Choroby ↓

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zakażenie bakterią helicobacter pylori to jedna z najczęstszych przyczyn dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Choć często przebiega bezobjawowo, w wielu przypadkach prowadzi do poważniejszych problemów zdrowotnych – wrzodów żołądka, zapalenia błony śluzowej, a nawet zwiększonego ryzyka raka żołądka. Znajomość objawów i metod diagnozowania zakażenia helicobacter pylori pozwoli w porę podjąć skuteczne leczenie. Objawy helicobacter Zakażenie helicobacter pylori, szczególnie na wczesnym etapie, może przebiegać bezobjawowo. U wielu osób bakteria ta może bytować w żołądku przez lata, nie dając żadnych dolegliwości, jednak gdy dojdzie do uszkodzenia błony śluzowej, pojawiają się objawy, które mogą znacząco obniżać komfort życia. Do najczęstszych objawów zakażenia Helicobacter pylori należą: przewlekłe bóle lub pieczenie w nadbrzuszu, zwłaszcza na czczo lub po posiłku, uczucie pełności, wzdęcia, częste odbijanie, nudności, a czasem wymioty, brak apetytu, utrata masy ciała, zgaga i cofanie treści żołądkowej, nieprzyjemny zapach z ust. W bardziej zaawansowanych przypadkach, takich jak choroba wrzodowa, mogą wystąpić również krwawienia z przewodu pokarmowego (widoczne np. w stolcu lub wymiotach). Jeśli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, należy skonsultować się z lekarzem i podjąć diagnostykę w kierunku H. pylori. Wczesne wykrycie zakażenia pozwala uniknąć powikłań i rozpocząć skuteczne leczenie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ostry, przeszywający ból w okolicy pięty, nasilający się zwłaszcza rano lub po dłuższym odpoczynku, może być objawem ostrogi piętowej. Choć nazwa sugeruje wyraźną zmianę kostną, ostroga piętowa to przede wszystkim wynik przewlekłego stanu zapalnego w obrębie rozcięgna podeszwowego. Problem ten dotyka zarówno osoby aktywne fizycznie, jak i prowadzące siedzący tryb życia, a jego przyczyny są często związane z przeciążeniem, niewłaściwym obuwiem lub wadami postawy.  Co to jest ostroga piętowa? Ostroga piętowa to potoczna nazwa narośli kostnej, która tworzy się na dolnej lub tylnej powierzchni kości piętowej. Powstaje na skutek długotrwałego przeciążenia i mikrourazów w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego lub ścięgna Achillesa. Choć sama narośl może być widoczna na zdjęciu rentgenowskim, to ból, który jej towarzyszy, wynika głównie z przewlekłego stanu zapalnego tkanek miękkich otaczających piętę. Ostroga piętowa często rozwija się stopniowo i może przez długi czas nie dawać wyraźnych objawów, aż do momentu, gdy staje się źródłem silnego, kłującego bólu utrudniającego chodzenie. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Skaza białkowa to potoczny termin określający alergię na białka mleka krowiego występującą u niemowląt i małych dzieci. Objawia się zazwyczaj suchymi i szorstkimi plamami na skórze, głównie na twarzy, a także dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Wczesne rozpoznanie symptomów oraz odpowiednie leczenie i dieta eliminacyjna mogą przywrócić dziecku zdrowie i komfort. Alergia na białka mleka krowiego – przyczyny skazy białkowej Główną przyczyną skazy białkowej jest niedojrzały jeszcze układ odpornościowy dziecka, który błędnie rozpoznaje niektóre białka zawarte w mleku – takie jak kazeina czy beta-laktoglobulina – jako zagrożenie. W efekcie organizm uruchamia reakcję obronną, prowadzącą do wystąpienia objawów alergicznych. Do rozwoju skazy białkowej może przyczynić się również dziedziczność – jeśli jedno lub oboje rodzice mają alergie, ryzyko pojawienia się nietolerancji białka mleka u dziecka znacznie wzrasta. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Lato sprzyja spędzaniu czasu na świeżym powietrzu, jednak intensywne promieniowanie słoneczne może być niebezpieczne dla zdrowia. Udar słoneczny to poważna reakcja organizmu na przegrzanie, która może prowadzić do groźnych powikłań, zwłaszcza u dzieci, seniorów i osób cierpiących na choroby przewlekłe. Objawia się m.in. wysoką gorączką, nudnościami, zawrotami głowy i zaburzeniami świadomości. Szybkie rozpoznanie objawów, odpowiednie postępowanie oraz stosowanie prostych zasad profilaktyki pozwolą uniknąć przegrzania organizmu i cieszyć się słońcem w pełni bezpiecznie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Obecność białka w moczu, zwana białkomoczem, to sygnał, którego nie należy ignorować. Choć niewielkie ilości mogą pojawiać się przejściowo – np. po wysiłku fizycznym czy w czasie infekcji – utrzymujące się podwyższone stężenie białka może świadczyć o problemach z nerkami lub innymi schorzeniami ogólnoustrojowymi.  Norma białka w moczu U zdrowej osoby mocz zawiera jedynie śladowe ilości białka – zazwyczaj nieprzekraczające 150 mg na dobę. W badaniu ogólnym moczu prawidłowy wynik to „brak” lub „śladowe ilości” białka. Wynik powyżej normy może wskazywać na przejściowe zaburzenia (np. wysiłek fizyczny, stres, gorączkę) lub być objawem chorób nerek i układu moczowego. W przypadku podwyższonego stężenia białka konieczna może być dalsza diagnostyka, w tym badanie dobowej zbiórki moczu lub testy laboratoryjne wykrywające białkomocz selektywny i nieselektywny. Rodzaje białkomoczu Białkomocz, czyli obecność białka w moczu, może mieć różne mechanizmy powstawania i przybierać różne postaci. Rozróżnienie rodzaju białkomoczu ma istotne znaczenie diagnostyczne, ponieważ pomaga określić przyczynę problemu i dobrać odpowiednie leczenie. Białkomocz czynnościowy (przemijający) – pojawia się przejściowo, np. po wysiłku fizycznym, w czasie gorączki, stresu czy odwodnienia. Nie świadczy o uszkodzeniu nerek i zwykle ustępuje samoistnie. Białkomocz ortostatyczny (posturalny) – występuje głównie u dzieci i młodzieży. Białko pojawia się w moczu w ciągu dnia, a znika po nocy spędzonej w pozycji leżącej. Ma łagodny przebieg i nie wymaga leczenia. Białkomocz kłębuszkowy – wynika z uszkodzenia kłębuszków nerkowych, które odpowiadają za filtrację krwi. W tej grupie wyróżniamy: białkomocz selektywny (utrata głównie małych białek (np. albumin) - zwykle w mniej zaawansowanych chorobach) i nieseektywny (utrata różnych typów białek, także większych cząsteczek - świadczy o poważniejszym uszkodzeniu nerek). Białkomocz cewkowy – spowodowany uszkodzeniem cewek nerkowych, które nie są w stanie prawidłowo wchłaniać przefiltrowanych białek. Występuje m.in. w toksycznych uszkodzeniach nerek czy chorobach metabolicznych. Białkomocz z przeładowania (nadmiarowy) – pojawia się, gdy we krwi występuje nadmiar pewnych białek (np. w szpiczaku mnogim – białko Bence’a-Jonesa), które przenikają do moczu mimo prawidłowej pracy nerek. Białkomocz mieszany – zawiera cechy kilku typów jednocześnie i wskazuje na złożony mechanizm powstawania, często przy ciężkich i przewlekłych chorobach nerek. Rozpoznanie rodzaju białkomoczu wymaga dokładnych badań – m.in. analizy ogólnej moczu, pomiaru dobowej utraty białka oraz badań laboratoryjnych krwi. Białko w moczu objawy Obecność białka w moczu, zwłaszcza we wczesnym stadium, często przebiega bezobjawowo i jest wykrywana jedynie podczas badania ogólnego moczu. W miarę postępu choroby, gdy białkomocz osiąga wyższe wartości, mogą pojawić się niespecyficzne objawy wynikające z utraty białek osoczowych i pogarszającej się funkcji nerek. Dochodzi wtedy m.in. do zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, spadku ciśnienia onkotycznego krwi i zatrzymywania płynów w organizmie. U pacjentów mogą występować również objawy ogólne związane z toczącym się stanem zapalnym lub współistniejącą chorobą nerek. Obrzęki Pieniący się mocz Zmniejszona ilość moczu Uczucie zmęczenia Nadciśnienie tętnicze

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ból stawów to problem zdrowotny, który może znacząco obniżyć jakość życia i ograniczać codzienną aktywność. Objawia się dyskomfortem, sztywnością, obrzękiem, a niekiedy także zaczerwienieniem w obrębie stawów. Może mieć charakter ostry lub przewlekły, a jego przyczyny upatruje się w przeciążeniach mechanicznych, chorobach zapalnych oraz zmianach zwyrodnieniowych. Podstawowe znaczenie w redukcji bólu ma trafna diagnoza oraz odpowiednio dobrane leczenie, które może obejmować zarówno farmakoterapię, jak i domowe sposoby. Nie bez znaczenia jest również profilaktyka, która pozwala ograniczyć ryzyko nawrotów oraz spowolnić postęp dolegliwości. Jak bolą stawy? Ból stawów może przyjmować różne formy, w zależności od jego przyczyny i lokalizacji. Najczęściej opisywany jest jako uczucie sztywności, kłucia, pieczenia lub tępego, rozlanego bólu, który nasila się podczas ruchu lub obciążenia stawu. W niektórych przypadkach może występować również ból spoczynkowy, szczególnie w nocy lub nad ranem, co jest charakterystyczne dla chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Dolegliwości mogą obejmować jeden lub kilka stawów, a ich nasilenie bywa zmienne – od łagodnego dyskomfortu po silny, unieruchamiający ból. Często towarzyszą im objawy dodatkowe, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, ograniczenie zakresu ruchu czy uczucie przeskakiwania w stawie. Charakter bólu może stanowić istotną wskazówkę diagnostyczną i pomóc w ustaleniu jego źródła. Ból stawów przyczyny Ból stawów może wynikać z czynników mechanicznych, zapalnych lub zwyrodnieniowych. Jedną z najczęstszych przyczyn są choroby zwyrodnieniowe stawów, które pojawiają się wraz z wiekiem, na skutek zużycia chrząstki stawowej. Równie często ból stawów towarzyszy stanom zapalnym, takim jak reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa czy toczeń rumieniowaty układowy. Dolegliwości mogą być również efektem urazów – skręceń, zwichnięć czy przeciążeń związanych z intensywną aktywnością fizyczną. Czasami ból stawów ma charakter wtórny i towarzyszy innym schorzeniom ogólnoustrojowym. Najczęstsze przyczyny bólu stawów: choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów i inne choroby autoimmunologiczne, dna moczanowa (podagra), urazy mechaniczne: skręcenia, zwichnięcia, przeciążenia, infekcje wirusowe lub bakteryjne, zaburzenia metaboliczne i hormonalne.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hemoroidy to wstydliwe schorzenie związane z poszerzeniem naczyń żylnych w okolicach odbytu. Jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone, mogą powodować dyskomfort, ból, a nawet poważne komplikacje. Znajomość czynników sprzyjających ich powstawaniu pomoże w profilaktyce, a świadomość dostępnych metod leczenia – zarówno domowych, jak i farmakologicznych – może przynieść szybką ulgę i poprawić komfort życia. Co to są hemoroidy? Hemoroidy to naturalnie występujące struktury naczyniowe zlokalizowane w kanale odbytu Wyróżniamy hemoroidy zewnętrzne i hemoroidy wewnętrzne. Ich zadaniem jest wspomaganie kontroli wypróżniania. Gdy hemoroidy ulegają powiększeniu lub stanom zapalnym mamy do czynienia z rozwojem choroby hemoroidalnej, potocznie nazywanej żylakami odbytu. Objawy takie jak swędzenie, pieczenie, krwawienie czy ból podczas wypróżniania są sygnałem, że hemoroidy wymagają specjalistycznej diagnostyki i właściwego leczenia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zakrzepica kończyn dolnych to poważne schorzenie, które polega na tworzeniu się skrzeplin (zakrzepów) w żyłach nóg, najczęściej w żyłach głębokich. Jest to stan, który może prowadzić do zatorowości płucnej, dlatego ważne jest szybkie rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Zakrzepica nóg może dotyczyć osób w każdym wieku, jednak najczęściej występuje u osób starszych, osób z chorobami przewlekłymi, palaczy, a także u tych, którzy prowadzą siedzący tryb życia. Objawy zakrzepicy Zakrzepica żylna może przebiegać z różnymi objawami, które zależą od nasilenia schorzenia oraz lokalizacji zakrzepu. Najczęściej występujące symptomy to: ból, obrzęk, tkliwość i wzrost temperatury ciała. Ból i uczucie ciężkości w nodze – ból często nasila się przy chodzeniu lub staniu, a noga może wydawać się ciężka i obolała. Obrzęk – dotyczy głównie dolnej części nogi, wokół kostki lub w obrębie całej kończyny. Może występować w wyniku zastoju krwi. Zaczerwienienie skóry – skóra nad miejscem, gdzie znajduje się zakrzep, może stać się ciepła i zaczerwieniona. Zwiększona wrażliwość na dotyk – obszar objęty zakrzepicą może być bolesny w dotyku. Wzrost temperatury ciała – u niektórych osób zatorowi może towarzyszyć stan podgorączkowy. Warto zaznaczyć, że nie zawsze występują wszystkie z tych objawów, a niektóre przypadki zakrzepicy mogą przebiegać bez widocznych objawów.  Zakrzepica żylna – przyczyny Zakrzepica może być wynikiem wielu czynników, które wpływają na przepływ krwi w żyłach i skłonność do tworzenia się skrzeplin. Do najczęstszych przyczyn zakrzepicy należą: unieruchomienie, choroby serca, uszkodzenia naczyń krwionośnych, zaburzenia krzepliwości, ciąża i połóg, otyłość i nikotynizm. Unieruchomienie i długotrwałe siedzenie lub leżenie, np. w wyniku długich podróży, hospitalizacji czy po operacjach, które ograniczają ruchliwość, sprzyja zastojowi krwi. Choroby serca takie jak niewydolność serca czy arytmie mogą zaburzać krążenie i zwiększać ryzyko zakrzepów. Uszkodzenie ściany naczynia, np. w wyniku urazów, operacji lub przewlekłych stanów zapalnych, sprzyja tworzeniu się skrzeplin. Zaburzenia krzepliwości zwiększają ryzyko zakrzepicy. W czasie ciąży i po porodzie organizm kobiety przechodzi zmiany hormonalne, które mogą wpływać na większą skłonność do tworzenia zakrzepów. Nadmierna masa ciała zwiększa ciśnienie w żyłach nóg, co sprzyja powstawaniu zakrzepów. Palenie papierosów – nikotyna wpływa na zjawisko zwężenia naczyń krwionośnych oraz zaburza prawidłową krzepliwość krwi. Osoby znajdujące się w grupach ryzyka powinny szczególnie dbać o odpowiednią aktywność fizyczną, zdrową dietę i, w miarę możliwości, unikać czynników sprzyjających rozwojowi tej choroby. Regularne badania i konsultacje specjalistyczne pozwolą na szybsze wykrycie problemu i podjęcie właściwego leczenia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Migrena to jedno z najczęstszych, a zarazem najbardziej dokuczliwych zaburzeń neurologicznych. Charakteryzuje się nawracającymi, intensywnymi i utrudniającymi normalne funkcjonowanie bólami głowy. Istnieją różne postaci migreny różniące się objawami i przyczynami tej dolegliwości. Umiejętność rozpoznania rodzaju migrenowego bólu głowy, zdiagnozowania jego przyczyny oraz znajomość skutecznych metod leczenia mogą pomóc złagodzić uciążliwe dolegliwości oraz zapobiec nawrotom migreny. Co to jest migrena? Migrena to przewlekła choroba neurologiczna, która charakteryzuje się nawracającymi atakami silnego bólu głowy, najczęściej jednostronnego, o pulsującym charakterze. Ból ten może trwać od kilku godzin do nawet kilku dni, a jego intensywność bywa tak silna, że utrudnia codzienne funkcjonowanie. Migrenie często towarzyszą nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, dźwięki czy zapachy. Choć migrena jest częstym schorzeniem, to jej przyczyny nie zostały jeszcze do końca poznane. Uważa się, że jest to wynik złożonej interakcji czynników genetycznych, środowiskowych oraz zmian w aktywności mózgu. Ataki migreny mogą być wywoływane przez różne czynniki, takie jak stres, zmiany hormonalne, niewłaściwa dieta, zmiana pogody czy brak snu. Istnieje kilka rodzajów migreny, które mogą różnić się objawami, częstotliwością ataków oraz czynnikami wywołującymi ból. Objawy migreny Migrena to więcej niż tylko ból głowy – to złożony stan, który wiąże się z różnorodnymi objawami. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest silny, pulsujący ból głowy, który zazwyczaj koncentruje się po jednej stronie czaszki. Ból ten może być tak intensywny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie i wymaga odpoczynku w ciemnym, cichym pomieszczeniu. Migrena często wiąże się z innymi objawami, takimi jak: nudności i wymioty; nadwrażliwość na światło (fotofobia); nadwrażliwość na dźwięki (fonofobia); aura migrenowa czyli objawy neurologiczne takie jak migoczące światła, mroczki w polu widzenia, drętwienie lub mrowienie w rękach czy twarzy. Aura zazwyczaj występuje na 20–30 minut przed bólem głowy, ale nie zawsze występuje u każdej osoby z migreną. Objawy migreny mogą różnić się w zależności od osoby, a także nasilenia ataku. Czasami migrena trwa tylko kilka godzin, ale u niektórych osób może utrzymywać się nawet przez kilka dni. Regularne występowanie migreny może znacząco wpłynąć na jakość życia, dlatego warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać odpowiednie metody leczenia i łagodzenia objawów.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Czerniak skóry to jeden z najgroźniejszych nowotworów złośliwych, wywodzący się z komórek barwnikowych – melanocytów. Choć rozwija się najczęściej na skórze, może występować także w innych częściach ciała, takich jak błony śluzowe czy gałka oczna. Główną przyczyną jego powstawania jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV, zarówno naturalne, jak i sztuczne, np. w solariach. Wczesne rozpoznanie czerniaka znacząco zwiększa szanse na wyleczenie, dlatego tak ważna jest regularna kontrola wszelkich zmian skórnych. Co to jest czerniak? Czerniak to nowotwór skóry o złośliwym charakterze. Wywodzi się z melanocytów – komórek odpowiedzialnych za produkcję melaniny, czyli barwnika nadającego skórze kolor. Choć stanowi tylko niewielki procent wszystkich nowotworów skóry, to charakteryzuje się największą agresywnością i wysokim ryzykiem przerzutów do innych narządów. Czerniak może rozwijać się zarówno w obrębie już istniejących znamion barwnikowych, jak i na zdrowej skórze. Może występować u osób w różnym wieku, choć najczęściej diagnozowany jest u dorosłych między 30. a 60. rokiem życia.  Objawy czerniaka Czerniak na skórze objawia się najczęściej zmianami, które mogą przypominać zwykłe znamiona barwnikowe. Charakterystyczne symptomy wskazujące na czerniaka to asymetria zmiany, nierówne lub postrzępione brzegi, niejednolita barwa, średnica powyżej 6 mm oraz postępujące zmiany w wyglądzie znamienia – jego szybki wzrost, swędzenie, krwawienie lub tworzenie się owrzodzenia. Czerniak może pojawić się na skórze w dowolnym miejscu, także w miejscach rzadko wystawianych na słońce, takich jak okolice paznokci, podeszwy stóp czy skóra owłosiona głowy.  Asymetryczny kształt zmiany skórnej. Nierówne, postrzępione brzegi. Niejednolity kolor. Średnica powyżej 6 mm, Szybki wzrost, zmiana kształtu lub koloru znamienia. Swędzenie, pieczenie, krwawienie lub owrzodzenie zmiany. Pojawienie się nowej zmiany na skórze, szczególnie zmiany różniącej się wyglądem od innych znamion.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii.  Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia.  Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Lewatywa to znany od wieków zabieg stosowany zarówno w celach leczniczych, jak i profilaktycznych. Polega na wprowadzeniu płynów do jelita grubego przez odbyt, co wspomaga usuwanie zalegających resztek pokarmowych i toksyn, poprawia perystaltykę jelit i może pomóc w walce z zaparciami. Jak działa lewatywa? Kiedy po nią sięgnąć? Jak zrobić lewatywę w domu? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli skutecznie, a przy tym bezpiecznie korzystać z tej metody oczyszczania organizmu. Lewatywa - co to? Lewatywa to zabieg, który polega na wprowadzeniu płynu (najczęściej wody, soli fizjologicznej lub specjalnych roztworów) do jelita grubego przez odbyt, co rozciąga ściany jelita, pobudzając perystaltykę. Jej celem jest oczyszczenie jelit z zalegających resztek pokarmowych, toksyn i gazów, co może przynieść ulgę przy zaparciach lub przygotować organizm do badań diagnostycznych, takich jak np. kolonoskopia. Zabieg wspomaga również detoksykację organizmu, poprawiając ogólne samopoczucie i funkcjonowanie układu trawiennego.  Wskazania do lewatywy Wśród wskazań do wykonania lewatywy wymienia się najczęściej: zaparcia, przygotowanie do badań diagnostycznych lub porodu, oczyszczenie organizmu, a także leczenie niektórych schorzeń i postępowanie po zabiegach operacyjnych. Lewatywa pomaga w usuwaniu zalegających resztek pokarmowych i gazów, co przynosi ulgę przy przewlekłych zaparciach. Oczyszcza jelita, zapewniając lepszą widoczność i dokładność wyników kolonoskopii. Stosowana przed porodem może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zakażeń i poprawie komfortu w trakcie porodu. Jako element detoksykacji może wspomóc usuwanie toksyn i poprawić funkcjonowanie układu trawiennego. Lewatywa może być zalecana w okresie pooperacyjnym w celu oczyszczenia jelit i wspomagania powrotu do zdrowia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ukąszenie kleszcza może prowadzić do poważnych chorób, takich jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Wczesne rozpoznanie objawów i szybkie rozpoczęcie leczenia pomogą uniknąć groźnych powikłań i przyspieszy powrót do zdrowia, a właściwa ochrona zapobiegnie ponownym ugryzieniom.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba zapalna, która choć najczęściej pojawia się w dzieciństwie, może wystąpić również u osób dorosłych. Objawy AZS, takie jak suchość, swędzenie i zaczerwienienie skóry mogą znacząco wpłynąć zarówno na fizyczny, jak i emocjonalny komfort życia. Właściwe rozpoznanie oraz odpowiednie leczenie i pielęgnacja skóry atopowej pomogą złagodzić uciążliwe objawy i zapobiec nawrotom choroby. AZS objawy Atopowe zapalenie skóry objawia się zazwyczaj suchością, wysypką, zaczerwienieniem skóry oraz świądem i zwiększoną wrażliwością na czynniki zewnętrzne, a nasilenie tych dolegliwości może zmieniać się w zależności od wieku pacjenta i etapu choroby.  Suchość skóry – skóra staje się szorstka, przesuszona i skłonna do łuszczenia. Brak odpowiedniego nawilżenia może prowadzić do pęknięć naskórka i pogłębienia dolegliwości. Swędzenie – przewlekły świąd to jeden z głównych objawów AZS. Intensywne drapanie może prowadzić do pogorszenia stanu skóry, a także do powstawania ran i infekcji. Zaczerwienienie i stany zapalne – skóra w miejscach dotkniętych AZS staje się czerwona, podrażniona i może puchnąć. Zmiany te często występują na twarzy, łokciach, kolanach, a także na dłoniach i stopach. Wysypki i wypryski – zmiany skórne przybierają formę drobnych pęcherzyków, grudek, a czasem sączących się ranek, które mogą pojawić się w wyniku zaostrzenia choroby. Zwiększona wrażliwość na czynniki zewnętrzne – osoby z AZS często skarżą się na reakcje skórne na kosmetyki, detergenty, zmiany temperatury, stres czy alergeny.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Nietrzymanie moczu, chociaż kojarzone głównie z problemami zdrowotnymi kobiet, stanowi również istotny problem dla wielu mężczyzn. Nie tylko wpływa ono negatywnie na jakość życia, ale również może być sygnałem różnych schorzeń układu moczowego oraz systemu nerwowego. Znajomość przyczyn inkontynencji, dostępnych formom diagnostyki, profesjonalnego leczenia, domowych metod zapobiegania nietrzymaniu moczu oraz sposobów na zachowanie higieny może pomóc mężczyznom odzyskać kontrolę nad swoim zdrowiem i ułatwić codzienne funkcjonowanie. Nietrzymanie moczu przyczyny Nietrzymanie moczu u mężczyzn, zwane również inkontynencją moczową, może wynikać między innymi z osłabienia mięśni dnia miednicy, chorób prostaty i schorzeń neurologicznych, otyłości, infekcji dróg moczowych, a także może być efektem ubocznym zabiegów chirurgicznych. Wyróżnia się 3 rodzaje nietrzymania moczu (wysiłkowe nietrzymanie moczu, nietrzymanie moczu z nagłym parciem i nietrzymanie moczu z przepełnienia), a każdy z nich może mieć inne przyczyny i objawy, choć wspomnieć należy, że istnieje także "mieszane nietrzymanie moczu", które obejmuje kombinację dwóch lub więcej rodzajów, np.  połączenie wysiłkowego nietrzymania moczu z nagłym parciem na pęcherz. Najczęstsze przyczyny nietrzymania moczu u mężczyzn: osłabione mięśnie dna miednicy, problemy z prostatą, takie jak przerost prostaty czy rak prostaty, choroby neurologiczne, np. udar mózgu, stwardnienie rozsiane czy uszkodzenia rdzenia kręgowego, efekt uboczny operacji w obrębie miednicy, zwłaszcza tych związanych z prostatą czy pęcherzem, nadwaga i otyłość zwiększająca nacisk na pęcherz moczowy. Nietrzymanie moczu objawy Wyciek to główny objaw nietrzymania moczu. Może to być łagodne przeciekanie podczas śmiechu, kaszlu, kichania lub intensywnego wysiłku fizycznego, a także całkowite niekontrolowane opróżnianie pęcherza moczowego. Niektórzy mężczyźni z nietrzymaniem moczu mogą doświadczać także nocnego moczenia podczas snu. Nietrzymanie moczu może objawiać się także nagłą, trudną do opanowania potrzebą nawet jeśli ilość moczu jest niewielka — może to wynikać z nadreaktywności pęcherza. Nietrzymaniu moczu może czasem towarzyszyć ból lub dyskomfort w okolicy pęcherza lub miednicy.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zaparcia, czyli trudności z regularnym oddawaniem stolca to uciążliwa dolegliwość, która może wpływać negatywnie na ogólny stan zdrowia i samopoczucie. Zatwardzenie może wynikać między innymi z niewłaściwej diety, braku aktywności fizycznej, a także być następstwem bądź objawem schorzeń układu pokarmowego. Jak leczyć zaparcia? Jak poprawić perystaltykę jelit? Co na przeczyszczenie, kiedy zmiana nawyków żywieniowych i domowe sposoby na problemy z wypróżnieniem nie wystarczają?  Znajomość odpowiedzi na te pytania może pomóc w utrzymaniu prawidłowej pracy jelit i poprawić komfort życia. Zaparcia przyczyny Zaparcia mogą być spowodowane między innymi przez nieprawidłowe nawyki żywieniowe, niedostateczną aktywność fizyczną, stres i zmiany w codziennej rutynie, a także przez zmiany hormonalne, niektóre choroby czy stosowane w związku z nimi leki. Niedobór błonnika w diecie — błonnik pokarmowy jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Błonnik zwiększa objętość stolca i ułatwia jego przesuwanie przez jelita. Niedostateczna ilość płynów — niewystarczające nawodnienie organizmu może prowadzić do stwardnienia stolca i utrudniać jego przesuwanie przez jelita. Brak aktywności fizycznej — siedzący tryb życia może spowalniać ruchy jelit, co z kolei utrudnia regularne wypróżnienia. Zmiany w rutynie i nawykach żywieniowych — podróże, radykalne zmiany w diecie lub zmiana godzin posiłków mogą zaburzać regularność wypróżnień. Napięcie emocjonalne — stres i emocje mogą wpływać na funkcjonowanie układu pokarmowego, w tym na perystaltykę jelit. Choroby — schorzenia, takie jak np. cukrzyca, niedoczynność tarczycy czy nadwrażliwe jelita mogą prowadzić do zaparć. Leki — opioidy, leki przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe, przeciwzapalne (NLPZ), a także niektóre suplementy diety, jak żelazo czy wapń, mogą powodować zaparcia jako efekt uboczny ich stosowania. Anatomiczne problemy z jelitami, takie jak zwężenia, guzy czy polipy, również mogą utrudniać wypróżnianie. Hormony — zmiany hormonalne (np. w czasie ciąży czy menopauzy) mogą wpływać na ruchy jelit, prowadząc do zaparć. Wiek — osoby starsze są bardziej podatne na zaparcia z powodu spowolnienia perystaltyki jelit, mniejszej aktywności fizycznej oraz stosowania większej ilości leków.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Kamica nerkowa (nefrolitaza) to schorzenie charakteryzujące się powstawaniem twardych złogów w nerkach lub układzie moczowym. Złogi, zwane kamieniami nerkowymi, mogą tworzyć się z różnych substancji chemicznych obecnych w moczu i mogą być źródłem znacznego dyskomfortu oraz poważnych powikłań zdrowotnych. Znajomość przyczyn i objawów kamicy nerkowej przyspieszy diagnozę, pozwoli dobrać odpowiednią metodę leczenia i wdrożyć sposoby zapobiegania powstawaniu kamieni nerkowych. Atak kolki nerkowej – przyczyny Atak kolki nerkowej jest nagłym i bardzo bolesnym objawem kamicy nerkowej. Przyczyny ataku mogą być złożone i zależą od rodzaju kamienia oraz indywidualnych czynników. Najczęstszą przyczyną ataku kolki nerkowej są kamienie nerkowe tworzone z różnych obecnych w moczu substancji, takich jak wapń, szczawiany, fosforany, kwas moczowy czy cystyna. Kiedy kamień zaczyna przemieszczać się w drogach moczowych, szczególnie gdy przechodzi z miedniczki nerkowej do moczowodu, może spowodować zablokowanie przepływu moczu oraz nagły i bardzo intensywny ból. Na ataki kolki nerkowej  narażone mogą być bardziej osoby z niewydolnością nerek, u których mogą występować trudności w usuwaniu z organizmu nadmiaru substancji, które mogą prowadzić do tworzenia się złogów. Również niektóre zaburzenia hormonalne, takie jak nadczynność przytarczyc, mogą zwiększać ryzyko tworzenia się kamieni nerkowych, co z kolei zwiększa ryzyko bolesnych ataków. Poza wymienionymi stanami chorobowymi tworzeniu się kamieni nerkowych sprzyjać może odwodnienie oraz nieprawidłowe nawyki żywieniowe, czyli dieta bogata w sól, oksalany (np. szpinak, rabarbar) lub produkty bogate w puryny (np. mięso czerwone, alkohol). Kamica nerkowa objawy Objawy towarzyszące kamicy nerkowej obejmują zazwyczaj: nagły intensywny ból podczas ataku kolki, ból i krwawienie podczas oddawania moczu oraz częstomocz, a także nudności, wymioty, zawroty głowy, a nawet utratę przytomności. Charakterystycznym objawem kamicy nerkowej jest nagły i bardzo intensywny ból, znany jako atak kolki nerkowej. Ból ten może być opisywany jako ostry, kłujący lub przeszywający, i często występuje w okolicy bocznej lub dolnej części pleców, ale może również promieniować do brzucha, pachwiny lub narządów płciowych. Atak bólu może trwać od kilku minut do kilku godzin. Podczas kamicy nerkowej ból może nasilić się podczas oddawania moczu. Może to być odczuwane jako pieczenie lub kłucie w cewce moczowej. Ponadto niektórzy pacjenci mogą doświadczać częstego parcia na mocz, nawet jeśli jego ilość jest niewielka. Jeśli kamień rani drogi moczowe, może dodatkowo wystąpić krwawienie, które jest widoczne gołym okiem jako różowe, czerwone lub brunatne zabarwienie moczu. Towarzyszący kamicy nerkowej ostry ból brzucha może powodować nudności i wymioty, zawroty głowy, a nawet utratę przytomności. W przypadku pojawienia się powyższych objawów, szczególnie silnego bólu pleców lub brzucha, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, ponieważ kamica nerkowa może wymagać natychmiastowej interwencji medycznej.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Biegunka to stan charakteryzujący się częstymi i luźnymi wypróżnieniami. Jest to objaw różnych problemów zdrowotnych, takich jak infekcje bakteryjne, wirusowe lub pasożytnicze, reakcje alergiczne, stres, niestrawność pokarmowa lub zatrucie, czy też choroby przewlekłe, takie jak choroba trzewna czy zespół jelita drażliwego.  Biegunka objawy Objawy biegunki mogą różnić się w zależności od przyczyny i stopnia nasilenia. Typowe symptomy obejmują:  luźne stolce o płynnej konsystencji, częste wypróżnianie, dyskomfort, skurcze lub ból w okolicach brzucha, wzdęcia związane z nadmierną produkcją gazów w jelitach, nudności, nudności i wymioty - w przypadku poważniejszych zakażeń lub toksycznej biegunki, gorączkę (np. w przebiegu biegunki infekcyjnej), ogólne osłabienie i odwodnienie, brak apetytu. Rodzaje i przyczyny biegunki Typy biegunek zależą w głównej mierze od czynników wywołujących rozwolnienie. Wyróżnia się: biegunkę infekcyjną, biegunkę podróżnych, biegunkę pokarmową, reakcyjną stresową i przewlekłą. Biegunka infekcyjna spowodowana jest kontaktem z patogenami (bakteriami, wirusami lub pasożytami). Biegunkę infekcyjną wywołać mogą zakażenia rotawirusowe, salmonelloza, czy np.  infekcje E. Coli. Biegunka podróżnych występuje u osób podróżujących do regionów o innym klimacie lub nietypowych warunkach higienicznych. Biegunka pokarmowa wywołana jest spożyciem pokarmów lub wody zanieczyszczonych bakteriami, wirusami lub toksynami. Biegunka jako objaw alergii na określone pokarmy lub składniki pokarmowe.  Biegunka stresowa wynika z intensywnego stresu lub długotrwałego emocjonalnego napięcia. Biegunka przewlekła natomiast to trwające dłużej niż kilka tygodni rozwolnienie, które może być objawem chorób przewlekłych, takich jak choroba trzewna czy nadwrażliwe jelita.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zapalenie pęcherza to jedna z najczęściej występujących infekcji układu moczowego, która może dotknąć zarówno kobiet jak i mężczyzn niezależnie od wieku. Choroba ta jest najczęściej wynikiem zakażenia bakteryjnego i objawia się zazwyczaj częstym oddawaniem moczu z uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza oraz bólem i pieczeniem przy mikcji. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie przyniosą szybką ulgę oraz zapobiegną rozprzestrzenianiu się infekcji i powikłaniom.  Objawy zapalenia pęcherza Najczęstsze symptomy zapalenia to parcie na pęcherz, nawet jeśli jest on tylko częściowo wypełniony, oraz ból lub pieczenie przy mikcji. Inne objawy to mętny, czasami nieprzyjemnie pachnący mocz, a także krwiomocz, który może pojawić się w bardziej zaawansowanych przypadkach infekcji. Dodatkowo osoba cierpiąca na zapalenie pęcherza może odczuwać ból w dolnej części brzucha lub w okolicach miednicy, będący wynikiem stanu zapalnego. W niektórych przypadkach mogą wystąpić także ogólne objawy infekcji, takie jak gorączka, osłabienie i nudności.  Częste parcie na mocz – uczucie potrzeby częstego oddawania moczu, nawet przy niewielkiej ilości. Uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza – mimo oddania moczu nadal występuje potrzeba skorzystania z toalety. Ból i pieczenie przy oddawaniu moczu – uczucie dyskomfortu, pieczenia lub kłucia podczas mikcji.Ból w podbrzuszu – uczucie ucisku lub bólu w dolnej części brzucha. Zmiana koloru i zapachu moczu – może być mętny, ciemniejszy lub mieć nieprzyjemny zapach. Obecność krwi w moczu – rzadziej występujący objaw, ale możliwy przy bardziej zaawansowanym stanie zapalnym. Podwyższona temperatura ciała – w niektórych przypadkach może pojawić się stan podgorączkowy.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Otyłość brzuszna to złożony problem, który może być wynikiem interakcji wielu różnych czynników. Osoby z nadmierną ilością tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha mogą być bardziej narażone na ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń, takich jak choroby serca, udary mózgu, cukrzyca typu 2 i niektóre rodzaje nowotworów, dlatego tak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, który obejmuje zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz unikanie czynników ryzyka, które mogą sprzyjać otyłości.  Otyłość brzuszna przyczyny Otyłość brzuszna, nazywana również otyłością centralną lub otyłością typu jabłko, to stan, w którym nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się głównie w okolicy brzucha. Przyczyny tego rodzaju otyłości są zazwyczaj wieloczynnikowe i mogą obejmować nieprawidłową dietę i niewystarczającą aktywność fizyczną, genetykę, zaburzenia metaboliczne, a także wiek i niezdrowe nawyki. Spożywanie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania energetycznego organizmu, szczególnie w połączeniu z brakiem regularnej aktywności fizycznej, może prowadzić do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Czynniki dziedziczne mogą predysponować do otyłości brzusznej. Istnieją geny, które mogą wpływać na sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, oraz na to, gdzie w organizmie tkanka tłuszczowa jest gromadzona. Długotrwały stres może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu, hormonu stresu, który z kolei może zwiększać skłonność do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha. Spożywany w nadmiarze alkohol może przyczyniać się do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha, tworząc tzw. "oponkę". Zaburzenia takie jak insulinooporność, cukrzyca typu 2 i zespół metaboliczny mogą sprzyjać gromadzeniu się tłuszczu. Dieta bogata w cukry proste i przetworzone produkty spożywcze może przyczynić się do nadmiernego wzrostu masy ciała, w tym także otyłości brzusznej. Brak odpowiedniej ilości snu może zakłócać równowagę hormonalną organizmu, co może prowadzić do wzrostu apetytu i zwiększonego odkładania się tłuszczu. Z wiekiem zmienia się sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, co może prowadzić do otyłości brzusznej, zwłaszcza u osób starszych.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Łuszczyca to przewlekła, zapalna choroba skóry, która objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, najczęściej na kolanach, łokciach, owłosionej skórze głowy oraz plecach. Mimo że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, może znacząco wpływać na jakość życia pacjentów, zarówno pod względem fizycznym, jak i emocjonalnym. Choć przyczyny łuszczycy nie są jeszcze do końca poznane, wiadomo, że istotną rolę odgrywają tu czynniki genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe. Nowoczesne metody leczenia mogą skutecznie łagodzić przebieg tej choroby, a sprawdzone kosmetyki do codziennej pielęgnacji poprawią komfort życia pacjentów. Jak wygląda łuszczyca? Objawy łuszczycy Objawy łuszczycy mogą różnić się w zależności od jej typu i nasilenia. U jednych osób mogą być stosunkowo łagodne i ograniczone do niewielkich obszarów skóry, u innych zaś mogą obejmować duże powierzchnie ciała, co wpływa na jakość życia pacjenta. Łuszczyca objawia się najczęściej charakterystycznymi czerwonymi zmianami skórnymi, które pokryte są srebrzystą łuską. Zazwyczaj występują one łokcie, kolana, owłosioną skórę głowy oraz dolną części pleców, choć mogą wystąpić także na dłoniach, stopach, twarzy czy innych miejscach ciała. Skóra w tych miejscach bywa sucha, a zmiany mogą pękać, powodując krwawienie i ból. Łuszczyca powodować może także intensywne i dokuczliwe swędzenie i pieczenie skóry, czemu  towarzyszyć może uczucie napięcia skóry. U osób dotkniętych łuszczycą paznokci może ona powodować zgrubienie płytki, naparstkowanie (pojawianie się małych wgłębień), przebarwienia, żółknięcie, a nawet oddzielanie się paznokci od łożyska (onycholiza). Diagnozowanie łuszczycy Łuszczyca ma unikalny obraz kliniczny, co często umożliwia rozpoznanie choroby bez potrzeby dodatkowych badań. Rozpoznanie łuszczycy zazwyczaj opiera się na wywiadzie medycznym i badaniu skóry przez lekarza dermatologa. Lekarz na podstawie charakterystycznego wyglądu zmian może postawić wstępną diagnozę. W niektórych przypadkach, aby ją potwierdzić, może być konieczne wykonanie biopsji skóry. Biopsja polega na pobraniu małego wycinka zmienionej chorobowo skóry i zbadaniu go pod mikroskopem. Badanie to pozwala wykluczyć inne choroby skóry, które mogą dawać podobne objawy, takie jak egzema czy grzybica. W zależności od przypadku niekiedy przeprowadza się dodatkowe badania, np. badania krwi lub obrazowanie, szczególnie jeśli istnieje podejrzenie zajęcia stawów lub innych układów w organizmie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Osteoporoza to schorzenie, które stopniowo osłabia kości. Wśród czynników, które mogą przyczynić się do jej rozwoju, wymienia się przede wszystkim niedobór wapnia i witaminy D, a także wiek, płeć, geny czy styl życia. W początkowych stadiach choroba może przebiegać bezobjawowo, dopiero gdy kości stają się bardziej kruche, mogą pojawić się symptomy, takie jak ból pleców, zmiana postawy ciała oraz częste złamania.  Osteoporoza przyczyny Osteoporoza to schorzenie, którego rozwój zależy od wielu czynników. Niedobór składników odżywczych, starzenie się, genetyka, styl życia oraz choroby i stosowane leki mogą przyczyniać się do osłabienia kości i zwiększonego ryzyka złamań. Niedobór wapnia i witaminy D — wapń i witamina D to składniki, które odgrywają kluczową rolę w zdrowiu kości. Ich niedobór może prowadzić do osłabienia tkanki kostnej i zwiększonego ryzyka osteoporozy. Wapń jest niezbędny do prawidłowej mineralizacji kości, podczas gdy witamina D pomaga organizmowi wchłaniać wapń z przewodu pokarmowego. Starzenie się jest jednym z głównych czynników ryzyka osteoporozy. Wraz z wiekiem organizm staje się mniej efektywny w procesie odbudowy kości, co prowadzi do stopniowego osłabienia tkanki kostnej. Płeć — kobiety mają większą skłonność do rozwoju osteoporozy niż mężczyźni, zwłaszcza po menopauzie, podczas której maleje produkcja estrogenów. Genetyka — genetyczne predyspozycje do zmniejszonej gęstości kości mogą sprzyjać rozwojowi osteoporozy. Styl życia — uboga w składniki odżywcze dieta, picie alkoholu i palenie papierosów mogą negatywnie wpływać na zdrowie kości. Brak aktywności fizycznej natomiast prowadzi do utraty masy kostnej i osłabienia mięśni, co zwiększa ryzyko osteoporozy. Choroby i leki — niektóre schorzenia, np. choroba trzustki czy nerek, mogą wpływać na zdrowie kości. Ponadto stosowanie niektórych leków, takich jak kortykosteroidy, może zwiększać ryzyko osteoporozy poprzez hamowanie procesów tworzenia tkanki kostnej. Zrozumienie przyczyn osteoporozy jest kluczowe dla skutecznej profilaktyki, diagnostyki i leczenia choroby.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Małpia ospa, znana również jako Mpox, to choroba wirusowa znana w Afryce od lat. W ostatnim czasie przypadki małpiej ospy zaczęły pojawiać się również w innych częściach świata. Objawy Mpox mogą być mylone z innymi schorzeniami skórnymi i ogólnoustrojowymi, dlatego warto poznać jej charakterystyczne cechy, by niezwłocznie podjąć właściwe sposoby leczenia i zapobiegania jej rozprzestrzenianiu się. Skąd się wzięła małpia ospa? Małpia ospa wywoływana jest przez wirus z rodziny ospy prawdziwej. Po raz pierwszy zidentyfikowana została w 1958 roku u małp laboratoryjnych w Danii. Choć wirus pierwotnie występował głównie w zachodniej i środkowej Afryce, przypadki zakażeń były stosunkowo rzadkie. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby przypadków również na innych kontynentach, w tym w Europie i Ameryce Północnej, co wzbudza niepokój i zainteresowanie tym schorzeniem. Przyczyną rozprzestrzeniania się Mpox są przede wszystkim bliskie kontakty z zakażonymi zwierzętami, głównie gryzoniami, które pełnią rolę rezerwuaru wirusa. Jednak, co istotne, wirus może również przenosić się z człowieka na człowieka, zwłaszcza przez kontakt ze zmianami skórnymi, pochodzącą z dróg oddechowych wydzieliną czy zainfekowanymi przedmiotami. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zapalenie spojówek to schorzenie oczu będące jednym z najczęstszych objawów alergii.  Alergiczne zapalenie spojówek wywołują zazwyczaj alergeny unoszące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pleśnie czy sierść zwierząt. W kontakcie z nimi układ odpornościowy reaguje nadmiernie, prowadząc do stanu zapalnego i powodując swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu.  Alergia oczu objawy Alergiczne zapalenie spojówek objawia się szeregiem dokuczliwych dolegliwości, które mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie. Najczęściej wymienia się intensywne swędzenie oczu, uczucie pieczenia oraz zaczerwienienie spojówek, towarzyszyć temu może nadmierne łzawienie i obrzęk powiek oraz nadwrażliwość na światło. Symptomy zazwyczaj pojawiają się nagle, zwłaszcza po kontakcie z alergenem, i mogą utrzymywać się przez dłuższy czas, jeśli nie ograniczymy ekspozycji na czynnik uczulający. Swędzenie i pieczenie oczu. Zaczerwienienie spojówek. Nadmierne łzawienie. Obrzęk powiek. Nadwrażliwość na światło. Wodnista, przezroczysta wydzielina. Pogorszenie objawów po kontakcie z alergenem.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Katar alergiczny potrafi skutecznie uprzykrzyć funkcjonowanie – kichanie, swędzenie w nosie, uczucie zatkania i wodnista wydzielina to tylko niektóre z jego uciążliwych objawów. Choć wiele osób sięga po leki przeciwhistaminowe, coraz większą popularnością cieszy się naturalna i łagodna alternatywa – woda morska. To prosty, a zarazem skuteczny sposób na nawilżenie i oczyszczenie nosa z alergenów bez ryzyka działań niepożądanych. Woda morska hipertoniczna czy izotoniczna? Rodzaje wody morskiej W aptekach dostępne są dwa podstawowe rodzaje wody morskiej: izotoniczna i hipertoniczna. Różnią się one stężeniem soli morskiej, a co za tym idzie – również działaniem i zastosowaniem. Często wzbogacone są o składniki dodatkowe, takie jak wyciągi roślinne czy olejki eteryczne, które zwiększają działanie terapeutyczne produktu. Woda morska izotoniczna Izotoniczny roztwór wody morskiej to łagodny preparat o stężeniu soli zbliżonym do płynów ustrojowych organizmu (ok. 0,9% NaCl), dzięki czemu doskonale sprawdza się w codziennej higienie nosa – zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, w tym także noworodków. Jej działanie polega głównie na nawilżeniu i oczyszczeniu błony śluzowej nosa z alergenów, kurzu i innych zanieczyszczeń, co przynosi ulgę przy katarze alergicznym oraz zmniejsza podrażnienia. Woda morska izotoniczna nie wysusza śluzówki, dlatego może być stosowana nawet kilka razy dziennie – profilaktycznie lub wspomagająco w leczeniu objawów alergii. To bezpieczny i naturalny sposób na szybką ulgę bez efektu uzależnienia, charakterystycznego dla niektórych kropli do nosa. Woda morska hipertoniczna Hipertoniczny roztwór wody morskiej zawiera wyższe stężenie soli niż płyny ustrojowe organizmu – zazwyczaj powyżej 2%. Dzięki temu wykazuje silniejsze działanie osmotyczne: zmniejsza obrzęk śluzówki nosa, udrażnia drogi oddechowe i ułatwia oddychanie. To sprawia, że jest szczególnie polecana w przypadku nasilonego kataru alergicznego, zatkanego nosa, a także przy infekcjach zatok. Choć woda morska hipertoniczna działa intensywniej niż roztwór izotoniczny, jej stosowanie jest równie bezpieczne, warto jednak pamiętać, że może powodować lekkie uczucie pieczenia lub szczypania, szczególnie u osób z bardzo podrażnioną śluzówką. Woda hipertoniczna to naturalna alternatywa dla leków obkurczających naczynia krwionośne – bez ryzyka uzależnienia i skutków ubocznych. Spray do nosa z dodatkami Woda morska w sprayu może być wzbogacona o dodatkowe składniki, które zwiększają jej skuteczność i przynoszą jeszcze szybszą ulgę w katarze. Wśród najczęściej dodawanych substancji znajdują się ekstrakty roślinne, np. z aloesu, rumianku czy olejki eteryczne (np. olejek eukaliptusowy), które działają łagodząco, przeciwzapalnie i wspomagają regenerację błony śluzowej nosa. Niektóre preparaty zawierają również dexpantenol (prowitaminę B5), znany ze swoich właściwości nawilżających i kojących – idealny przy podrażnionym, suchym nosie. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Szczepienia to jeden z najważniejszych i najskuteczniejszych sposobów ochrony zdrowia. Dzięki nim udało się wyeliminować lub znacząco ograniczyć wiele groźnych chorób zakaźnych, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu stanowiły realne zagrożenie życia. Mimo to wokół szczepień wciąż krąży wiele mitów i wątpliwości, które sprawiają, że są one częstym powodem dyskusji i zyskują liczne grono przeciwników. Dlaczego warto się szczepić? Jak działają szczepionki? Dlaczego odporność zbiorowa jest tak ważna dla zdrowia całego społeczeństwa? Wyjaśniamy, co warto wiedzieć, by świadomie dbać o zdrowie swoje i swoich bliskich. Co to jest szczepionka? Szczepionka to preparat medyczny, który ma za zadanie pobudzić układ odpornościowy do wytworzenia ochrony przed konkretną chorobą zakaźną. Jak działa szczepionka? Szczepionka zawiera osłabione lub inaktywowane drobnoustroje (np. wirusy, bakterie) albo ich fragmenty, które nie wywołują choroby, ale „uczą” organizm, jak skutecznie się przed nią bronić. Dzięki temu układ odpornościowy osoby zaszczepionej będzie potrafił szybko rozpoznać i zneutralizować dany patogen. Szczepionki są więc bezpiecznym i skutecznym sposobem na budowanie odporności – bez konieczności przechodzenia groźnej infekcji. To właśnie dzięki nim możliwe było opanowanie wielu chorób, takich jak odra, polio czy błonica.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wzdęcia brzucha to powszechny problem, który choć zazwyczaj nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, może znacząco wpływać na komfort życia. Wzdęcia wynikają z nadmiaru gazów w jelitach, co najczęściej wiąże się z uczuciem rozdęcia, pełności i bólem brzucha. Aby móc skutecznie radzić sobie nadmiarem gazów warto poznać przyczyny, metody leczenia oraz domowe sposoby na wzdęcia. Wzdęty brzuch przyczyny Wzdęty brzuch to nieprzyjemny objaw będący wynikiem między innymi nadmiernej ilości gazów w jelitach, nietolerancji pokarmowych, problemów z trawieniem, zatrucia czy infekcji oraz zaparć. Wzdęcia mogą towarzyszyć także chorobom układu pokarmowego, a w przypadku kobiet – problemów ginekologicznych. Wzdęty brzuch po jedzeniu Nieprawidłowa, ciężkostrawna dieta bogata w gazotwórcze bądź tłuste produkty oraz spożywanie posiłków w pośpiechu to czynniki, które mogą prowadzić do wzdęć po jedzeniu Połykanie powietrza podczas jedzenia, picia, żucia gumy lub rozmawiania może prowadzić do wzdęć. Niektóre produkty spożywcze mogą powodować nadprodukcję gazów w przewodzie pokarmowym. Do produktów gazotwórczych należą między innymi fasola, kapusta, brukselka, cebula, brokuły, gazowane napoje i produkty mleczne. Wzdęcia po jedzeniu mogą wywoływać także nietolerancje pokarmowe — nietolerancja laktozy może powodować wzdęcia po spożyciu produktów mlecznych, a nietolerancję fruktozy może powodować trudności w trawieniu niektórych owoców, warzyw i słodzików. Spożywanie dużych ilości jedzenia podczas jednego posiłku może wpływać na czas trawienia i prowadzić do wzdęć. Nadmiar tłuszczów może opóźniać opróżnianie się żołądka, co może powodować wzdęcia. Brzuch jak balon — choroby "Brzuch jak balon" to określenie używane dla opisania wzdęcia lub dyskomfortu w okolicach brzucha. Uczucie to może być związane z różnymi schorzeniami, takimi jak IBS, choroba  Leśniowskiego-Crohna, zaparcia, zapalenie jelita czy infekcje. Zespół jelita drażliwego (IBS) to schorzenie przewodu pokarmowego, które może powodować wzdęcia, ból brzucha, zmiany w rytmie wypróżnień i inne problemy trawienne. Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekła choroba zapalna jelit, która może objawiać się między innymi wzdęciami, bólami brzucha i biegunką. Osoby cierpiące na celiakię mogą doświadczać wzdęć po spożyciu pokarmów zawierających gluten. Zaparcia i nagromadzenie kału w jelitach może prowadzić do uczucia wzdęcia. Zapalenie jelita grubego, zwłaszcza w postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, może objawiać się bólami brzucha, wzdęciami i biegunką. Bakteryjne lub wirusowe infekcje jelitowe mogą powodować wzdęcia, biegunki i inne objawy ze strony układu pokarmowego. Wzdęty brzuch przyczyny ginekologiczne Spuchnięty brzuch u kobiet może mieć swoje źródło również w problemach ginekologicznych.  Zespół policystycznych jajników (PCOS) to powodujące wzdęcia brzucha schorzenie charakteryzujące się obecnością torbieli na jajnikach. Endometrioza to choroba ginekologiczna, w której przebiegu komórki podobne do błony śluzowej macicy rosną poza nią. Może to powodować wzdęcia i ból brzucha oraz problemy z układem trawiennym. Torbiele jajnika - duże torbiele mogą powodować niewielkie powiększenie brzucha i uczucie wzdęcia. Mięśniaki macicy to rosnące w macicy guzy, które w zależności od ich rozmiaru i położenia, mogą powodować uczucie pełnego brzucha. Niedrożność jajowodów może prowadzić do wzdęć i wywoływać uczucia rozpierania. Ciąża pozamaciczna rozwijająca się najczęściej w jajowodzie, może powodować wzdęcie i ból brzucha. Zakrzepica w okolicach miednicy może wpływać na krążenie krwi i powodować wzdęcia i zaparcia. Niektóre kobiety mogą doświadczać wzdęć na skutek zmian hormonalnych związanych z cyklem menstruacyjnym. Kobieta doświadczająca wzdęć brzucha w połączeniu z innymi objawami, takimi jak ból, nieregularne krwawienia, trudności w oddawaniu moczu czy zmiany w cyklu menstruacyjnym, powinna niezwłocznie skonsultować się z lekarzem ginekologiem. Diagnostyka ginekologiczna, w tym badania obrazowe, badania krwi i inne, może być konieczna w celu zidentyfikowania przyczyny problemu i ustalenia odpowiedniego leczenia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Oczy każdego dnia narażone są na szereg wyzwań – niebieskie światło, suche powietrze, czy nieodpowiednia – uboga w ważne dla oczu składniki odżywcze dieta. Aby zachować zdrowy wzrok i komfort widzenia warto wzbogacić codzienne odżywianie w produkty bogate w witaminy A, C, E, luteinę i kwasy omega-3, stosować regularne przerwy od ekranów oraz pielęgnować przesuszone oczy za pomocą nawilżających kropli do oczu z kwasem hialuronowym. Wprowadzone w porę zdrowe nawyki będą najlepszą inwestycją w dobrą kondycję oczu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opuchnięte kostki czy łydki to nie tylko kwestia estetyki, ale również sygnał, że coś w organizmie może działać nieprawidłowo. Choć przyczyną obrzęków często jest długotrwałe stanie, siedzenie lub zmęczenie, mogą one także wskazywać na poważniejsze schorzenia, takie jak niewydolność żylna, zaburzenia pracy nerek czy układu limfatycznego. Znając najczęstsze powody puchnięcia nóg oraz skuteczne metody leczenia – zarówno farmakologiczne jak i domowe sposoby, łatwiej poradzić sobie z tym uciążliwym problemem.