08.05.2025
Odwodnienie jest stanem, w którym ilość wody w organizmie jest niewystarczająca do jego prawidłowego funkcjonowania. Choć często bywa bagatelizowane, jest poważnym stanem, który może prowadzić do licznych komplikacji zdrowotnych. Utrata płynów, zarówno przez pocenie, oddychanie, jak i wydalanie, może zaburzać równowagę elektrolitową i funkcjonowanie najważniejszych organów. Odwodnienie może być wynikiem intensywnej aktywności fizycznej, chorób, wysokiej gorączki, czy niewystarczającego spożycia płynów, a jego objawy obejmują zazwyczaj pragnienie, suchość w ustach, osłabienie, bóle czy zawroty głowy.
Odwodnienie może być spowodowane różnymi czynnikami, które prowadzą do utraty płynów lub zwiększonego zapotrzebowania na wodę. Wśród głównych przyczyn odwodnienia organizmu wymienia się: niewystarczające spożycie płynów i złe nawyki żywieniowe, wzmożoną utratę płynów, zwiększone zapotrzebowanie na płyny, niektóre choroby i stany zdrowotne, a także czynniki środowiskowe czy wiek.
Zrozumienie tych przyczyn może pomóc w zapobieganiu odwodnieniu poprzez zachowanie odpowiedniego bilansu płynów, szczególnie w sytuacjach zwiększonego ryzyka.
Symptomy odwodnienia organizmu mogą różnić się w zależności od jego nasilenia. Choć zwykle subtelne na początku, z czasem mogą stać coraz bardziej wyraźne, poważne, zagrażające zdrowiu, a nawet życiu.
Objawy łagodnego i umiarkowanego odwodnienia:
Objawy ciężkiego odwodnienia:
Objawy odwodnienia u dzieci i niemowląt:
Objawy ciężkiego odwodnienia, takie jak utrata przytomności, silne zawroty głowy, dezorientacja, szybkie tętno lub nieoddawanie moczu przez dłuższy czas należy natychmiast skonsultować z lekarzem. Odwodnienie jest szczególnie niebezpieczne w przypadku dzieci, niemowląt i osób starszych, dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować objawów i niezwłocznie podjąć odpowiednie kroki w celu nawodnienia organizmu.
Aby zapobiec odwodnieniu organizmu, kluczowe jest regularne spożywanie odpowiednich ilości płynów. Dorosłym zaleca się picie co najmniej 2 litrów wody dziennie, jednak zapotrzebowanie to może wzrosnąć w zależności od aktywności fizycznej, temperatury otoczenia czy stanu zdrowia. Oprócz wody warto również pić napoje izotoniczne, które pomagają uzupełniać elektrolity, szczególnie po intensywnym wysiłku oraz jeść owoce i warzywa bogate w wodę, takie jak arbuzy, ogórki czy pomarańcze, co może wspomóc utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu.
Przy regularnym monitorowaniu spożycia płynów pamiętać należy o unikaniu nadmiernej konsumpcji napojów zawierających kofeinę i alkohol, które mogą działać moczopędnie i prowadzić do szybszej utraty wody.
Elektrolity to minerały, które nie tylko odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu równowagą płynów, ale także pełnią ważne funkcje, takie jak utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia osmotycznego komórek, regulacja pracy mięśni, w tym serca, oraz przewodzenie impulsów nerwowych.
| Sód (Na+) |
|
| Potas (K+) |
|
| Chlorki (Cl-) |
|
| Wapń (Ca2+) |
|
| Magnez (Mg2+) |
|
Podczas odwodnienia może zostać zakłócona równowaga elektrolitowa w organizmie, dlatego tak ważne jest uzupełnienie elektrolitów poprzez dietę, napoje izotoniczne lub suplementy. Suplementacja elektrolitów powinna odbywać się pod nadzorem specjalisty, szczególnie w przypadku poważnego odwodnienia.
Bibliografia:
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Włókniaki to zmiany skórne, które, choć zazwyczaj są niegroźne, potrafią budzić niepokój i wątpliwości. Pojawiają się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, niezależnie od wieku, a ich obecność może być związana z predyspozycjami genetycznymi, zmianami hormonalnymi lub podrażnieniami mechanicznymi skóry. W większości przypadków mają charakter łagodny, jednak ze względu na ich wygląd i umiejscowienie wiele osób decyduje się na ich usunięcie. Jak wygląda włókniak? Włókniak to niewielka, miękka lub twarda grudka na skórze, o kolorze zbliżonym do naturalnego odcienia ciała lub nieco ciemniejszy – beżowy, brunatny bądź różowy. Zmiana może być pojedyncza lub występować w większej liczbie, zwłaszcza w miejscach narażonych na tarcie, takich jak szyja, pachy, pachwiny, powieki czy okolice pod biustem. Włókniaki rosną powoli i nie powodują bólu ani świądu, choć w wyniku podrażnienia mogą ulec zaczerwienieniu lub stanowić defekt estetyczny.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
ZSC czyli Zespół Stopy Cukrzycowej to jedno z najpoważniejszych powikłań cukrzycy, które może prowadzić do trudno gojących się ran, infekcji, a nawet amputacji kończyny. Schorzenie to rozwija się powoli, często niezauważalnie, w wyniku zaburzeń krążenia i uszkodzenia nerwów obwodowych. Charakterystyczne objawy, takie jak drętwienie, mrowienie czy owrzodzenia na stopach, wymagają szybkiej diagnostyki i odpowiedniego leczenia. Wczesne rozpoznanie oraz właściwa pielęgnacja stóp mogą pomóc zapobiec powikłaniom i poprawić jakości życia osób z cukrzycą. Stopa cukrzycowa co to? Stopa cukrzycowa nie jest pojedynczym schorzeniem, lecz poważnym powikłaniem cukrzycy, wymagającym kompleksowej opieki medycznej i właściwej profilaktyki. ZSC to zespół zmian chorobowych występujących w obrębie stóp u osób chorujących na cukrzycę. Jest wynikiem długotrwale utrzymującego się podwyższonego poziomu glukozy we krwi, który prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów. W efekcie dochodzi do pogorszenia ukrwienia tkanek oraz zaburzeń czucia, co sprzyja powstawaniu ran, owrzodzeń i infekcji. Jak wygląda stopa cukrzycowa? Objawy stopy cukrzycowej Objawy stopy cukrzycowej mogą przybierać różne formy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Początkowo pojawia się uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp, wynikające z uszkodzenia nerwów obwodowych. Skóra może być sucha, cienka i podatna na pęknięcia, a drobne otarcia czy skaleczenia często goją się znacznie wolniej niż u osób zdrowych. W bardziej zaawansowanych stadiach pojawiają się trudno gojące się owrzodzenia, przebarwienia skóry, deformacje palców oraz nieprzyjemny zapach świadczący o infekcji. Charakterystycznym objawem jest także utrata czucia bólu, przez co pacjent może nie zauważyć powstających ran, co dodatkowo zwiększa ryzyko powikłań. Uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp. Sucha, cienka i podatna na pęknięcia skóra stóp. Wolne gojenie się ran, otarć i skaleczeń. Obecność owrzodzeń lub trudno gojące się rany. Przebarwienia skóry i zmiany w wyglądzie stóp. Deformacje palców (np. palce młotkowate). Nieprzyjemny zapach stóp świadczący o infekcji. Utrata czucia bólu. W zaawansowanych przypadkach – martwica tkanek.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Zespół napięcia przedmiesiączkowego, znany szerzej jako PMS (ang. premenstrual syndrome), to zjawisko, które dotyczy nawet 70–80% kobiet w wieku rozrodczym. Choć dla jednych to tylko drobna niedogodność, dla innych może oznaczać prawdziwe wyzwanie utrudniające codzienne funkcjonowanie. Znajomość przyczyn, objawów, a przede wszystkim skutecznych sposobów ich łagodzenia pozwoli odzyskać komfort i dobre samopoczucie w tym wymagającym czasie. PMS co to? PMS, czyli Premenstrual Syndrome - zespół napięcia przedmiesiączkowego, to zespół fizycznych i emocjonalnych objawów, które pojawiają się u kobiet zazwyczaj na kilka dni, a nawet do dwóch tygodni przed miesiączką. Ich nasilenie różni się w zależności od organizmu – u niektórych kobiet są ledwie zauważalne, u innych mogą znacząco wpływać na samopoczucie i codzienne funkcjonowanie. Za wystąpienie PMS odpowiadają przede wszystkim zmiany hormonalne zachodzące w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego, zwłaszcza w poziomie estrogenu i progesteronu. Wahania tych hormonów oddziałują nie tylko na układ rozrodczy, ale również na układ nerwowy i gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, co tłumaczy różnorodność objawów – od napięcia piersi, przez bóle głowy i uczucie zmęczenia, po rozdrażnienie czy obniżony nastrój.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Pasożyty wewnętrzne potrafią przez długi czas rozwijać się w organizmie człowieka, nie dając wyraźnych objawów swojej obecności. Z czasem mogą pojawić się dolegliwości takie jak bóle brzucha, osłabienie, utrata apetytu czy problemy skórne. Choć temat pasożytów często budzi niepokój, warto wiedzieć, że współczesna diagnostyka i skuteczne, dostępne bez recepty środki pozwolą na szybkie i bezpieczne pozbycie się problemu. Pasożyty ludzkie. Rodzaje pasożytów wewnętrznych Pasożyty wewnętrzne to organizmy, które żyją i rozmnażają się kosztem człowieka, wykorzystując jego organizm jako źródło pożywienia i środowisko do rozwoju. Do najczęściej spotykanych pasożytów należą tasiemce, glisty ludzkie oraz owsiki – różnią się one budową, sposobem zakażenia i objawami, jakie wywołują. Tasiemiec uzbrojony Tasiemiec uzbrojony (Taenia solium) to pasożyt należący do płazińców, który może osiągać nawet kilka metrów długości. Jego cykl rozwojowy związany jest z obecnością dwóch żywicieli – pośredniego (świni) i ostatecznego (człowieka). Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez spożycie niedogotowanego lub surowego mięsa wieprzowego, zawierającego larwy pasożyta, tzw. wągry. W organizmie człowieka tasiemiec osiedla się zazwyczaj w jelicie cienkim, gdzie rośnie i dojrzewa, wykorzystując składniki odżywcze z pożywienia gospodarza. Charakterystyczną cechą tego gatunku są haczyki na główce, które umożliwiają mu mocne przytwierdzenie się do ściany jelita – stąd nazwa „uzbrojony”. Glista ludzka Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) to jeden z najczęściej występujących pasożytów przewodu pokarmowego człowieka. Jest to robak obły o charakterystycznym, cylindrycznym kształcie, który może osiągać nawet do 30 cm długości. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, poprzez spożycie żywności lub wody zanieczyszczonej jajami pasożyta – szczególnie tam, gdzie nie przestrzega się zasad higieny. Jaja glisty przedostają się do jelita, gdzie rozwijają się larwy. Następnie migrują one przez układ krwionośny i oddechowy, by ostatecznie powrócić do jelita cienkiego, gdzie osiągają postać dorosłą. Cykl życiowy glisty jest złożony, a sam pasożyt potrafi przetrwać w organizmie człowieka nawet kilka miesięcy, pobierając składniki odżywcze i zaburzając naturalną równowagę jelitową. Owsiki Owsiki ludzkie (Enterobius vermicularis) to niewielkie, białe nicienie pasożytujące głównie w jelicie grubym człowieka. Zakażenie nimi, nazywane owsicą, jest jedną z najczęstszych chorób pasożytniczych, szczególnie u dzieci. Do infekcji dochodzi drogą pokarmową lub przez kontakt bezpośredni, gdy jaja pasożyta trafiają do ust z zanieczyszczonych rąk, pościeli czy zabawek. Cykl życiowy owsika jest krótki, ale bardzo intensywny – dorosłe samice składają tysiące jaj w okolicach odbytu, skąd łatwo mogą się przenosić na inne osoby lub przedmioty codziennego użytku. Owsiki rozwijają się szybko, a ich obecność w jelitach może prowadzić do dyskomfortu i zaburzeń snu, zwłaszcza u najmłodszych.
czytaj