Poradnik od Apteki Centralnej

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ciemieniucha to dolegliwość skórna, która występuje u noworodków i niemowląt najczęściej w ciągu dwóch pierwszych miesięcy życia. Objawia się suchymi, żółtawymi łuskami na skórze głowy, zwłaszcza w okolicy ciemiączka. Ciemieniucha jest zazwyczaj łagodnym i łatwo leczonym schorzeniem, które, choć często ustępuje samoistnie, czasem może wymagać specjalistycznej pielęgnacji w postaci szamponów lub kremów. Ciemieniucha u niemowląt Ciemieniucha to powszechne schorzenie skóry, które dotyka zazwyczaj niemowląt pomiędzy 2. a 10. tygodniem życia. Objawia się suchymi, łuskowatymi plamami na skórze głowy dziecka. Plamy te mogą być żółtawe, brązowe lub białawe i często gromadzą się w okolicy ciemiączka, choć mogą również dotyczyć środkowej części twarzy, klatki piersiowej oraz krocza. Objawy ciemieniuchy mogą być nieestetyczne, ale zazwyczaj nie powodują dyskomfortu ani swędzenia u dziecka. Ciemieniucha jest wynikiem nadmiernego wydzielania sebum (naturalnego oleju skórnego) przez gruczoły łojowe skóry głowy dziecka, co może prowadzić do nadmiernego rozmnażania się drożdżaków Malassezia. Choć dokładna przyczyna ciemieniuchy nie jest w pełni zrozumiana, rolę w jej występowaniu mogą odgrywać czynniki genetyczne, hormonalne i środowiskowe. W większości przypadków ciemieniucha u niemowląt ma łagodny przebieg i ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy bez konieczności leczenia, jednak jeśli objawy są nasilone lub nie ustępują, można zastosować łagodne metody pielęgnacyjne, takie jak regularne mycie głowy łagodnym szamponem dla niemowląt, delikatne szczotkowanie włosów lub olejowanie skóry głowy przed kąpielą. W przypadkach bardziej uporczywych lub nasilonych objawów pediatra może zalecić stosowanie specjalnych szamponów lub kremów.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choć od pierwszych przypadków COVID-19 minęło już kilka lat, temat koronawirusa wciąż budzi wiele pytań – zwłaszcza w sezonie zwiększonej zachorowalności. Jakie są najczęstsze objawy koronawirusa? Co powoduje rozwój choroby? Jakie są metody leczenia i łagodzenia objawów? Zrozumienie mechanizmu zakażenia, rozpoznanie pierwszych symptomów oraz właściwe postępowanie pozwolą skutecznie ograniczyć ryzyko powikłań i szybciej wrócić do pełni sił. COVID-19 co to? COVID-19 to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa SARS-CoV-2, należącego do rodziny koronawirusów. Po raz pierwszy została zidentyfikowana pod koniec 2019 roku w Chinach, a w krótkim czasie rozprzestrzeniła się na cały świat. Do zakażenia dochodzi głównie drogą kropelkową – podczas kaszlu, kichania czy rozmowy – a także poprzez kontakt z powierzchniami, na których osiadł wirus. Przebieg choroby może być bardzo różny – u jednych przypomina lekkie przeziębienie, u innych powoduje silne objawy i wymaga opieki medycznej.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Dynia to królowa październikowych stołów, symbol Halloween i składnik wielu rozgrzewających potraw. Dynia to również prawdziwa skarbnica witamin, minerałów i cennych składników odżywczych, które kryją się nie tylko w miąższu, ale także w smacznych pestkach.  Dynia to owoc czy warzywo? Choć w kuchni dynia traktowana jest najczęściej jak warzywo, z botanicznego punktu widzenia to owoc. Dokładniej mówiąc, dynia jest jagodą, która powstaje z zalążni kwiatu i kryje w sobie liczne nasiona. Delikatny, lekko słodkawy miąższ dyni wykorzystuje się głównie w potrawach wytrawnych – zupach, gulaszach czy sałatkach, ale sprawdza się także w deserach i ciastach.  Rodzaje dyni Dynia występuje w wielu odmianach, różniących się smakiem, kolorem, konsystencją miąższu i zastosowaniem. Do najpopularniejszych należą dynia zwyczajna, o intensywnie pomarańczowym miąższu, idealna do zup, puree i ciast, oraz dynia piżmowa, charakteryzująca się słodkawym, gęstym miąższem, doskonała do pieczenia i deserów. Warto także poznać dynię hokkaido – jej miąższ nie wymaga obierania, co znacznie ułatwia przygotowanie potraw, oraz dynię makaronową, której włóknisty miąższ po upieczeniu przypomina nitki makaronu i świetnie nadaje się do lekkich, warzywnych dań.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Wszy, choć często kojarzą się z odległymi czasami, wciąż są obecne wśród dzieci, a zakażenie nimi nie wynika z braku higieny, lecz najczęściej z bliskiego kontaktu w grupie rówieśniczej. Umiejętność szybkiego rozpoznania wszawicy oraz znajomość jej przyczyn i skutecznych metody leczenia i profilaktyki pozwoli szybko i skutecznie pozbyć się problemu, oraz uniknąć nawrotów. Wesz ludzka – jak ją rozpoznać? Wesz głowowa to niewielki pasożyt o długości zaledwie 2–3 mm, który żywi się krwią człowieka. Najczęściej bytuje u nasady włosów, w okolicy skroni, karku i za uszami, gdzie skóra jest cieńsza i dobrze ukrwiona. Dorosłe osobniki są ruchliwe i trudne do zauważenia, dlatego łatwiej dostrzec ich jaja, tzw. gnidy – małe, białe lub żółtawe kuleczki przyklejone mocno do włosa, których nie da się strząsnąć jak zwykłego łupieżu. Typowym objawem obecności wszy jest uporczywy świąd skóry głowy, spowodowany reakcją alergiczną na ich ślinę. Jeśli więc dziecko intensywnie się drapie, warto dokładnie obejrzeć skórę i włosy przy dobrym świetle, najlepiej używając gęstego grzebienia, aby upewnić się, czy przyczyną nie są właśnie wszy.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jesień to czas, w którym organizm jest szczególnie narażony na infekcje. Przeziębienie czy osłabienie odporności potrafią skutecznie zepsuć codzienne plany, dlatego coraz chętniej sięgamy po naturalne sposoby wspierające zdrowie. Jednym z nich jest czarny bez – roślina znana i ceniona od pokoleń. Jego kwiaty i owoce kryją w sobie bogactwo witamin, antyoksydantów i składników, które mogą wspierać organizm w walce z pierwszymi objawami infekcji oraz wzmacniać naturalne siły obronne. Czarny bez właściwości Czarny bez to roślina, której prozdrowotne właściwości od wieków doceniane są w medycynie ludowej. Zarówno kwiaty, jak i owoce czarnego bzu obfitują w cenne związki bioaktywne – witaminy, minerały, antyoksydanty i naturalne substancje wspierające układ odpornościowy. Dzięki nim czarny bez pomaga łagodzić objawy przeziębienia, wspiera organizm w walce z infekcjami oraz sprzyja szybszej regeneracji. Regularne stosowanie preparatów na jego bazie może korzystnie wpływać na ogólną kondycję organizmu, wzmacniając naturalne mechanizmy obronne.  Kwiat czarnego bzu Kwiaty czarnego bzu od lat stosowane są jako naturalne wsparcie w walce z infekcjami dróg oddechowych. Zawierają liczne związki bioaktywne, które wspomagają organizm w łagodzeniu gorączki, kaszlu czy kataru. Napary i syropy przygotowane na bazie kwiatów czarnego bzu wykazują działanie napotne i przeciwzapalne, dzięki czemu mogą wspierać organizm w oczyszczaniu z toksyn i przyspieszać powrót do zdrowia. Kwiaty tej rośliny są cenione również za właściwości łagodzące podrażnienia gardła oraz korzystny wpływ na ogólne wzmocnienie odporności, co czyni je cennym sprzymierzeńcem w sezonie przeziębień. Wspiera organizm w walce z infekcjami dróg oddechowych. Działa napotnie i pomaga obniżać gorączkę. Łagodzi objawy przeziębienia, takie jak kaszel czy katar. Wspiera naturalny proces oczyszczania organizmu z toksyn. Wykazuje właściwości przeciwzapalne. Koi podrażnienia gardła. Wzmacnia naturalną odporność. Czarny bez owoce Owoce czarnego bzu to prawdziwa skarbnica składników odżywczych, które wspierają organizm w okresie zwiększonej podatności na infekcje. Zawierają duże ilości witaminy C, antocyjanów oraz flawonoidów – naturalnych antyoksydantów chroniących komórki przed działaniem wolnych rodników i wspierających odporność. Regularne spożywanie preparatów z owoców czarnego bzu może pomagać skracać czas trwania przeziębienia, łagodzić jego objawy i wspierać organizm w regeneracji. Ponadto owoce czarnego bzu mają właściwości przeciwzapalne i wspomagają prawidłową pracę układu krążenia. Dzięki bogatemu składowi są cenione nie tylko jako wsparcie w walce z infekcjami, ale także jako naturalny sposób na ogólne wzmocnienie organizmu. Stanowią bogate źródło witaminy C, antocyjanów i flawonoidów. Wspierają układ odpornościowy. Pomagają skrócić czas trwania przeziębienia. Łagodzą objawy infekcji i wspierają regenerację organizmu. Wykazują działanie przeciwzapalne. Wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia. Wzmacniają ogólną kondycję organizmu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jesień dla wielu osób to czas obniżonego nastroju, zmęczenia i spadku motywacji. Czy to tylko „jesienny smutek”, która minie wraz z pierwszymi promieniami wiosennego słońca, czy może objawy depresji sezonowej, wymagającej większej uwagi i wsparcia specjalisty?

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Natura od zawsze dostarcza skutecznych rozwiązań wspierających zdrowie. Wraz z rosnącym zainteresowaniem naturalnymi metodami dbania o organizm, na aptecznych półkach coraz częściej pojawiają się suplementy, których nazwy brzmią egzotycznie i intrygująco – np. berberys, shiitake czy nattokinaza z natto. Choć mogą wydawać się obce, kryją w sobie bogactwo naturalnych składników o wyjątkowym działaniu, które od setek lat stosowane są w tradycyjnej medycynie, a dziś coraz częściej doceniane są także przez osoby dbające o zdrowy styl życia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zespół Reye’a to bardzo poważne schorzenie, które najczęściej dotyka dzieci i młodzież w trakcie lub po przebyciu infekcji wirusowej. Choroba rozwija się nagle, a jej przebieg może być dramatyczny – prowadząc do uszkodzenia wątroby i mózgu (encefalopatia), a nawet śmierci. Choć dziś występuje znacznie rzadziej niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu, nadal warto znać jej przyczyny, wiedzieć, jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców oraz jakie mogą być konsekwencje zdrowotne. Zespół Reye'a – przyczyny Ryzyko wystąpienia choroby zwiększa się szczególnie w okresie infekcji wirusowych, gdy stosowane są niewłaściwe leki przeciwgorączkowe. Zespołu Reye’a najczęściej spowodowany jest nieprawidłową reakcją organizmu na przebytą infekcję wirusową. Najsilniej z chorobą wiąże się zastosowanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia w trakcie leczenia gorączki i bólu. Uważa się również, że u niektórych osób zespół Reye’a może być związany z predyspozycjami genetycznymi, które wpływają na metabolizm kwasów tłuszczowych w wątrobie.  Aspiryna dla dzieci Stosowanie aspiryny (kwasu acetylosalicylowego) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia jest zdecydowanie odradzane ze względu na ryzyko rozwoju zespołu Reye’a. Choć lek ten od lat jest popularnym środkiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym u dorosłych, u najmłodszych może prowadzić do groźnych powikłań neurologicznych i uszkodzenia wątroby. Z tego powodu w pediatrii aspiryna nie powinna być stosowana, a w razie potrzeby obniżania temperatury czy łagodzenia bólu zaleca się sięganie po alternatywne leki przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen w odpowiednich – dostosowanych do wieku i wagi dziecka dawkach. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hipoglikemia, czyli nagły spadek poziomu glukozy we krwi, to stan, który może być niebezpieczny zarówno dla osób z cukrzycą, jak i tych, które na co dzień nie zmagają się z chorobami metabolicznymi. Do niedocukrzenia może dojść m.in. po intensywnym wysiłku fizycznym, długiej przerwie między posiłkami czy po spożyciu alkoholu. Objawy bywają różnorodne – od osłabienia i nadmiernego głodu, przez drżenie rąk i zawroty głowy, aż po zaburzenia świadomości. Szybka reakcja i znajomość skutecznych sposobów leczenia oraz zapobiegania spadkom cukru pozwolą uniknąć groźnych konsekwencji i zadbać o bezpieczeństwo w codziennym życiu. Co to jest hipoglikemia? Hipoglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej wartości uznawanych za prawidłowe – najczęściej poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l). Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu, a zwłaszcza dla mózgu, dlatego jej niedobór może szybko prowadzić do zaburzeń koncentracji, osłabienia, a w ciężkich przypadkach nawet utraty przytomności. Niedocukrzenie pojawia się najczęściej u osób z cukrzycą przyjmujących insulinę lub niektóre leki doustne, jednak może wystąpić także u osób bez tej choroby – na przykład po nadmiernym wysiłku fizycznym, po spożyciu alkoholu czy przy zbyt długiej przerwie między posiłkami. Hipoglikemia nie powinna być lekceważona, ponieważ nieleczona może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Rodzaje hipoglikemii Hipoglikemia może przybierać różne postaci, w zależności od przyczyny oraz momentu jej wystąpienia. Najczęściej wyróżnia się: hipoglikemię reaktywną, hipoglikemię polekową, hipoglikemię nocną oraz hipoglikemię głodową. Hipoglikemia reaktywna pojawia się zwykle kilka godzin po posiłku, kiedy poziom cukru we krwi gwałtownie spada w wyniku nadmiernego wydzielania insuliny. Może dotyczyć zarówno osób z cukrzycą, jak i zdrowych. Hipoglikemia polekowa najczęściej występuje u pacjentów z cukrzycą stosujących insulinę lub niektóre leki przeciwcukrzycowe, które mogą obniżać poziom glukozy. Hipoglikemia nocna rozwija się podczas snu i bywa szczególnie groźna, ponieważ łatwo ją przeoczyć. Objawia się m.in. bólami głowy po przebudzeniu czy uczuciem zmęczenia. Hipoglikemia głodowa pojawia się w wyniku długotrwałego postu, zbyt małej ilości spożytych kalorii albo przy intensywnym wysiłku fizycznym bez odpowiedniego uzupełnienia energii. Każdy z tych rodzajów niedocukrzenia może dawać podobne objawy, ale umiejętność ich rozróżnienia ułatwia prawidłowe rozpoznanie problemu i dobranie właściwej metody zapobiegania.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zdrowie jelit ma ogromny wpływ na cały organizm – od odporności, przez trawienie, aż po samopoczucie. W utrzymaniu zdrowia jelit podstawową rolę odgrywają probiotyki, czyli żywe kultury bakterii wspierające równowagę mikroflory. Można je znaleźć zarówno w naturalnych produktach spożywczych, jak i w formie łatwych do stosowania suplementów diety dostępnych w aptece. Regularne sięganie po probiotyki to prosty sposób na poprawę odporności, ochronę jelit podczas antybiotykoterapii oraz wsparcie układu pokarmowego na co dzień. Co to jest probiotyk? Probiotyk to żywy mikroorganizm, najczęściej bakteria kwasu mlekowego lub drożdże, który podany w odpowiedniej ilości wywiera korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Jego głównym zadaniem jest wspieranie naturalnej mikroflory jelitowej, czyli „dobrych bakterii” obecnych w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu probiotyki pomagają utrzymać równowagę w jelitach, co ma bezpośredni wpływ na odporność, prawidłowe trawienie oraz ogólne samopoczucie. Naturalne probiotyki Naturalne probiotyki to produkty spożywcze, które zawierają żywe kultury bakterii wspierające mikroflorę jelitową. Najczęściej kojarzą się z fermentowanym nabiałem, takim jak jogurty, kefiry czy maślanki, ale warto pamiętać, że bogatym źródłem dobroczynnych bakterii są także kiszonki – kapusta, ogórki, buraki czy kimchi.  Bakterie probiotyczne - rodzaje Suplementy probiotyczne dostępne w aptekach różnią się między sobą rodzajem, gatunkiem i szczepem bakterii, które zawierają. To właśnie szczep decyduje o właściwościach danego probiotyku i jego skuteczności w określonych dolegliwościach. Najczęściej stosowane są bakterie z gatunków Lactobacillus i Bifidobacterium, które wspierają równowagę mikroflory jelitowej, pomagają przy biegunkach, zaparciach oraz wzmacniają odporność. Popularne są również Saccharomyces boulardii, czyli drożdże probiotyczne, polecane szczególnie przy biegunkach związanych z antybiotykoterapią czy podróżami. Na rynku dostępne są zarówno probiotyki jednoszczepowe, jak i wieloszczepowe, które łączą kilka różnych mikroorganizmów, wspierając organizm w szerszym zakresie. Wybór odpowiedniego preparatu warto dostosować do indywidualnych potrzeb, wieku oraz aktualnego stanu zdrowia. Synbiotyk – probiotyk + prebiotyk Synbiotyk to nowoczesne połączenie probiotyku z prebiotykiem, czyli żywych kultur bakterii i substancji, które stanowią dla nich pożywkę. Dzięki temu dobre bakterie mają lepsze warunki do rozwoju i dłużej utrzymują się w jelitach, co przekłada się na skuteczniejsze działanie. Najczęściej stosowanymi prebiotykami są inulina, fruktooligosacharydy (FOS) czy błonnik rozpuszczalny, które wspierają namnażanie dobroczynnych mikroorganizmów.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Intensywne promieniowanie UV, słona morska woda, chlor z basenów oraz wysoka temperatura często pozostawiają na skórze i włosach ślady w postaci przesuszenia, podrażnień czy utraty blasku. Powakacyjna pielęgnacja przy użyciu odpowiednich, dostosowanych do indywidualnych potrzeb kosmetyków przywróci zdrowy wygląd i pozwoli cieszyć się nawilżeniem i elastycznością aż do kolejnego lata. Wpływ promieniowania UV, słonej wody i chloru na urodę Promienie słoneczne oraz kąpiele w morzu czy basenie to nieodłączne elementy wakacyjnego wypoczynku, które niestety pozostawiają swój ślad na urodzie.  Promieniowanie UV przyspiesza procesy starzenia skóry – osłabia włókna kolagenowe, powoduje utratę jędrności, przesuszenie oraz pojawianie się przebarwień. Słona woda intensywnie odwadnia zarówno skórę, jak i włosy, odbierając im elastyczność i zdrowy wygląd. Obecny w basenach chlor narusza naturalną barierę hydrolipidową skóry, prowadząc do podrażnień. Chlor osadza się także na włosach, sprawiając, że stają się szorstkie i pozbawione matowe.  Połączenie tych czynników sprawia, że po lecie nasza cera i włosy wymagają szczególnej troski oraz skutecznej regeneracji. Jak rozpoznać przesuszenie i uszkodzenia posłoneczne? Skóra po wakacjach może stać się matowa, szorstka w dotyku, a także nadmiernie napięta i nieprzyjemnie ściągnięta. Często towarzyszy temu pieczenie, swędzenie lub zaczerwienienie, świadczące o podrażnieniu i osłabionej barierze ochronnej. Objawem fotouszkodzeń są również nierównomierna pigmentacja, przebarwienia czy drobne zmarszczki, które stają się bardziej widoczne po intensywnej ekspozycji na słońce. W przypadku włosów typowe symptomy to utrata blasku, łamliwość, rozdwojone końcówki i trudności w rozczesywaniu. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Chłodniejsze dni, zmienna pogoda i mniejsza ilość słońca sprawiają, że jesienią łatwiej o spadek energii i gorsze samopoczucie.  Dobre nawyki oraz właściwie dobrane suplementy diety mogą wspierać odporność, oraz poprawiać kondycję psychiczną, aby cieszyć się zdrowiem i dobrym nastrojem niezależnie od pory roku.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Endometrioza to przewlekła choroba ginekologiczna, która dotyka miliony kobiet na całym świecie, a mimo to często pozostaje nierozpoznana przez wiele lat. Towarzyszące jej dolegliwości – takie jak silne bóle menstruacyjne, przewlekłe zmęczenie czy problemy z płodnością – bywają bagatelizowane lub mylone z innymi schorzeniami. Tymczasem endometrioza może znacząco obniżać komfort życia i wpływać na codzienne funkcjonowanie. Zrozumienie jej przyczyn oraz rozpoznanie charakterystycznych objawów pozwala na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia. Co to jest endometrioza? Endometrioza to choroba, w której przebiegu komórki podobne do błony śluzowej macicy (endometrium) rozwijają się poza jej jamą – najczęściej w obrębie jajników, jajowodów czy otrzewnej. Pod wpływem hormonów te ogniska zachowują się podobnie jak endometrium w macicy, czyli ulegają cyklicznym zmianom w trakcie miesiączki. Prowadzi to do powstawania stanów zapalnych, zrostów i torbieli, które mogą powodować silny ból, obfite miesiączki, a także problemy z zajściem w ciążę. Choroba ma charakter przewlekły i postępujący, dlatego jej wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są niezwykle istotne dla poprawy jakości życia.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Tłuszczaki to łagodne zmiany nowotworowe - guzki tłuszczowe, które mogą pojawić się praktycznie w każdym miejscu na ciele. Choć zwykle nie są groźne dla zdrowia, ich obecność często budzi niepokój i może wpływać na komfort życia. Powstają w wyniku nadmiaru komórek tłuszczowych skupionych w jednym miejscu i mogą mieć różne rozmiary – od małych, ledwo wyczuwalnych, po większe, które rzucają się w oczy. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jod to pierwiastek, który pełni w ludzkim organizmie bardzo ważną rolę – wpływa na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, metabolizm, a nawet rozwój mózgu u dzieci. Choć potrzebujemy go w niewielkich ilościach, jego niedobór może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W codziennej diecie łatwo go pominąć dlatego warto wiedzieć, jakie produkty są jego najlepszym źródłem i jak zadbać o odpowiednią suplementację.  Właściwości jodu Jod to pierwiastek o wyjątkowych właściwościach, które mają bezpośredni wpływ na zdrowie całego organizmu. Jego główną rolą jest wspieranie produkcji hormonów tarczycy – tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3) – które regulują metabolizm, temperaturę ciała oraz pracę serca i układu nerwowego. Jod wpływa także na prawidłowy rozwój mózgu i układu nerwowego u dzieci, dlatego jego obecność w diecie jest szczególnie istotna w okresie ciąży i wczesnego dzieciństwa. Choć potrzebny w niewielkich ilościach, jego znaczenie dla zdrowia jest ogromne – zarówno dla dorosłych, jak i dla najmłodszych członków rodziny. Wspiera produkcję hormonów tarczycy (T3 i T4). Reguluje metabolizm, temperaturę ciała i pracę serca. Wspomaga prawidłowy rozwój mózgu i układu nerwowego u dzieci. Wykazuje właściwości antybakteryjne. Wspiera zdrowie skóry i włosów. Wzmacnia odporność organizmu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

W świecie gier elektronicznych, ekranów i natłoku informacji młodym umysłom coraz trudniej utrzymać uwagę. Problemy z koncentracją nie zawsze wynikają jednak z lenistwa czy braku chęci – często są sygnałem, że warto przyjrzeć się codziennym nawykom, rytmowi dnia czy nawet diecie dziecka. Proste ćwiczenia, odpowiednia aktywność fizyczna i drobne zmiany w codziennym funkcjonowaniu sprawią, że nauka staje się łatwiejsza, a dziecko odzyskuje pewność siebie i radość z odkrywania świata. Skupienie – co to takiego?  Skupienie to zdolność świadomego kierowania uwagi na jedno zadanie lub bodziec, bez ulegania rozproszeniom. To właśnie ono pozwala dziecku przeczytać tekst do końca, rozwiązać zadanie matematyczne czy wysłuchać nauczyciela na lekcji. W praktyce oznacza umiejętność „odcięcia się” od tego, co dzieje się w tle – hałasu, myśli, czy pokus płynących z otoczenia – i zaangażowania się w jedno konkretne działanie. Dla dzieci koncentracja jest fundamentem efektywnej nauki i rozwoju. Bez niej trudno przyswajać nowe informacje, zapamiętywać i łączyć fakty. Co ważne, skupienie nie jest cechą wrodzoną daną „raz na zawsze”, dlatego należy je stale trenować i wzmacniać.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Rosnąca popularność egzotycznych podróży sprawia, że zagrożenie wystąpienia chorób tropikalnych staje się coraz bardziej realne zarówno dla turystów jak i osób pracujących za granicą. Do najczęściej diagnozowanych chorób tropikalnych należą m.in. malaria, denga, dur brzuszny czy żółta febra. Wiele z tych schorzeń przenoszonych jest przez owady – głównie komary – i może mieć poważny przebieg, jeśli nie zostaną szybko rozpoznane i odpowiednio leczone. Znajomość objawów oraz skutecznej profilaktyki pozwoli zapobiec zarażeniu i niebezpiecznym powikłaniom.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Złocista opalenizna to symbol wakacyjnego wypoczynku. Niestety, efekt skóry muśniętej słońcem nie jest trwały – naskórek naturalnie się złuszcza, a brązowa tonacja stopniowo blednie, jednak właściwa pielęgnacja, nawilżenie i kilka prostych trików pomoże zachować letni blask na dłużej. Jak powstaje opalenizna? Opalenizna to naturalna reakcja obronna skóry na promieniowanie słoneczne. Pod wpływem promieniowania UV melanocyty – komórki barwnikowe znajdujące się w naskórku – zaczynają produkować większe ilości melaniny, czyli barwnika odpowiedzialnego za ciemniejszy odcień skóry. Melanina działa jak swoista tarcza ochronna, pochłaniając część szkodliwego promieniowania i ograniczając ryzyko uszkodzeń DNA komórek. Dzięki temu skóra nabiera charakterystycznej, brązowej tonacji, która jest dla wielu osób symbolem zdrowia i atrakcyjnego wyglądu. Warto jednak pamiętać, że opalenizna jest sygnałem, że organizm broni się przed szkodliwym działaniem słońca, dlatego tak istotne jest korzystanie z odpowiednich filtrów UV i pielęgnacja, która pozwoli cieszyć się pięknym kolorytem, jednocześnie dbając o bezpieczeństwo skóry. Po jakim czasie schodzi opalenizna? Ponieważ skóra nieustannie się odnawia, opalenizna z czasem zanika. Cykl odnowy naskórka trwa przeciętnie od 28 do 40 dni, w zależności od wieku, kondycji skóry oraz sposobu pielęgnacji. To właśnie w tym czasie dochodzi do stopniowego złuszczania się komórek barwnikowych zawierających melaninę, a brązowy odcień skóry staje się coraz jaśniejszy. U niektórych osób opalenizna może utrzymywać się krócej, np. około 2–3 tygodniach, zwłaszcza gdy skóra jest sucha lub narażona na częste kąpiele, korzystanie z basenu czy peelingi. Odpowiednia pielęgnacja – nawilżanie, unikanie przesuszenia i stosowanie delikatnych kosmetyków – pozwoli cieszyć się efektem skóry muśniętej słońcem zdecydowanie dłużej.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Elektrolity to niezwykle istotne składniki, bez których organizm ludzki nie może prawidłowo funkcjonować. Odpowiadają m.in. za nawodnienie komórek, przewodzenie impulsów nerwowych czy pracę mięśni – w tym serca. Ich niedobór może prowadzić do szeregu nieprzyjemnych objawów, od zmęczenia i skurczów mięśni, po poważniejsze zaburzenia rytmu serca. Zrozumienie przyczyn niedoboru elektrolitów oraz znajomość sposobów ich właściwego uzupełniania to pierwszy krok do skutecznej profilaktyki – szczególnie w okresach zwiększonego ryzyka, np. latem, podczas intensywnych treningów lub w trakcie choroby. Co to są elektrolity? Elektrolity to występujące w organizmie minerały, które po rozpuszczeniu w wodzie przyjmują formę jonów zdolnych do przewodzenia prądu elektrycznego. Należą do nich m.in. sód, potas, magnez, wapń, chlorki i fosforany. Elektrolity odgrywają podstawową rolę w wielu procesach życiowych – regulują gospodarkę wodno-elektrolitową, wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego, a także pomagają utrzymać właściwe pH organizmu. 

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Coraz więcej osób po 40. roku życia zauważa, że czytanie drobnego druku wymaga większego wysiłku, a ostrość widzenia z bliska stopniowo się pogarsza. To naturalny proces, znany jako prezbiopia – czyli starczowzroczność. Choć objawy mogą początkowo wydawać się niegroźne, często wyraźnie wpływają na komfort codziennego funkcjonowania. Znajomość objawów prezbiopii i świadomość nowoczesnych rozwiązań pozwoli dłużej cieszyć się dobrym widzeniem. Prezbiopia co to? Prezbiopia, nazywana także starczowzrocznością, to naturalny proces związany ze starzeniem się oka. Zazwyczaj pojawia się po 40. roku życia i wynika z utraty elastyczności soczewki oraz osłabienia mięśni odpowiadających za akomodację. Oznacza to, że oko stopniowo traci zdolność ostrego widzenia przedmiotów z bliska – trudniejsze staje się czytanie drobnego druku, korzystanie ze smartfona czy wykonywanie precyzyjnych czynności. W przeciwieństwie do innych wad wzroku prezbiopia nie jest chorobą, lecz fizjologicznym etapem starzenia się. Objawy mogą pojawiać się stopniowo i często są mylone ze zmęczeniem oczu.

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Przebarwienia skóry to problem, który dotyka wielu osób – niezależnie od wieku czy typu cery. Mogą mieć różne przyczyny - od nadmiernej ekspozycji na słońce, przez zmiany hormonalne, aż po pozostałości po trądziku. Choć często są jedynie defektem estetycznym, potrafią wpływać na nasze samopoczucie i pewność siebie. Istnieje jednak wiele skutecznych metod, które pomagają rozjaśnić istniejące przebarwienia oraz zapobiegać powstawaniu nowych zmian.