Poradnik od Apteki Centralnej

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

W świątecznym obdarowywaniu nie liczy się wielkość i wartość materialna prezentu, ale jego znaczenie, jakość i troska, którą ze sobą niesie. W aptece internetowej znaleźć można wiele pomysłów na praktyczne upominki, które sprawdzą się zarówno jako drobny prezent „od serca”, jak i podarunek „na ostatnią chwilę”. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Święta to często pierwsza okazja, by poznać nowego, maleńkiego członka rodziny i pogratulować młodym rodzicom. To wyjątkowy moment pełen wzruszeń, ciepłych spotkań i pierwszych prezentów. Wybierając świąteczny upominek dla maleństwa i młodej mamy, warto pomyśleć nie tylko o estetyce, ale też o bezpieczeństwie, codziennym wsparciu i komforcie – bo najlepsze prezenty to te, które realnie ułatwiają pierwsze wspólne tygodnie i pokazują troskę nie tylko od święta.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Odpowiednio dobrany prezent może być nie tylko miłym gestem, ale także wartościowym wsparciem zdrowia i dobrego samopoczucia. Szukając podarunku dla panów, warto postawić na upominki praktyczne, dopasowane do stylu życia oraz realnych potrzeb. Suplementy diety dla mężczyzn, kosmetyki pielęgnacyjne oraz nowoczesne urządzenia i akcesoria poprawią formę, wygląd i jakość codziennego funkcjonowania.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wybór idealnego prezentu świątecznego dla pań bywa trudnym wyzwaniem — zwłaszcza gdy chcemy, aby był on nie tylko piękny, ale także praktyczny i dopasowany do potrzeb obdarowanej kobiety. W aptece internetowej znaleźć można wiele inspirujących propozycji, które łączą w sobie troskę o zdrowie, urodę i dobre samopoczucie. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Dziadkowie, którzy na co dzień obdarzają nas życzliwością i bezgraniczną miłością zasługują na specjalny świąteczny podarunek, który nie tylko wywoła uśmiech, ale przede wszystkim realnie wesprze ich zdrowie i dobre samopoczucie. Wcielając się w rolę Świętego Mikołaja, warto przygotować dla seniorów praktyczne, bezpieczne i dopasowane do potrzeb osób starszych upominki, np. w postaci preparatów wspierających odporność i wspomagających pracę serca toników, poprawiających komfort codziennego życia akcesoriów czy ułatwiających zachowanie zdrowego wyglądu kosmetyków do skóry dojrzałej.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Węgiel aktywny to substancja, która dzięki porowatej strukturze potrafi wiązać różnego rodzaju substancje, co sprawia, że znajduje zastosowanie zarówno w farmakologii, jak i kosmetologii. Węgiel coraz częściej pojawia się w formułach przeznaczonych do detoksykacji organizmu, a jego właściwości adsorpcyjne są wykorzystywane w preparatach kosmetycznych redukujących nadmiar sebum i zanieczyszczeń, a nawet w wybielających pastach do zębów. Co to jest węgiel aktywny? Węgiel aktywny to oczyszczona, specjalnie przetworzona forma węgla o bardzo dużej powierzchni czynnej i silnie porowatej strukturze. Powstaje najczęściej z surowców organicznych, takich jak drewno, torf czy łupiny kokosowe, które poddaje się procesowi karbonizacji, a następnie aktywacji (chemicznej lub termicznej). W wyniku tych procesów materiał uzyskuje zdolność adsorpcji, czyli wiązania na swojej powierzchni różnych związków chemicznych. Ta właściwość sprawia, że węgiel aktywny jest wykorzystywany zarówno w preparatach farmaceutycznych, jak i w kosmetykach, a także w filtracji wody i powietrza. W formie farmaceutycznej występuje zwykle jako proszek lub tabletki, natomiast w kosmetologii dodawany jest m.in. do masek, past do zębów i mydeł o działaniu oczyszczającym. Węgiel aktywny a aktywowany Określenia węgiel aktywny i węgiel aktywowany dotyczą w praktyce tego samego surowca. Różnica wynika jedynie z nazewnictwa – obie nazwy odnoszą się do węgla poddanego procesowi aktywacji, który nadaje mu porowatą strukturę i zdolność adsorbowania różnych substancji. W literaturze naukowej częściej pojawia się określenie węgiel aktywowany, podkreślające sam proces technologiczny. W komunikacji produktowej i potocznej dominuje natomiast termin węgiel aktywny. Obydwa warianty są poprawne i stosowane zamiennie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Bostonka to infekcja wirusowa najczęściej występująca u małych dzieci, choć może pojawić się również u osób dorosłych. Charakteryzuje się specyficzną wysypką oraz objawami grypopodobnymi. Schorzenie zwykle ma łagodny przebieg, jednak potrafi być wyjątkowo uciążliwe i wymaga odpowiedniej pielęgnacji oraz obserwacji.  Co to jest bostonka? Bostonka, znana również jako choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD), to wirusowa infekcja wywoływana głównie przez enterowirusy, najczęściej wirusy Coxsackie. Schorzenie najczęściej występuje u małych dzieci, jednak zarazić się nią mogą także dorośli. Jej charakterystyczne objawy obejmują gorączkę, ogólne osłabienie oraz bolesne pęcherzyki i wysypkę zlokalizowaną na dłoniach, stopach i w jamie ustnej. Potoczne określenie „bostonka” nawiązuje do Bostonu, gdzie po raz pierwszy szczegółowo opisano ognisko zachorowań prezentujące właśnie taki zestaw symptomów. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Odmrożenia to jedna z zimowych dolegliwości, która może pojawić się nie tylko podczas górskich wypraw, ale także w codziennych sytuacjach – na spacerze, podczas drogi do pracy czy w czasie zimowych aktywności na świeżym powietrzu. Choć często kojarzą się z chwilowym dyskomfortem, nieleczone mogą prowadzić do poważniejszych uszkodzeń skóry i tkanek. Szybkie rozpoznanie pierwszych objawów pozwoli ograniczyć ryzyko powikłań.  Odmrożenie skóry – co to? Odmrożenie skóry to uszkodzenie tkanek spowodowane działaniem niskiej temperatury, często połączone z wpływem wiatru i wilgoci. Dochodzi wtedy do zwężenia naczyń krwionośnych, ograniczenia przepływu krwi i wychłodzenia komórek, co prowadzi do ich stopniowego uszkodzenia. Najczęściej odmrożenia dotyczą palców rąk i stóp, nosa, uszu oraz policzków – czyli miejsc najbardziej narażonych na kontakt z zimnem. Zmiany mogą mieć różne nasilenie: od lekkiego zaczerwienienia i drętwienia po tworzenie pęcherzy, a nawet martwicę tkanek.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

1 grudnia obchodzony jest Światowy Dzień AIDS. To doskonała okazja, by zwrócić uwagę na wirusa HIV i jego konsekwencje. Mimo postępów medycyny, świadomość społeczna oraz znajomość przyczyn i wczesnych objawów choroby pozostaje niewielka, a przecież wczesne wykrycie zakażenia i szybki dostęp do leczenia stanowią podstawę do zmniejszenia zagrożeń związanych z AIDS. AIDS co to? AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome, czyli Zespół Nabytego Niedoboru Odporności) to choroba spowodowana zakażeniem wirusem HIV. Wirus atakuje komórki układu odpornościowego, osłabiając jego zdolność do zwalczania infekcji i chorób. AIDS a HIV AIDS jest stanem końcowym zakażenia HIV – rozwija się, gdy układ odpornościowy zostaje poważnie osłabiony. Wirus HIV (Human Immunodeficiency Virus) to patogen odpowiedzialny za zakażenie organizmu. Sam wirus nie jest chorobą – powoduje stopniowe osłabienie układu odpornościowego. AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) to zespół objawów, który rozwija się w wyniku długotrwałego zakażenia HIV. Oznacza to zaawansowane uszkodzenie odporności, prowadzące do pojawienia się ciężkich infekcji i nowotworów.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Haluksy to deformacja stopy, która potrafi nie tylko zmienić jej wygląd, ale przede wszystkim znacząco utrudnić codzienne funkcjonowanie. Ból, obrzęk i dyskomfort przy chodzeniu to tylko część dolegliwości, z którymi zmagają się osoby cierpiące na paluch koślawy. Wbrew pozorom problem nie dotyczy wyłącznie miłośniczek wysokich obcasów — jego podłoże bywa złożone i obejmuje zarówno nieodpowiednio dobrane obuwie, jak i czynniki genetyczne. Świadomość najczęstszych przyczyn oraz znajomość charakterystycznych objawów, oraz możliwości leczenia może poprawić komfort i sprawność stóp, a nawet zapobiec haluksom.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Trzydniówka, nazywana również rumieniem nagłym lub gorączką trzydniową, to jedna z najczęstszych infekcji wirusowych wieku dziecięcego. Choć jej przebieg zazwyczaj jest łagodny, potrafi zaniepokoić rodziców nagłym wzrostem temperatury i charakterystyczną wysypką. Zrozumienie przebiegu trzydniówki oraz sposobów łagodzenia dolegliwości ułatwi spokojniejsze przejście przez okres choroby i pomoże uniknąć niepotrzebnego stresu związanego z diagnostyką oraz objawami.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Przetaczanie krwi to jeden z najważniejszych zabiegów ratujących życie. Krew jest niezastąpiona — nie da się jej wyprodukować ani zastąpić syntetycznym odpowiednikiem, dlatego tak ogromne znaczenie ma każdy oddany mililitr. W dniach 22–26 listopada obchodzimy Dni Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża, czyli wyjątkowy czas poświęcony wszystkim osobom, które bezinteresownie dzielą się tym najcenniejszym lekarstwem. To doskonała okazja, by przypomnieć, jak ogromne znaczenie ma krwiodawstwo oraz wyjaśnić jak wygląda proces oddawania krwi krok po kroku. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wątroba to jeden z najważniejszych narządów ludzkiego organizmu – odpowiada za detoksykację, metabolizm tłuszczów i magazynowanie energii. Niestety, codzienny stres, niezdrowa dieta czy nadmierne spożycie alkoholu mogą obciążać jej pracę, prowadząc do różnego rodzaju dolegliwości. Wsparcie wątroby za pomocą fosfolipidów może pomóc odbudować komórki wątrobowe i przywrócić prawidłowe funkcjonowanie tego narządu.  Fosfolipidy co to? Budowa fosfolipidów Fosfolipidy to grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do lipidów. W ich budowie, oprócz glicerolu i długołańcuchowych kwasów tłuszczowych, znajduje się także reszta kwasu fosforowego oraz cholina. Fosfolipidy mają dwie wyraźnie różne części: hydrofilową głowę i  hydrofobowe ogonki. Głowa hydrofilowa (polarna) to ta część fosfolipidu, która dobrze współpracuje z wodnym środowiskiem komórki. Zawiera resztę kwasu fosforowego połączoną z grupą azotową, np. choliną, seryną lub etanoloaminą. Dzięki polarności ta część cząsteczki przyciąga wodę i w naturalny sposób ustawia się w stronę otoczenia wodnego w błonach komórkowych. Ogonki hydrofobowe to długie łańcuchy kwasów tłuszczowych, które „nie lubią” wody. Ustawiają się w kierunku wnętrza błony, z dala od środowiska wodnego, tworząc razem z innymi fosfolipidami stabilną strukturę. Dzięki takiej budowie fosfolipidy same układają się w dwuwarstwę lipidową, która jest fundamentem błon komórkowych. Polarność głowy i hydrofobowość ogonków sprawiają, że błona jest jednocześnie elastyczna i selektywnie przepuszczalna.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Po świątecznym biesiadowaniu często zmagamy się z uczuciem ciężkości, pełności czy odbijaniem. Suto zastawiony stół, kilka dokładek ulubionych potraw i kolejny serniczek potrafią przeciążyć żołądek, odbierając komfort trawienny. Po intensywnych kulinarnych celebracjach organizm potrzebuje nieco wsparcia, by odzyskać lekkość i zdrowy rytm. Leki na niestrawność i sprawdzone domowe sposoby pomogą ukoić przejedzony żołądek i wesprzeć naturalne procesy trawienne. Dyspepsja co to? Dyspepsja to nic innego jak niestrawność — zespół dokuczliwych objawów ze strony górnego odcinka układu pokarmowego. Najczęściej obejmuje uczucie ciężkości po posiłku, pełność, wzdęcia, odbijanie, czasem mdłości lub pieczenie w nadbrzuszu. Dyspepsja czynnościowa nie jest odrębną chorobą, lecz określeniem zestawu dolegliwości, które mogą pojawić się po zjedzeniu zbyt obfitego, tłustego czy ciężkostrawnego posiłku, ale także w wyniku stresu czy indywidualnej nadwrażliwości przewodu pokarmowego.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

19 listopada obchodziliśmy Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP) – schorzenia, które wciąż pozostaje jedną z najczęstszych przyczyn przewlekłej niewydolności oddechowej i przedwczesnej śmierci. To doskonała okazja, by zwrócić uwagę na problem, który często rozwija się po cichu, a pierwsze objawy bywają bagatelizowane lub przypisywane naturalnym procesom starzenia. Znajomość przyczyn, objawów oraz dostępnych metod terapii POChP pozwoli skuteczniej chronić zdrowie układu oddechowego. POChP co to? POChP to przewlekła, postępująca choroba układu oddechowego, w której dochodzi do trwałego zwężenia (obturacji) dróg oddechowych. Utrudnia to przepływ powietrza przez oskrzela, co prowadzi do duszności, przewlekłego kaszlu i ograniczonej tolerancji wysiłku. POChP obejmuje dwa procesy chorobowe: przewlekłe zapalenie oskrzeli – z nadprodukcją gęstej wydzieliny, kaszlem i częstymi infekcjami, rozedmę płuc – czyli uszkodzenie i poszerzenie pęcherzyków płucnych, co zaburza wymianę gazową w płucach.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Mimo rosnącej świadomości zdrowotnej nikotynizm pozostaje jednym z najpowszechniejszych nałogów na świecie. Uzależnienie od nikotyny rozwija się szybko, a jego konsekwencje mogą wpływać zarówno na codzienne funkcjonowanie, jak i długoterminowe zdrowie. Rzucenie palenia to jedno z najtrudniejszych do zrealizowania postanowień zdrowotnych. Odstawienie papierosów często wiąże się z rozdrażnieniem, spadkiem koncentracji czy silnym głodem nikotynowym, jednak coraz więcej osób decyduje się na ten krok, kierując się troską o zdrowie, lepsze samopoczucie i chęcią odzyskania kontroli nad codziennymi nawykami. Wśród dostępnych metod wspierających proces wychodzenia z nałogu dużą popularność zdobywa cytyzyna, naturalna substancja, która pomaga złagodzić trudne początki walki z uzależnieniem. Cytyzyna co to? Cytyzyna to naturalny alkaloid roślinny pozyskiwany głównie z nasion i liści złotokapu zwyczajnego. Z chemicznego punktu widzenia wykazuje podobieństwo do nikotyny, dzięki czemu wiąże się z tymi samymi receptorami w układzie nerwowym. Jej działanie polega na stopniowym zmniejszaniu potrzeby sięgnięcia po papierosa oraz łagodzeniu nieprzyjemnych symptomów pojawiających się po odstawieniu nikotyny. Rosnące zainteresowanie cytyzyną wynika z jej dobrze udokumentowanej skuteczności oraz bezpieczeństwa, dzięki czemu stanowi ważny element terapii antynikotynowej. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Żurawina to niewielki owoc o intensywnym czerwonym kolorze, który od lat ceniony jest nie tylko za swój charakterystyczny, lekko kwaskowaty smak, ale przede wszystkim za niezwykłe właściwości prozdrowotne. Znana jest głównie jako dodatek do mięs czy serów, jednak kryje w sobie mnóstwo wspierających zdrowie składników odżywczych. Żurawina – wartości odżywcze Żurawina to niewielki owoc o dużym potencjale zdrowotnym, bogaty w witaminy, minerały i związki bioaktywne, które wspierają zdrowie organizmu. W 100 g świeżych owoców znajduje się około 46 kcal, 0,4 g białka, 0,1 g tłuszczu oraz 12,2 g węglowodanów, w tym 4 g cukrów i 3,6 g błonnika. Żurawina dostarcza także witaminy: C, E, witaminę K oraz niewielkie ilości witamin z grupy B, takich jak B1, B2, B3, B6 i kwas foliowy. Wśród minerałów warto wymienić mangan, miedź, żelazo, magnez i potas. Ponadto żurawina jest bogata w polifenole i proantocyjanidyny, które wykazują działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne. Dzięki temu regularne spożywanie żurawiny wspiera odporność, pomaga w utrzymaniu zdrowia układu moczowego i krążenia oraz działa korzystnie na funkcje antyoksydacyjne organizmu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Święta Bożego Narodzenia to czas spotkań przy suto zastawionym stole, pełnym aromatycznych potraw i słodkich wypieków, którym trudno się oprzeć. Nierozważne świąteczne ucztowanie może zakończyć się kilkoma dodatkowymi kilogramami. Aby uniknąć przybierania na wadze, nie trzeba rezygnować z tradycyjnych dań ani łamać atmosfery rodzinnych spotkań. Wystarczy odrobina świadomości, rozsądnych wyborów oraz wsparcie zdrowych nawyków – a w razie potrzeby także odpowiednio dobrane suplementy, by móc cieszyć się świątecznymi smakami, jednocześnie dbając o figurę i dobre samopoczucie.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Mimo że cukrzyca jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób przewlekłych, jej pierwsze symptomy często bywają niezauważone. Różne typy cukrzycy rozwijają się w odmienny sposób i wymagają innego postępowania. Świadomość zagrożeń, umiejętność rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych i wiedza o tym, jak wspierać organizm w terapii, mogą realnie poprawić komfort życia diabetyka oraz zmniejszyć ryzyko powikłań. Co to jest cukrzyca? Cukrzyca to przewlekłe zaburzenie metaboliczne, w którym organizm nie jest w stanie prawidłowo wykorzystywać glukozy. Dochodzi do tego albo z powodu niedoboru insuliny, albo braku wrażliwości tkanek na jej działanie. W efekcie stężenie glukozy we krwi utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie, co z czasem prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych, nerwów i narządów wewnętrznych. Typy cukrzycy Najczęściej diagnozowanym typem cukrzycy jest cukrzyca typu 2, związana z insulinoopornością i stopniowym osłabieniem wydzielania insuliny. Rozwija się powoli i przez długi czas może nie dawać wyraźnych objawów. Cukrzyca typu 1 ma charakter autoimmunologiczny – układ odpornościowy niszczy komórki trzustki produkujące insulinę. Wyróżnia się również cukrzycę ciążową, która pojawia się po raz pierwszy w trakcie ciąży i wymaga uważnej kontroli dla bezpieczeństwa mamy i dziecka. Rzadziej diagnozowane są cukrzyce monogenowe, a także zaburzenia gospodarki węglowodanowej rozwijające się w przebiegu innych chorób, zaburzeń hormonalnych lub jako skutek stosowanych leków.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Kolacja wigilijna to czas spotkań, bliskości i wyjątkowych smaków, na które czekamy przez cały rok. Świąteczny stół kusi aromatem barszczu, ryb i słodyczą kutii – potraw, które są nie tylko symbolem tradycji, ale też przykładem zbilansowanej, bogatej w składniki odżywcze diety opartej na naturze. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Suchość, łuszczenie i uporczywy świąd skóry głowy lub twarzy mogą być czymś więcej niż tylko chwilową reakcją na kosmetyk. Często są to objawy łojotokowego zapalenia skóry (ŁZS) – przewlekłej, nawracającej choroby dermatologicznej, która potrafi znacząco obniżyć komfort życia. Choć mechanizmy jej powstawania nie są w pełni znane, istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne, hormonalne oraz stres. Łojotokowe zapalenie skóry wymaga odpowiedniej pielęgnacji i leczenia, ponieważ nieleczone może prowadzić do nasilenia objawów i podrażnień. Zrozumienie przyczyn choroby oraz właściwy dobór preparatów dermatologicznych pomogą skutecznie łagodzić zmiany skórne i wspierać proces regeneracji naskórka. ŁZS co to? Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to przewlekła choroba zapalna, która obejmuje przede wszystkim obszary bogate w gruczoły łojowe, takie jak skóra głowy, twarz (szczególnie okolice nosa, brwi i czoła), uszy czy klatka piersiowa. Choroba charakteryzuje się nadmiernym wydzielaniem łoju, łuszczeniem się naskórka oraz stanem zapalnym skóry, który może powodować zaczerwienienie, świąd i uczucie pieczenia. ŁZS nie jest chorobą zakaźną, ale ma tendencję do nawrotów, zwłaszcza w okresach obniżonej odporności, wzmożonego stresu lub zmian hormonalnych. Choroba ta dotyczy zarówno dzieci, u których może występować już w niemowlęctwie w postaci tzw. ciemieniuchy, jak i osób dorosłych, u których często ma charakter przewlekły i nawrotowy.