochodzi do pogorszenia ukrwienia tkanek oraz zaburzeń czucia, co sprzyja powstawaniu ran, owrzodzeń i infekcji.  Jak wygląda stopa cukrzycowa? Objawy stopy cukrzycowej Objawy stopy cukrzycowej mogą przybierać różne formy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Początkowo pojawia się uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp, wynikające z uszkodzenia nerwów obwodowych. Skóra może być sucha, cienka i podatna na pęknięcia, a drobne otarcia czy skaleczenia często goją się znacznie wolniej niż u osób zdrowych. W bardziej zaawansowanych stadiach pojawiają się trudno gojące się owrzodzenia, przebarwienia skóry, deformacje palców oraz nieprzyjemny zapach świadczący o infekcji. Charakterystycznym objawem jest także utrata czucia bólu, przez co pacjent może nie zauważyć powstających ran, co dodatkowo zwiększa ryzyko powikłań. Uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp. Sucha, cienka i podatna na pęknięcia skóra stóp. Wolne gojenie się ran, otarć i skaleczeń. Obecność owrzodzeń lub trudno gojące się rany. Przebarwienia skóry i zmiany w wyglądzie stóp. Deformacje palców (np. palce młotkowate). Nieprzyjemny zapach stóp świadczący o infekcji. Utrata czucia bólu. W zaawansowanych przypadkach – martwica tkanek.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Pasożyty wewnętrzne potrafią przez długi czas rozwijać się w organizmie człowieka, nie dając wyraźnych objawów swojej obecności. Z czasem mogą pojawić się dolegliwości takie jak bóle brzucha, osłabienie, utrata apetytu czy problemy skórne. Choć temat pasożytów często budzi niepokój, warto wiedzieć, że współczesna diagnostyka i skuteczne, dostępne bez recepty środki pozwolą na szybkie i bezpieczne pozbycie się problemu. Pasożyty ludzkie. Rodzaje pasożytów wewnętrznych Pasożyty wewnętrzne to organizmy, które żyją i rozmnażają się kosztem człowieka, wykorzystując jego organizm jako źródło pożywienia i środowisko do rozwoju. Do najczęściej spotykanych pasożytów należą tasiemce, glisty ludzkie oraz owsiki – różnią się one budową, sposobem zakażenia i objawami, jakie wywołują. Tasiemiec uzbrojony Tasiemiec uzbrojony (Taenia solium) to pasożyt należący do płazińców, który może osiągać nawet kilka metrów długości. Jego cykl rozwojowy związany jest z obecnością dwóch żywicieli – pośredniego (świni) i ostatecznego (człowieka). Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez spożycie niedogotowanego lub surowego mięsa wieprzowego, zawierającego larwy pasożyta, tzw. wągry. W organizmie człowieka tasiemiec osiedla się zazwyczaj w jelicie cienkim, gdzie rośnie i dojrzewa, wykorzystując składniki odżywcze z pożywienia gospodarza. Charakterystyczną cechą tego gatunku są haczyki na główce, które umożliwiają mu mocne przytwierdzenie się do ściany jelita – stąd nazwa „uzbrojony”. Glista ludzka Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) to jeden z najczęściej występujących pasożytów przewodu pokarmowego człowieka. Jest to robak obły o charakterystycznym, cylindrycznym kształcie, który może osiągać nawet do 30 cm długości. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, poprzez spożycie żywności lub wody zanieczyszczonej jajami pasożyta – szczególnie tam, gdzie nie przestrzega się zasad higieny. Jaja glisty przedostają się do jelita, gdzie rozwijają się larwy. Następnie migrują one przez układ krwionośny i oddechowy, by ostatecznie powrócić do jelita cienkiego, gdzie osiągają postać dorosłą. Cykl życiowy glisty jest złożony, a sam pasożyt potrafi przetrwać w organizmie człowieka nawet kilka miesięcy, pobierając składniki odżywcze i zaburzając naturalną równowagę jelitową. Owsiki Owsiki ludzkie (Enterobius vermicularis) to niewielkie, białe nicienie pasożytujące głównie w jelicie grubym człowieka. Zakażenie nimi, nazywane owsicą, jest jedną z najczęstszych chorób pasożytniczych, szczególnie u dzieci. Do infekcji dochodzi drogą pokarmową lub przez kontakt bezpośredni, gdy jaja pasożyta trafiają do ust z zanieczyszczonych rąk, pościeli czy zabawek. Cykl życiowy owsika jest krótki, ale bardzo intensywny – dorosłe samice składają tysiące jaj w okolicach odbytu, skąd łatwo mogą się przenosić na inne osoby lub przedmioty codziennego użytku. Owsiki rozwijają się szybko, a ich obecność w jelitach może prowadzić do dyskomfortu i zaburzeń snu, zwłaszcza u najmłodszych.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Lipodemia to przewlekłe zaburzenie dotyczące nieprawidłowego rozmieszczenia tkanki tłuszczowej, które występuje niemal wyłącznie u kobiet. Choroba ta charakteryzuje się symetrycznym powiększeniem kończyn – najczęściej dolnych, często połączonym z uczuciem bólu, napięcia oraz zwiększoną skłonnością do powstawania siniaków. Mimo że lipodemia bywa mylona z otyłością lub obrzękiem limfatycznym, jej podłoże i mechanizmy rozwoju są odmienne. Wczesne rozpoznanie pozwoli w porę podjąć skuteczne leczenie, by przywrócić skórze zdrowy wygląd i zapobiec powikłaniom.  Lipodemia co to? Lipodemia, określana również jako obrzęk tłuszczowy, to przewlekłe, postępujące zaburzenie, które polega na symetrycznym rozroście komórek tłuszczowych (adipocytów) w określonych partiach ciała – najczęściej w obrębie bioder, ud, łydek oraz ramion – przy jednoczesnym braku zmian w obrębie stóp i dłoni. Charakterystyczną cechą lipodemii jest brak reakcji na tradycyjne metody redukcji masy ciała, takie jak dieta czy aktywność fizyczna. Lipodemia nie wynika z nadmiernego spożycia kalorii, lecz z zaburzeń mikrokrążenia i gospodarki hormonalnej, które wpływają na funkcjonowanie tkanki tłuszczowej. Istotną rolę w jej rozwoju odgrywać mogą czynniki genetyczne oraz zmiany hormonalne, zwłaszcza te związane z okresem dojrzewania, ciążą lub menopauzą. W początkowych etapach choroba może być bagatelizowana lub mylona z otyłością czy obrzękiem limfatycznym. Z czasem jednak pojawia się ból, nadwrażliwość na dotyk, uczucie ciężkości kończyn oraz skłonność do powstawania siniaków.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choć od pierwszych przypadków COVID-19 minęło już kilka lat, temat koronawirusa wciąż budzi wiele pytań – zwłaszcza w sezonie zwiększonej zachorowalności. Jakie są najczęstsze objawy koronawirusa? Co powoduje rozwój choroby? Jakie są metody leczenia i łagodzenia objawów? Zrozumienie mechanizmu zakażenia, rozpoznanie pierwszych symptomów oraz właściwe postępowanie pozwolą skutecznie ograniczyć ryzyko powikłań i szybciej wrócić do pełni sił. COVID-19 co to? COVID-19 to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa SARS-CoV-2, należącego do rodziny koronawirusów. Po raz pierwszy została zidentyfikowana pod koniec 2019 roku w Chinach, a w krótkim czasie rozprzestrzeniła się na cały świat. Do zakażenia dochodzi głównie drogą kropelkową – podczas kaszlu, kichania czy rozmowy – a także poprzez kontakt z powierzchniami, na których osiadł wirus. Przebieg choroby może być bardzo różny – u jednych przypomina lekkie przeziębienie, u innych powoduje silne objawy i wymaga opieki medycznej.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wszy, choć często kojarzą się z odległymi czasami, wciąż są obecne wśród dzieci, a zakażenie nimi nie wynika z braku higieny, lecz najczęściej z bliskiego kontaktu w grupie rówieśniczej. Umiejętność szybkiego rozpoznania wszawicy oraz znajomość jej przyczyn i skutecznych metody leczenia i profilaktyki pozwoli szybko i skutecznie pozbyć się problemu, oraz uniknąć nawrotów. Wesz ludzka – jak ją rozpoznać? Wesz głowowa to niewielki pasożyt o długości zaledwie 2–3 mm, który żywi się krwią człowieka. Najczęściej bytuje u nasady włosów, w okolicy skroni, karku i za uszami, gdzie skóra jest cieńsza i dobrze ukrwiona. Dorosłe osobniki są ruchliwe i trudne do zauważenia, dlatego łatwiej dostrzec ich jaja, tzw. gnidy – małe, białe lub żółtawe kuleczki przyklejone mocno do włosa, których nie da się strząsnąć jak zwykłego łupieżu. Typowym objawem obecności wszy jest uporczywy świąd skóry głowy, spowodowany reakcją alergiczną na ich ślinę. Jeśli więc dziecko intensywnie się drapie, warto dokładnie obejrzeć skórę i włosy przy dobrym świetle, najlepiej używając gęstego grzebienia, aby upewnić się, czy przyczyną nie są właśnie wszy.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jesień to czas, w którym organizm jest szczególnie narażony na infekcje. Przeziębienie czy osłabienie odporności potrafią skutecznie zepsuć codzienne plany, dlatego coraz chętniej sięgamy po naturalne sposoby wspierające zdrowie. Jednym z nich jest czarny bez – roślina znana i ceniona od pokoleń. Jego kwiaty i owoce kryją w sobie bogactwo witamin, antyoksydantów i składników, które mogą wspierać organizm w walce z pierwszymi objawami infekcji oraz wzmacniać naturalne siły obronne. Czarny bez właściwości Czarny bez to roślina, której prozdrowotne właściwości od wieków doceniane są w medycynie ludowej. Zarówno kwiaty, jak i owoce czarnego bzu obfitują w cenne związki bioaktywne – witaminy, minerały, antyoksydanty i naturalne substancje wspierające układ odpornościowy. Dzięki nim czarny bez pomaga łagodzić objawy przeziębienia, wspiera organizm w walce z infekcjami oraz sprzyja szybszej regeneracji. Regularne stosowanie preparatów na jego bazie może korzystnie wpływać na ogólną kondycję organizmu, wzmacniając naturalne mechanizmy obronne.  Kwiat czarnego bzu Kwiaty czarnego bzu od lat stosowane są jako naturalne wsparcie w walce z infekcjami dróg oddechowych. Zawierają liczne związki bioaktywne, które wspomagają organizm w łagodzeniu gorączki, kaszlu czy kataru. Napary i syropy przygotowane na bazie kwiatów czarnego bzu wykazują działanie napotne i przeciwzapalne, dzięki czemu mogą wspierać organizm w oczyszczaniu z toksyn i przyspieszać powrót do zdrowia. Kwiaty tej rośliny są cenione również za właściwości łagodzące podrażnienia gardła oraz korzystny wpływ na ogólne wzmocnienie odporności, co czyni je cennym sprzymierzeńcem w sezonie przeziębień. Wspiera organizm w walce z infekcjami dróg oddechowych. Działa napotnie i pomaga obniżać gorączkę. Łagodzi objawy przeziębienia, takie jak kaszel czy katar. Wspiera naturalny proces oczyszczania organizmu z toksyn. Wykazuje właściwości przeciwzapalne. Koi podrażnienia gardła. Wzmacnia naturalną odporność. Czarny bez owoce Owoce czarnego bzu to prawdziwa skarbnica składników odżywczych, które wspierają organizm w okresie zwiększonej podatności na infekcje. Zawierają duże ilości witaminy C, antocyjanów oraz flawonoidów – naturalnych antyoksydantów chroniących komórki przed działaniem wolnych rodników i wspierających odporność. Regularne spożywanie preparatów z owoców czarnego bzu może pomagać skracać czas trwania przeziębienia, łagodzić jego objawy i wspierać organizm w regeneracji. Ponadto owoce czarnego bzu mają właściwości przeciwzapalne i wspomagają prawidłową pracę układu krążenia. Dzięki bogatemu składowi są cenione nie tylko jako wsparcie w walce z infekcjami, ale także jako naturalny sposób na ogólne wzmocnienie organizmu. Stanowią bogate źródło witaminy C, antocyjanów i flawonoidów. Wspierają układ odpornościowy. Pomagają skrócić czas trwania przeziębienia. Łagodzą objawy infekcji i wspierają regenerację organizmu. Wykazują działanie przeciwzapalne. Wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia. Wzmacniają ogólną kondycję organizmu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jesień dla wielu osób to czas obniżonego nastroju, zmęczenia i spadku motywacji. Czy to tylko „jesienny smutek”, która minie wraz z pierwszymi promieniami wiosennego słońca, czy może objawy depresji sezonowej, wymagającej większej uwagi i wsparcia specjalisty?

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zespół Reye’a to bardzo poważne schorzenie, które najczęściej dotyka dzieci i młodzież w trakcie lub po przebyciu infekcji wirusowej. Choroba rozwija się nagle, a jej przebieg może być dramatyczny – prowadząc do uszkodzenia wątroby i mózgu (encefalopatia), a nawet śmierci. Choć dziś występuje znacznie rzadziej niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu, nadal warto znać jej przyczyny, wiedzieć, jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców oraz jakie mogą być konsekwencje zdrowotne. Zespół Reye'a – przyczyny Ryzyko wystąpienia choroby zwiększa się szczególnie w okresie infekcji wirusowych, gdy stosowane są niewłaściwe leki przeciwgorączkowe. Zespołu Reye’a najczęściej spowodowany jest nieprawidłową reakcją organizmu na przebytą infekcję wirusową. Najsilniej z chorobą wiąże się zastosowanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia w trakcie leczenia gorączki i bólu. Uważa się również, że u niektórych osób zespół Reye’a może być związany z predyspozycjami genetycznymi, które wpływają na metabolizm kwasów tłuszczowych w wątrobie.  Aspiryna dla dzieci Stosowanie aspiryny (kwasu acetylosalicylowego) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia jest zdecydowanie odradzane ze względu na ryzyko rozwoju zespołu Reye’a. Choć lek ten od lat jest popularnym środkiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym u dorosłych, u najmłodszych może prowadzić do groźnych powikłań neurologicznych i uszkodzenia wątroby. Z tego powodu w pediatrii aspiryna nie powinna być stosowana, a w razie potrzeby obniżania temperatury czy łagodzenia bólu zaleca się sięganie po alternatywne leki przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen w odpowiednich – dostosowanych do wieku i wagi dziecka dawkach. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hipoglikemia, czyli nagły spadek poziomu glukozy we krwi, to stan, który może być niebezpieczny zarówno dla osób z cukrzycą, jak i tych, które na co dzień nie zmagają się z chorobami metabolicznymi. Do niedocukrzenia może dojść m.in. po intensywnym wysiłku fizycznym, długiej przerwie między posiłkami czy po spożyciu alkoholu. Objawy bywają różnorodne – od osłabienia i nadmiernego głodu, przez drżenie rąk i zawroty głowy, aż po zaburzenia świadomości. Szybka reakcja i znajomość skutecznych sposobów leczenia oraz zapobiegania spadkom cukru pozwolą uniknąć groźnych konsekwencji i zadbać o bezpieczeństwo w codziennym życiu. Co to jest hipoglikemia? Hipoglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej wartości uznawanych za prawidłowe – najczęściej poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l). Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu, a zwłaszcza dla mózgu, dlatego jej niedobór może szybko prowadzić do zaburzeń koncentracji, osłabienia, a w ciężkich przypadkach nawet utraty przytomności. Niedocukrzenie pojawia się najczęściej u osób z cukrzycą przyjmujących insulinę lub niektóre leki doustne, jednak może wystąpić także u osób bez tej choroby – na przykład po nadmiernym wysiłku fizycznym, po spożyciu alkoholu czy przy zbyt długiej przerwie między posiłkami. Hipoglikemia nie powinna być lekceważona, ponieważ nieleczona może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Rodzaje hipoglikemii Hipoglikemia może przybierać różne postaci, w zależności od przyczyny oraz momentu jej wystąpienia. Najczęściej wyróżnia się: hipoglikemię reaktywną, hipoglikemię polekową, hipoglikemię nocną oraz hipoglikemię głodową. Hipoglikemia reaktywna pojawia się zwykle kilka godzin po posiłku, kiedy poziom cukru we krwi gwałtownie spada w wyniku nadmiernego wydzielania insuliny. Może dotyczyć zarówno osób z cukrzycą, jak i zdrowych. Hipoglikemia polekowa najczęściej występuje u pacjentów z cukrzycą stosujących insulinę lub niektóre leki przeciwcukrzycowe, które mogą obniżać poziom glukozy. Hipoglikemia nocna rozwija się podczas snu i bywa szczególnie groźna, ponieważ łatwo ją przeoczyć. Objawia się m.in. bólami głowy po przebudzeniu czy uczuciem zmęczenia. Hipoglikemia głodowa pojawia się w wyniku długotrwałego postu, zbyt małej ilości spożytych kalorii albo przy intensywnym wysiłku fizycznym bez odpowiedniego uzupełnienia energii. Każdy z tych rodzajów niedocukrzenia może dawać podobne objawy, ale umiejętność ich rozróżnienia ułatwia prawidłowe rozpoznanie problemu i dobranie właściwej metody zapobiegania.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Chłodniejsze dni, zmienna pogoda i mniejsza ilość słońca sprawiają, że jesienią łatwiej o spadek energii i gorsze samopoczucie.  Dobre nawyki oraz właściwie dobrane suplementy diety mogą wspierać odporność, oraz poprawiać kondycję psychiczną, aby cieszyć się zdrowiem i dobrym nastrojem niezależnie od pory roku.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Endometrioza to przewlekła choroba ginekologiczna, która dotyka miliony kobiet na całym świecie, a mimo to często pozostaje nierozpoznana przez wiele lat. Towarzyszące jej dolegliwości – takie jak silne bóle menstruacyjne, przewlekłe zmęczenie czy problemy z płodnością – bywają bagatelizowane lub mylone z innymi schorzeniami. Tymczasem endometrioza może znacząco obniżać komfort życia i wpływać na codzienne funkcjonowanie. Zrozumienie jej przyczyn oraz rozpoznanie charakterystycznych objawów pozwala na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia. Co to jest endometrioza? Endometrioza to choroba, w której przebiegu komórki podobne do błony śluzowej macicy (endometrium) rozwijają się poza jej jamą – najczęściej w obrębie jajników, jajowodów czy otrzewnej. Pod wpływem hormonów te ogniska zachowują się podobnie jak endometrium w macicy, czyli ulegają cyklicznym zmianom w trakcie miesiączki. Prowadzi to do powstawania stanów zapalnych, zrostów i torbieli, które mogą powodować silny ból, obfite miesiączki, a także problemy z zajściem w ciążę. Choroba ma charakter przewlekły i postępujący, dlatego jej wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są niezwykle istotne dla poprawy jakości życia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Tłuszczaki to łagodne zmiany nowotworowe - guzki tłuszczowe, które mogą pojawić się praktycznie w każdym miejscu na ciele. Choć zwykle nie są groźne dla zdrowia, ich obecność często budzi niepokój i może wpływać na komfort życia. Powstają w wyniku nadmiaru komórek tłuszczowych skupionych w jednym miejscu i mogą mieć różne rozmiary – od małych, ledwo wyczuwalnych, po większe, które rzucają się w oczy. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Rosnąca popularność egzotycznych podróży sprawia, że zagrożenie wystąpienia chorób tropikalnych staje się coraz bardziej realne zarówno dla turystów jak i osób pracujących za granicą. Do najczęściej diagnozowanych chorób tropikalnych należą m.in. malaria, denga, dur brzuszny czy żółta febra. Wiele z tych schorzeń przenoszonych jest przez owady – głównie komary – i może mieć poważny przebieg, jeśli nie zostaną szybko rozpoznane i odpowiednio leczone. Znajomość objawów oraz skutecznej profilaktyki pozwoli zapobiec zarażeniu i niebezpiecznym powikłaniom.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Coraz więcej osób po 40. roku życia zauważa, że czytanie drobnego druku wymaga większego wysiłku, a ostrość widzenia z bliska stopniowo się pogarsza. To naturalny proces, znany jako prezbiopia – czyli starczowzroczność. Choć objawy mogą początkowo wydawać się niegroźne, często wyraźnie wpływają na komfort codziennego funkcjonowania. Znajomość objawów prezbiopii i świadomość nowoczesnych rozwiązań pozwoli dłużej cieszyć się dobrym widzeniem. Prezbiopia co to? Prezbiopia, nazywana także starczowzrocznością, to naturalny proces związany ze starzeniem się oka. Zazwyczaj pojawia się po 40. roku życia i wynika z utraty elastyczności soczewki oraz osłabienia mięśni odpowiadających za akomodację. Oznacza to, że oko stopniowo traci zdolność ostrego widzenia przedmiotów z bliska – trudniejsze staje się czytanie drobnego druku, korzystanie ze smartfona czy wykonywanie precyzyjnych czynności. W przeciwieństwie do innych wad wzroku prezbiopia nie jest chorobą, lecz fizjologicznym etapem starzenia się. Objawy mogą pojawiać się stopniowo i często są mylone ze zmęczeniem oczu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Tarczyca to mały, ale niezwykle ważny gruczoł, który wpływa na niemal każdy aspekt funkcjonowania organizmu – od metabolizmu, przez nastrój, aż po pracę serca. Problemy z tarczycą mogą pojawić się na różnych etapach życia i często objawiają się w sposób nieoczywisty, co utrudnia szybkie rozpoznanie. Zaburzenia pracy tarczycy, takie jak nadczynność czy niedoczynność, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, dlatego tak ważna jest znajomość przyczyn chorób tarczycy, sposobów ich diagnozowania oraz dostępnych metod leczenia, które pozwalają skutecznie przywrócić równowagę hormonalną i poprawić samopoczucie. Co to jest tarczyca? Tarczyca to niewielki gruczoł położony u podstawy szyi, przypominający kształtem motyla. Jest odpowiedzialna za produkcję hormonów, które regulują tempo przemiany materii, wpływają na pracę serca, układu nerwowego oraz wiele innych procesów w organizmie. Prawidłowe funkcjonowanie tarczycy jest bardzo istotne dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia. Za co odpowiada tarczyca? Funkcje tarczycy Tarczyca to gruczoł, który wytwarza hormony wpływające na wiele procesów życiowych. Jej główne funkcje to regulacja metabolizmu, wspieranie pracy układu sercowo-naczyniowego oraz wpływ na rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego. Hormony tarczycy pomagają też utrzymać odpowiednią temperaturę ciała oraz mają znaczenie dla zdrowia kości i mięśni. Dzięki nim organizm efektywnie wykorzystuje energię, co przekłada się na dobre samopoczucie i zdrowie. Najważniejsze funkcje tarczycy: regulacja tempa przemiany materii (metabolizmu), wpływ na pracę serca i układ krążenia, wspieranie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, kontrola temperatury ciała, udział w rozwoju i regeneracji mięśni oraz kości, wpływ na wzrost i rozwój organizmu, zwłaszcza u dzieci. Jaki hormon produkuje tarczyca? Tarczyca wytwarza kilka hormonów, które mają ważne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Najważniejsze z nich to: tyroksyna (T4), trójjodotyronina (T3), kalcytonina Tyroksyna (T4) to główny hormon tarczycy, który wpływa na tempo przemiany materii, energię komórek oraz rozwój narządów. W organizmie część T4 przekształca się w aktywną formę T3. Trójjodotyronina (T3) to aktywniejsza forma hormonu, bezpośrednio regulująca metabolizm i wpływająca na funkcje serca, układu nerwowego oraz mięśni. Kalcytonina jest hormonem odpowiedzialnym za regulację poziomu wapnia we krwi, wspierający zdrowie kości i przeciwdziałający nadmiernemu uwalnianiu wapnia z kości.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Krwawienie z nosa to dolegliwość, która, choć najczęściej nie jest groźna, potrafi wywołać niepokój – zwłaszcza gdy zdarza się regularnie lub bez wyraźnej przyczyny. Przyczyną krwawienia mogą być urazy mechaniczne, suche powietrze oraz problemy z ciśnieniem i choroby przewlekłe. Znajomość przyczyn krwawień z nosa, skutecznych sposobów reagowania oraz metod profilaktyki pomogą zadbać o zdrowie i komfort każdego dnia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Egzotyczne wakacje oraz towarzysząca im zmiana standardów sanitarnych i diety dla wielu turystów kończy się niespodziewanym problemem zdrowotnym, znanym powszechnie jako "zemsta faraona". Biegunka podróżnych, bo o niej mowa, to częsta dolegliwość, która potrafi skutecznie zepsuć nawet najbardziej wyczekiwany wypoczynek. Skąd się bierze? Jakie są jej objawy i – co najważniejsze – jak szybko wrócić do formy? To pytania, na które warto znać odpowiedź, planując zagraniczną podróż. Zemsta faraona co to? Zemsta faraona to potoczne określenie biegunki podróżnych – ostrej dolegliwości żołądkowo-jelitowej, która najczęściej dotyka osoby podróżujące do krajów o cieplejszym klimacie, zwłaszcza w Afryce Północnej, Azji czy Ameryce Południowej. Jej nazwa pochodzi od legendarnej „klątwy”, która miała spotykać obcokrajowców odwiedzających Egipt. W rzeczywistości to nic innego jak reakcja organizmu na kontakt z miejscową florą bakteryjną, do której nasz układ pokarmowy nie jest przyzwyczajony. Klątwa faraona może pojawić się już w pierwszych dniach pobytu i objawia się biegunką, nudnościami, bólami brzucha oraz ogólnym osłabieniem. Choć zazwyczaj mija samoistnie po kilku dniach, nie warto jej bagatelizować – odpowiednie nawodnienie i szybka reakcja mogą znacznie złagodzić jej przebieg. Czy zemsta faraona jest zaraźliwa? Biegunka podróżnych najczęściej wywoływana jest przez bakterie (takie jak Escherichia coli), wirusy lub – rzadziej – pasożyty, które przenoszą się drogą pokarmową. Zakażenie może nastąpić nie tylko poprzez spożycie skażonej wody czy jedzenia, ale również przez kontakt z osobą chorą – na przykład poprzez wspólne korzystanie z toalety, ręczników czy niedokładnie umyte ręce. Z tego względu bardzo ważne jest zachowanie podstawowych zasad higieny – częste mycie rąk, unikanie dzielenia się posiłkami oraz stosowanie żeli antybakteryjnych. W przypadku wystąpienia objawów warto również zadbać o to, by nie narażać innych osób na kontakt z patogenami. Wspierając leczenie odpowiednimi preparatami można nie tylko szybciej wrócić do zdrowia, ale też zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się choroby. Ile trwa zemsta faraona? Zemsta faraona zazwyczaj ma charakter krótkotrwały i mija samoistnie w ciągu 3 do 5 dni. Czas trwania dolegliwości zależy jednak od przyczyny zakażenia, ogólnego stanu zdrowia osoby chorej oraz szybkości podjętego leczenia. U osób z dobrą odpornością objawy mogą ustąpić szybciej – zwłaszcza przy odpowiednim nawodnieniu, zastosowaniu elektrolitów, probiotyków oraz leków przeciwbiegunkowych dostępnych bez recepty. W przypadku braku poprawy po kilku dniach, nasilających się objawów (takich jak wysoka gorączka, obecność krwi w stolcu czy silne odwodnienie), konieczna jest konsultacja lekarska – może to wskazywać na poważniejsze zakażenie wymagające antybiotykoterapii. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zakażenie bakterią helicobacter pylori to jedna z najczęstszych przyczyn dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Choć często przebiega bezobjawowo, w wielu przypadkach prowadzi do poważniejszych problemów zdrowotnych – wrzodów żołądka, zapalenia błony śluzowej, a nawet zwiększonego ryzyka raka żołądka. Znajomość objawów i metod diagnozowania zakażenia helicobacter pylori pozwoli w porę podjąć skuteczne leczenie. Objawy helicobacter Zakażenie helicobacter pylori, szczególnie na wczesnym etapie, może przebiegać bezobjawowo. U wielu osób bakteria ta może bytować w żołądku przez lata, nie dając żadnych dolegliwości, jednak gdy dojdzie do uszkodzenia błony śluzowej, pojawiają się objawy, które mogą znacząco obniżać komfort życia. Do najczęstszych objawów zakażenia Helicobacter pylori należą: przewlekłe bóle lub pieczenie w nadbrzuszu, zwłaszcza na czczo lub po posiłku, uczucie pełności, wzdęcia, częste odbijanie, nudności, a czasem wymioty, brak apetytu, utrata masy ciała, zgaga i cofanie treści żołądkowej, nieprzyjemny zapach z ust. W bardziej zaawansowanych przypadkach, takich jak choroba wrzodowa, mogą wystąpić również krwawienia z przewodu pokarmowego (widoczne np. w stolcu lub wymiotach). Jeśli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, należy skonsultować się z lekarzem i podjąć diagnostykę w kierunku H. pylori. Wczesne wykrycie zakażenia pozwala uniknąć powikłań i rozpocząć skuteczne leczenie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ostry, przeszywający ból w okolicy pięty, nasilający się zwłaszcza rano lub po dłuższym odpoczynku, może być objawem ostrogi piętowej. Choć nazwa sugeruje wyraźną zmianę kostną, ostroga piętowa to przede wszystkim wynik przewlekłego stanu zapalnego w obrębie rozcięgna podeszwowego. Problem ten dotyka zarówno osoby aktywne fizycznie, jak i prowadzące siedzący tryb życia, a jego przyczyny są często związane z przeciążeniem, niewłaściwym obuwiem lub wadami postawy.  Co to jest ostroga piętowa? Ostroga piętowa to potoczna nazwa narośli kostnej, która tworzy się na dolnej lub tylnej powierzchni kości piętowej. Powstaje na skutek długotrwałego przeciążenia i mikrourazów w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego lub ścięgna Achillesa. Choć sama narośl może być widoczna na zdjęciu rentgenowskim, to ból, który jej towarzyszy, wynika głównie z przewlekłego stanu zapalnego tkanek miękkich otaczających piętę. Ostroga piętowa często rozwija się stopniowo i może przez długi czas nie dawać wyraźnych objawów, aż do momentu, gdy staje się źródłem silnego, kłującego bólu utrudniającego chodzenie. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Skaza białkowa to potoczny termin określający alergię na białka mleka krowiego występującą u niemowląt i małych dzieci. Objawia się zazwyczaj suchymi i szorstkimi plamami na skórze, głównie na twarzy, a także dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Wczesne rozpoznanie symptomów oraz odpowiednie leczenie i dieta eliminacyjna mogą przywrócić dziecku zdrowie i komfort. Alergia na białka mleka krowiego – przyczyny skazy białkowej Główną przyczyną skazy białkowej jest niedojrzały jeszcze układ odpornościowy dziecka, który błędnie rozpoznaje niektóre białka zawarte w mleku – takie jak kazeina czy beta-laktoglobulina – jako zagrożenie. W efekcie organizm uruchamia reakcję obronną, prowadzącą do wystąpienia objawów alergicznych. Do rozwoju skazy białkowej może przyczynić się również dziedziczność – jeśli jedno lub oboje rodzice mają alergie, ryzyko pojawienia się nietolerancji białka mleka u dziecka znacznie wzrasta. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Lato sprzyja spędzaniu czasu na świeżym powietrzu, jednak intensywne promieniowanie słoneczne może być niebezpieczne dla zdrowia. Udar słoneczny to poważna reakcja organizmu na przegrzanie, która może prowadzić do groźnych powikłań, zwłaszcza u dzieci, seniorów i osób cierpiących na choroby przewlekłe. Objawia się m.in. wysoką gorączką, nudnościami, zawrotami głowy i zaburzeniami świadomości. Szybkie rozpoznanie objawów, odpowiednie postępowanie oraz stosowanie prostych zasad profilaktyki pozwolą uniknąć przegrzania organizmu i cieszyć się słońcem w pełni bezpiecznie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Obecność białka w moczu, zwana białkomoczem, to sygnał, którego nie należy ignorować. Choć niewielkie ilości mogą pojawiać się przejściowo – np. po wysiłku fizycznym czy w czasie infekcji – utrzymujące się podwyższone stężenie białka może świadczyć o problemach z nerkami lub innymi schorzeniami ogólnoustrojowymi.  Norma białka w moczu U zdrowej osoby mocz zawiera jedynie śladowe ilości białka – zazwyczaj nieprzekraczające 150 mg na dobę. W badaniu ogólnym moczu prawidłowy wynik to „brak” lub „śladowe ilości” białka. Wynik powyżej normy może wskazywać na przejściowe zaburzenia (np. wysiłek fizyczny, stres, gorączkę) lub być objawem chorób nerek i układu moczowego. W przypadku podwyższonego stężenia białka konieczna może być dalsza diagnostyka, w tym badanie dobowej zbiórki moczu lub testy laboratoryjne wykrywające białkomocz selektywny i nieselektywny. Rodzaje białkomoczu Białkomocz, czyli obecność białka w moczu, może mieć różne mechanizmy powstawania i przybierać różne postaci. Rozróżnienie rodzaju białkomoczu ma istotne znaczenie diagnostyczne, ponieważ pomaga określić przyczynę problemu i dobrać odpowiednie leczenie. Białkomocz czynnościowy (przemijający) – pojawia się przejściowo, np. po wysiłku fizycznym, w czasie gorączki, stresu czy odwodnienia. Nie świadczy o uszkodzeniu nerek i zwykle ustępuje samoistnie. Białkomocz ortostatyczny (posturalny) – występuje głównie u dzieci i młodzieży. Białko pojawia się w moczu w ciągu dnia, a znika po nocy spędzonej w pozycji leżącej. Ma łagodny przebieg i nie wymaga leczenia. Białkomocz kłębuszkowy – wynika z uszkodzenia kłębuszków nerkowych, które odpowiadają za filtrację krwi. W tej grupie wyróżniamy: białkomocz selektywny (utrata głównie małych białek (np. albumin) - zwykle w mniej zaawansowanych chorobach) i nieseektywny (utrata różnych typów białek, także większych cząsteczek - świadczy o poważniejszym uszkodzeniu nerek). Białkomocz cewkowy – spowodowany uszkodzeniem cewek nerkowych, które nie są w stanie prawidłowo wchłaniać przefiltrowanych białek. Występuje m.in. w toksycznych uszkodzeniach nerek czy chorobach metabolicznych. Białkomocz z przeładowania (nadmiarowy) – pojawia się, gdy we krwi występuje nadmiar pewnych białek (np. w szpiczaku mnogim – białko Bence’a-Jonesa), które przenikają do moczu mimo prawidłowej pracy nerek. Białkomocz mieszany – zawiera cechy kilku typów jednocześnie i wskazuje na złożony mechanizm powstawania, często przy ciężkich i przewlekłych chorobach nerek. Rozpoznanie rodzaju białkomoczu wymaga dokładnych badań – m.in. analizy ogólnej moczu, pomiaru dobowej utraty białka oraz badań laboratoryjnych krwi. Białko w moczu objawy Obecność białka w moczu, zwłaszcza we wczesnym stadium, często przebiega bezobjawowo i jest wykrywana jedynie podczas badania ogólnego moczu. W miarę postępu choroby, gdy białkomocz osiąga wyższe wartości, mogą pojawić się niespecyficzne objawy wynikające z utraty białek osoczowych i pogarszającej się funkcji nerek. Dochodzi wtedy m.in. do zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, spadku ciśnienia onkotycznego krwi i zatrzymywania płynów w organizmie. U pacjentów mogą występować również objawy ogólne związane z toczącym się stanem zapalnym lub współistniejącą chorobą nerek. Obrzęki Pieniący się mocz Zmniejszona ilość moczu Uczucie zmęczenia Nadciśnienie tętnicze

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ból stawów to problem zdrowotny, który może znacząco obniżyć jakość życia i ograniczać codzienną aktywność. Objawia się dyskomfortem, sztywnością, obrzękiem, a niekiedy także zaczerwienieniem w obrębie stawów. Może mieć charakter ostry lub przewlekły, a jego przyczyny upatruje się w przeciążeniach mechanicznych, chorobach zapalnych oraz zmianach zwyrodnieniowych. Podstawowe znaczenie w redukcji bólu ma trafna diagnoza oraz odpowiednio dobrane leczenie, które może obejmować zarówno farmakoterapię, jak i domowe sposoby. Nie bez znaczenia jest również profilaktyka, która pozwala ograniczyć ryzyko nawrotów oraz spowolnić postęp dolegliwości. Jak bolą stawy? Ból stawów może przyjmować różne formy, w zależności od jego przyczyny i lokalizacji. Najczęściej opisywany jest jako uczucie sztywności, kłucia, pieczenia lub tępego, rozlanego bólu, który nasila się podczas ruchu lub obciążenia stawu. W niektórych przypadkach może występować również ból spoczynkowy, szczególnie w nocy lub nad ranem, co jest charakterystyczne dla chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Dolegliwości mogą obejmować jeden lub kilka stawów, a ich nasilenie bywa zmienne – od łagodnego dyskomfortu po silny, unieruchamiający ból. Często towarzyszą im objawy dodatkowe, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, ograniczenie zakresu ruchu czy uczucie przeskakiwania w stawie. Charakter bólu może stanowić istotną wskazówkę diagnostyczną i pomóc w ustaleniu jego źródła. Ból stawów przyczyny Ból stawów może wynikać z czynników mechanicznych, zapalnych lub zwyrodnieniowych. Jedną z najczęstszych przyczyn są choroby zwyrodnieniowe stawów, które pojawiają się wraz z wiekiem, na skutek zużycia chrząstki stawowej. Równie często ból stawów towarzyszy stanom zapalnym, takim jak reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa czy toczeń rumieniowaty układowy. Dolegliwości mogą być również efektem urazów – skręceń, zwichnięć czy przeciążeń związanych z intensywną aktywnością fizyczną. Czasami ból stawów ma charakter wtórny i towarzyszy innym schorzeniom ogólnoustrojowym. Najczęstsze przyczyny bólu stawów: choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów i inne choroby autoimmunologiczne, dna moczanowa (podagra), urazy mechaniczne: skręcenia, zwichnięcia, przeciążenia, infekcje wirusowe lub bakteryjne, zaburzenia metaboliczne i hormonalne.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hemoroidy to wstydliwe schorzenie związane z poszerzeniem naczyń żylnych w okolicach odbytu. Jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone, mogą powodować dyskomfort, ból, a nawet poważne komplikacje. Znajomość czynników sprzyjających ich powstawaniu pomoże w profilaktyce, a świadomość dostępnych metod leczenia – zarówno domowych, jak i farmakologicznych – może przynieść szybką ulgę i poprawić komfort życia. Co to są hemoroidy? Hemoroidy to naturalnie występujące struktury naczyniowe zlokalizowane w kanale odbytu Wyróżniamy hemoroidy zewnętrzne i hemoroidy wewnętrzne. Ich zadaniem jest wspomaganie kontroli wypróżniania. Gdy hemoroidy ulegają powiększeniu lub stanom zapalnym mamy do czynienia z rozwojem choroby hemoroidalnej, potocznie nazywanej żylakami odbytu. Objawy takie jak swędzenie, pieczenie, krwawienie czy ból podczas wypróżniania są sygnałem, że hemoroidy wymagają specjalistycznej diagnostyki i właściwego leczenia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zakrzepica kończyn dolnych to poważne schorzenie, które polega na tworzeniu się skrzeplin (zakrzepów) w żyłach nóg, najczęściej w żyłach głębokich. Jest to stan, który może prowadzić do zatorowości płucnej, dlatego ważne jest szybkie rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Zakrzepica nóg może dotyczyć osób w każdym wieku, jednak najczęściej występuje u osób starszych, osób z chorobami przewlekłymi, palaczy, a także u tych, którzy prowadzą siedzący tryb życia. Objawy zakrzepicy Zakrzepica żylna może przebiegać z różnymi objawami, które zależą od nasilenia schorzenia oraz lokalizacji zakrzepu. Najczęściej występujące symptomy to: ból, obrzęk, tkliwość i wzrost temperatury ciała. Ból i uczucie ciężkości w nodze – ból często nasila się przy chodzeniu lub staniu, a noga może wydawać się ciężka i obolała. Obrzęk – dotyczy głównie dolnej części nogi, wokół kostki lub w obrębie całej kończyny. Może występować w wyniku zastoju krwi. Zaczerwienienie skóry – skóra nad miejscem, gdzie znajduje się zakrzep, może stać się ciepła i zaczerwieniona. Zwiększona wrażliwość na dotyk – obszar objęty zakrzepicą może być bolesny w dotyku. Wzrost temperatury ciała – u niektórych osób zatorowi może towarzyszyć stan podgorączkowy. Warto zaznaczyć, że nie zawsze występują wszystkie z tych objawów, a niektóre przypadki zakrzepicy mogą przebiegać bez widocznych objawów.  Zakrzepica żylna – przyczyny Zakrzepica może być wynikiem wielu czynników, które wpływają na przepływ krwi w żyłach i skłonność do tworzenia się skrzeplin. Do najczęstszych przyczyn zakrzepicy należą: unieruchomienie, choroby serca, uszkodzenia naczyń krwionośnych, zaburzenia krzepliwości, ciąża i połóg, otyłość i nikotynizm. Unieruchomienie i długotrwałe siedzenie lub leżenie, np. w wyniku długich podróży, hospitalizacji czy po operacjach, które ograniczają ruchliwość, sprzyja zastojowi krwi. Choroby serca takie jak niewydolność serca czy arytmie mogą zaburzać krążenie i zwiększać ryzyko zakrzepów. Uszkodzenie ściany naczynia, np. w wyniku urazów, operacji lub przewlekłych stanów zapalnych, sprzyja tworzeniu się skrzeplin. Zaburzenia krzepliwości zwiększają ryzyko zakrzepicy. W czasie ciąży i po porodzie organizm kobiety przechodzi zmiany hormonalne, które mogą wpływać na większą skłonność do tworzenia zakrzepów. Nadmierna masa ciała zwiększa ciśnienie w żyłach nóg, co sprzyja powstawaniu zakrzepów. Palenie papierosów – nikotyna wpływa na zjawisko zwężenia naczyń krwionośnych oraz zaburza prawidłową krzepliwość krwi. Osoby znajdujące się w grupach ryzyka powinny szczególnie dbać o odpowiednią aktywność fizyczną, zdrową dietę i, w miarę możliwości, unikać czynników sprzyjających rozwojowi tej choroby. Regularne badania i konsultacje specjalistyczne pozwolą na szybsze wykrycie problemu i podjęcie właściwego leczenia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Migrena to jedno z najczęstszych, a zarazem najbardziej dokuczliwych zaburzeń neurologicznych. Charakteryzuje się nawracającymi, intensywnymi i utrudniającymi normalne funkcjonowanie bólami głowy. Istnieją różne postaci migreny różniące się objawami i przyczynami tej dolegliwości. Umiejętność rozpoznania rodzaju migrenowego bólu głowy, zdiagnozowania jego przyczyny oraz znajomość skutecznych metod leczenia mogą pomóc złagodzić uciążliwe dolegliwości oraz zapobiec nawrotom migreny. Co to jest migrena? Migrena to przewlekła choroba neurologiczna, która charakteryzuje się nawracającymi atakami silnego bólu głowy, najczęściej jednostronnego, o pulsującym charakterze. Ból ten może trwać od kilku godzin do nawet kilku dni, a jego intensywność bywa tak silna, że utrudnia codzienne funkcjonowanie. Migrenie często towarzyszą nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, dźwięki czy zapachy. Choć migrena jest częstym schorzeniem, to jej przyczyny nie zostały jeszcze do końca poznane. Uważa się, że jest to wynik złożonej interakcji czynników genetycznych, środowiskowych oraz zmian w aktywności mózgu. Ataki migreny mogą być wywoływane przez różne czynniki, takie jak stres, zmiany hormonalne, niewłaściwa dieta, zmiana pogody czy brak snu. Istnieje kilka rodzajów migreny, które mogą różnić się objawami, częstotliwością ataków oraz czynnikami wywołującymi ból. Objawy migreny Migrena to więcej niż tylko ból głowy – to złożony stan, który wiąże się z różnorodnymi objawami. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest silny, pulsujący ból głowy, który zazwyczaj koncentruje się po jednej stronie czaszki. Ból ten może być tak intensywny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie i wymaga odpoczynku w ciemnym, cichym pomieszczeniu. Migrena często wiąże się z innymi objawami, takimi jak: nudności i wymioty; nadwrażliwość na światło (fotofobia); nadwrażliwość na dźwięki (fonofobia); aura migrenowa czyli objawy neurologiczne takie jak migoczące światła, mroczki w polu widzenia, drętwienie lub mrowienie w rękach czy twarzy. Aura zazwyczaj występuje na 20–30 minut przed bólem głowy, ale nie zawsze występuje u każdej osoby z migreną. Objawy migreny mogą różnić się w zależności od osoby, a także nasilenia ataku. Czasami migrena trwa tylko kilka godzin, ale u niektórych osób może utrzymywać się nawet przez kilka dni. Regularne występowanie migreny może znacząco wpłynąć na jakość życia, dlatego warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać odpowiednie metody leczenia i łagodzenia objawów.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Czerniak skóry to jeden z najgroźniejszych nowotworów złośliwych, wywodzący się z komórek barwnikowych – melanocytów. Choć rozwija się najczęściej na skórze, może występować także w innych częściach ciała, takich jak błony śluzowe czy gałka oczna. Główną przyczyną jego powstawania jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV, zarówno naturalne, jak i sztuczne, np. w solariach. Wczesne rozpoznanie czerniaka znacząco zwiększa szanse na wyleczenie, dlatego tak ważna jest regularna kontrola wszelkich zmian skórnych. Co to jest czerniak? Czerniak to nowotwór skóry o złośliwym charakterze. Wywodzi się z melanocytów – komórek odpowiedzialnych za produkcję melaniny, czyli barwnika nadającego skórze kolor. Choć stanowi tylko niewielki procent wszystkich nowotworów skóry, to charakteryzuje się największą agresywnością i wysokim ryzykiem przerzutów do innych narządów. Czerniak może rozwijać się zarówno w obrębie już istniejących znamion barwnikowych, jak i na zdrowej skórze. Może występować u osób w różnym wieku, choć najczęściej diagnozowany jest u dorosłych między 30. a 60. rokiem życia.  Objawy czerniaka Czerniak na skórze objawia się najczęściej zmianami, które mogą przypominać zwykłe znamiona barwnikowe. Charakterystyczne symptomy wskazujące na czerniaka to asymetria zmiany, nierówne lub postrzępione brzegi, niejednolita barwa, średnica powyżej 6 mm oraz postępujące zmiany w wyglądzie znamienia – jego szybki wzrost, swędzenie, krwawienie lub tworzenie się owrzodzenia. Czerniak może pojawić się na skórze w dowolnym miejscu, także w miejscach rzadko wystawianych na słońce, takich jak okolice paznokci, podeszwy stóp czy skóra owłosiona głowy.  Asymetryczny kształt zmiany skórnej. Nierówne, postrzępione brzegi. Niejednolity kolor. Średnica powyżej 6 mm, Szybki wzrost, zmiana kształtu lub koloru znamienia. Swędzenie, pieczenie, krwawienie lub owrzodzenie zmiany. Pojawienie się nowej zmiany na skórze, szczególnie zmiany różniącej się wyglądem od innych znamion.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii.  Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia.  Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.