Hemoroidy, przyczyny powstawania i objawy. Leki na hemoroidy znajdziesz w internetowej Aptece Centralnej.

03.07.2025

Hemoroidy - przyczyny żylaków odbytu i leczenie hemoroidów

Hemoroidy to wstydliwe schorzenie związane z poszerzeniem naczyń żylnych w okolicach odbytu. Jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone, mogą powodować dyskomfort, ból, a nawet poważne komplikacje. Znajomość czynników sprzyjających ich powstawaniu pomoże w profilaktyce, a świadomość dostępnych metod leczenia – zarówno domowych, jak i farmakologicznych – może przynieść szybką ulgę i poprawić komfort życia.

Co to są hemoroidy?

Hemoroidy to naturalnie występujące struktury naczyniowe zlokalizowane w kanale odbytu Wyróżniamy hemoroidy zewnętrzne i hemoroidy wewnętrzne. Ich zadaniem jest wspomaganie kontroli wypróżniania. Gdy hemoroidy ulegają powiększeniu lub stanom zapalnym mamy do czynienia z rozwojem choroby hemoroidalnej, potocznie nazywanej żylakami odbytu. Objawy takie jak swędzenie, pieczenie, krwawienie czy ból podczas wypróżniania są sygnałem, że hemoroidy wymagają specjalistycznej diagnostyki i właściwego leczenia.

Hemoroidy odbytu – przyczyny

Guzki krwawnicze rozwijają się na skutek zwiększonego ciśnienia w obrębie żył odbytu i odbytnicy. Do najczęstszych przyczyn należą przewlekłe zaparcia, długotrwałe przebywanie na toalecie oraz siedzący tryb życia. Ryzyko wzrasta również w czasie ciąży, kiedy powiększająca się macica uciska naczynia krwionośne. Inne czynniki sprzyjające to otyłość, niewłaściwa dieta uboga w błonnik, nadmierny wysiłek, a także predyspozycje genetyczne. Zrozumienie przyczyn pozwoli skutecznie zapobiegać hemoroidom i wdrożyć odpowiednie leczenie.

  • Przewlekłe zaparcia
  • Siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej
  • Ciąża i nacisk powiększonej macicy na naczynia krwionośne
  • Otyłość i dieta uboga w błonnik
  • Nadmierny wysiłek fizyczny, dźwiganie ciężarów
  • Predyspozycje genetyczne

Leczenie hemoroidów

Leczenie hemoroidów zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz rodzaju zmian. W łagodniejszych przypadkach pomocne są preparaty dostępne bez recepty, takie jak maści, czopki i kremy na hemoroidy. Ważną rolę odgrywa także zmiana stylu życia, w tym odpowiednia - bogata w błonnik dieta i unikanie długiego siedzenie. W bardziej zaawansowanych przypadkach konieczne może być zastosowanie zabiegów medycznych. 

Hemoroidy zewnętrzne

Leczenie hemoroidów zewnętrznych skupia się na łagodzeniu bólu, obrzęku i stanu zapalnego. W terapii najczęściej stosuje się kremy, żele i maści na hemoroidy zawierające składniki o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i ściągającym, takie jak hydrokortyzon, lidokaina czy wyciąg z kasztanowca. Skuteczne mogą być także preparaty z nagietkiem, oczarem wirginijskim lub tlenkiem cynku, które dodatkowo przyspieszają gojenie. Ulgę przynoszą ciepłe nasiadówki, na przykład z dodatkiem rumianku lub kory dębu. W leczeniu ważne jest również dbanie o codzienną higienę i noszenie przewiewnej bielizny. W przypadku nasilonych objawów może być konieczne leczenie zabiegowe pod kontrolą specjalisty.

Hemoroidy wewnętrzne

Leczenie hemoroidów wewnętrznych zależy od stopnia zaawansowania zmian. W początkowych stadiach skuteczne są czopki na hemoroidy, które łagodzą stan zapalny, zmniejszają obrzęk i przyspieszają gojenie błony śluzowej. W ich składzie często znajdują się substancje takie jak tribenozyd, lidokaina, wyciąg z ruszczyka czy glikokortykosteroidy. Ważnym elementem terapii jest również zmiana diety na bogatą w błonnik oraz unikanie zaparć. W bardziej zaawansowanych przypadkach konieczne może być zastosowanie zabiegów, takich jak skleroterapia, gumkowanie (metoda Barrona) lub leczenie chirurgiczne. 

  • Skleroterapia to mało inwazyjna metoda leczenia hemoroidów, polegająca na wstrzyknięciu specjalnego preparatu powodującego zamknięcie naczyń krwionośnych i stopniowe zmniejszanie się hemoroidów.
  • Gumkowanie (metoda Barrona) polega na założeniu specjalnej gumowej opaski na podstawę hemoroida, co odcina dopływ krwi, prowadząc do jego obumarcia i odpadnięcia po kilku dniach.
  • Chirurgiczne leczenie hemoroidów stosowane w zaawansowanych przypadkach, polega na operacyjnym usunięciu zmienionych chorobowo guzków krwawniczych, najczęściej metodą klasyczną lub przy użyciu nowoczesnych technik minimalnie inwazyjnych.

Odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie pozwala skutecznie kontrolować objawy i poprawić komfort życia.

Jak pozbyć się hemoroidów? Leczenie domowe

Przekazywane z pokolenia na pokolenie domowe, naturalne sposoby na hemoroidy wciąż cieszą się dużą popularnością. 

  • Jedną z najczęściej polecanych metod są ciepłe nasiadówki – kąpiele w naparach z rumianku, kory dębu czy nagietka pomagają złagodzić ból, zmniejszyć stan zapalny i przyspieszyć gojenie.
  • Zimne okłady lub przykładanie lodu może szybko zmniejszyć obrzęk i przynieść ulgę.
  • Naturalne maści na bazie propolisu, aloesu czy oleju kokosowego łagodzą podrażnienia i przyspieszają regenerację skóry. 

Dieta na hemoroidy

Dieta odgrywa ogromną rolę zarówno w zapobieganiu, jak i w leczeniu hemoroidów. Podstawą jadłospisu powinny być produkty bogate w błonnik – pełnoziarniste pieczywo, kasze, brązowy ryż, warzywa i owoce – które wspomagają prawidłową pracę jelit i zapobiegają zaparciom. Szczególnie warto sięgać po śliwki, jabłka, buraki, marchew czy brokuły. Niezwykle ważne jest również regularne spożywanie odpowiedniej ilości płynów, szczególnie wody, co pozwoli utrzymać właściwe nawodnienie organizmu i zmiękczyć masy kałowe. Wskazane jest ograniczenie produktów ciężkostrawnych, tłustych, ostrych przypraw oraz alkoholu, które mogą nasilać podrażnienia i dolegliwości bólowe. Odpowiednio skomponowana dieta nie tylko złagodzi objawy, ale także pomoże zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby hemoroidalnej.

Co jeść przy hemoroidach?

  • pełnoziarniste pieczywo, makarony i kasze (np. kasza gryczana, jęczmienna),
  • brązowy ryż i płatki owsiane,
  • świeże warzywa – zwłaszcza buraki, marchew, brokuły, szpinak, cukinia,
  • owoce bogate w błonnik – śliwki, jabłka, gruszki, jagody, maliny,
  • rośliny strączkowe – soczewica, ciecierzyca, fasola,
  • orzechy i nasiona (np. siemię lniane, nasiona chia),
  • kefiry, jogurty naturalne i inne produkty fermentowane, wspierające florę jelitową,
  • duże ilości wody mineralnej niegazowanej (minimum 1,5–2 litry dziennie).

Czego nie jeść przy hemoroidach?

  • tłustych i smażonych potraw (np. fast food, frytki, kotlety panierowane),
  • ostrych przypraw (chili, pieprz cayenne, ostre sosy),
  • produktów wysoko przetworzonych (chipsy, gotowe dania, słone przekąski),
  • białego pieczywa i wyrobów z białej mąki,
  • czerwonego mięsa (w nadmiarze),
  • słodyczy i wyrobów cukierniczych (ciastka, pączki, batoniki),
  • alkoholu, zwłaszcza piwa i wysokoprocentowych trunków,
  • mocnej kawy i herbaty w dużych ilościach.


Bibliografia:

  1. Jabłoński M., Żylaki odbytu – możliwości terapeutyczne, Lek w Polsce, 2024'06 | Vol. 34
  2. Jarosz M. (red.), Praktyczny podręcznik dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2010.
  3. Kaszuba A., Pastuszka M., Kaszuba A. Miejscowe glikokortykosteroidy
    w leczeniu chorób skóry – zalecane standardy postępowania, Forum Medycyny Rodzinnej, 2009.
  4. Kołodziejczak M., Grochowicz P., Poradnik dla pacjenta po operacji proktologicznej, online: https://pkk.org.pl/wp-content/uploads/2023/05/OK-PORADNIK_lipiec2019.pdf [dostęp: 30.06.2025]
  5. Obcowska A., Kołodziejczak M., Choroba hemoroidalna – współczesne poglądy na temat etiopatogenezy oraz metod leczenia. Przegląd piśmiennictwa, Nowa Medycyna, 2016.
  6. Wroński K., Leczenie żylaków wewnętrznych odbytu metodą Barrona – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa, Nowa Medycyna 4/2011.
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Hemoroidy - przyczyny żylaków odbytu i leczenie hemoroidów
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hemoroidy - przyczyny żylaków odbytu i leczenie hemoroidów

Hemoroidy to wstydliwe schorzenie związane z poszerzeniem naczyń żylnych w okolicach odbytu. Jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone, mogą powodować dyskomfort, ból, a nawet poważne komplikacje. Znajomość czynników sprzyjających ich powstawaniu pomoże w profilaktyce, a świadomość dostępnych metod leczenia – zarówno domowych, jak i farmakologicznych – może przynieść szybką ulgę i poprawić komfort życia. Co to są hemoroidy? Hemoroidy to naturalnie występujące struktury naczyniowe zlokalizowane w kanale odbytu Wyróżniamy hemoroidy zewnętrzne i hemoroidy wewnętrzne. Ich zadaniem jest wspomaganie kontroli wypróżniania. Gdy hemoroidy ulegają powiększeniu lub stanom zapalnym mamy do czynienia z rozwojem choroby hemoroidalnej, potocznie nazywanej żylakami odbytu. Objawy takie jak swędzenie, pieczenie, krwawienie czy ból podczas wypróżniania są sygnałem, że hemoroidy wymagają specjalistycznej diagnostyki i właściwego leczenia.

czytaj
Zakrzepica kończyn dolnych – objawy, przyczyny i sposoby leczenia
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zakrzepica kończyn dolnych – objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Zakrzepica kończyn dolnych to poważne schorzenie, które polega na tworzeniu się skrzeplin (zakrzepów) w żyłach nóg, najczęściej w żyłach głębokich. Jest to stan, który może prowadzić do zatorowości płucnej, dlatego ważne jest szybkie rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Zakrzepica nóg może dotyczyć osób w każdym wieku, jednak najczęściej występuje u osób starszych, osób z chorobami przewlekłymi, palaczy, a także u tych, którzy prowadzą siedzący tryb życia. Objawy zakrzepicy Zakrzepica żylna może przebiegać z różnymi objawami, które zależą od nasilenia schorzenia oraz lokalizacji zakrzepu. Najczęściej występujące symptomy to: ból, obrzęk, tkliwość i wzrost temperatury ciała. Ból i uczucie ciężkości w nodze – ból często nasila się przy chodzeniu lub staniu, a noga może wydawać się ciężka i obolała. Obrzęk – dotyczy głównie dolnej części nogi, wokół kostki lub w obrębie całej kończyny. Może występować w wyniku zastoju krwi. Zaczerwienienie skóry – skóra nad miejscem, gdzie znajduje się zakrzep, może stać się ciepła i zaczerwieniona. Zwiększona wrażliwość na dotyk – obszar objęty zakrzepicą może być bolesny w dotyku. Wzrost temperatury ciała – u niektórych osób zatorowi może towarzyszyć stan podgorączkowy. Warto zaznaczyć, że nie zawsze występują wszystkie z tych objawów, a niektóre przypadki zakrzepicy mogą przebiegać bez widocznych objawów.  Zakrzepica żylna – przyczyny Zakrzepica może być wynikiem wielu czynników, które wpływają na przepływ krwi w żyłach i skłonność do tworzenia się skrzeplin. Do najczęstszych przyczyn zakrzepicy należą: unieruchomienie, choroby serca, uszkodzenia naczyń krwionośnych, zaburzenia krzepliwości, ciąża i połóg, otyłość i nikotynizm. Unieruchomienie i długotrwałe siedzenie lub leżenie, np. w wyniku długich podróży, hospitalizacji czy po operacjach, które ograniczają ruchliwość, sprzyja zastojowi krwi. Choroby serca takie jak niewydolność serca czy arytmie mogą zaburzać krążenie i zwiększać ryzyko zakrzepów. Uszkodzenie ściany naczynia, np. w wyniku urazów, operacji lub przewlekłych stanów zapalnych, sprzyja tworzeniu się skrzeplin. Zaburzenia krzepliwości zwiększają ryzyko zakrzepicy. W czasie ciąży i po porodzie organizm kobiety przechodzi zmiany hormonalne, które mogą wpływać na większą skłonność do tworzenia zakrzepów. Nadmierna masa ciała zwiększa ciśnienie w żyłach nóg, co sprzyja powstawaniu zakrzepów. Palenie papierosów – nikotyna wpływa na zjawisko zwężenia naczyń krwionośnych oraz zaburza prawidłową krzepliwość krwi. Osoby znajdujące się w grupach ryzyka powinny szczególnie dbać o odpowiednią aktywność fizyczną, zdrową dietę i, w miarę możliwości, unikać czynników sprzyjających rozwojowi tej choroby. Regularne badania i konsultacje specjalistyczne pozwolą na szybsze wykrycie problemu i podjęcie właściwego leczenia.

czytaj
Migrena – objawy, przyczyny i rodzaje migrenowego bólu głowy
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Migrena – objawy, przyczyny i rodzaje migrenowego bólu głowy

Migrena to jedno z najczęstszych, a zarazem najbardziej dokuczliwych zaburzeń neurologicznych. Charakteryzuje się nawracającymi, intensywnymi i utrudniającymi normalne funkcjonowanie bólami głowy. Istnieją różne postaci migreny różniące się objawami i przyczynami tej dolegliwości. Umiejętność rozpoznania rodzaju migrenowego bólu głowy, zdiagnozowania jego przyczyny oraz znajomość skutecznych metod leczenia mogą pomóc złagodzić uciążliwe dolegliwości oraz zapobiec nawrotom migreny. Co to jest migrena? Migrena to przewlekła choroba neurologiczna, która charakteryzuje się nawracającymi atakami silnego bólu głowy, najczęściej jednostronnego, o pulsującym charakterze. Ból ten może trwać od kilku godzin do nawet kilku dni, a jego intensywność bywa tak silna, że utrudnia codzienne funkcjonowanie. Migrenie często towarzyszą nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, dźwięki czy zapachy. Choć migrena jest częstym schorzeniem, to jej przyczyny nie zostały jeszcze do końca poznane. Uważa się, że jest to wynik złożonej interakcji czynników genetycznych, środowiskowych oraz zmian w aktywności mózgu. Ataki migreny mogą być wywoływane przez różne czynniki, takie jak stres, zmiany hormonalne, niewłaściwa dieta, zmiana pogody czy brak snu. Istnieje kilka rodzajów migreny, które mogą różnić się objawami, częstotliwością ataków oraz czynnikami wywołującymi ból. Objawy migreny Migrena to więcej niż tylko ból głowy – to złożony stan, który wiąże się z różnorodnymi objawami. Najbardziej charakterystycznym symptomem jest silny, pulsujący ból głowy, który zazwyczaj koncentruje się po jednej stronie czaszki. Ból ten może być tak intensywny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie i wymaga odpoczynku w ciemnym, cichym pomieszczeniu. Migrena często wiąże się z innymi objawami, takimi jak: nudności i wymioty; nadwrażliwość na światło (fotofobia); nadwrażliwość na dźwięki (fonofobia); aura migrenowa czyli objawy neurologiczne takie jak migoczące światła, mroczki w polu widzenia, drętwienie lub mrowienie w rękach czy twarzy. Aura zazwyczaj występuje na 20–30 minut przed bólem głowy, ale nie zawsze występuje u każdej osoby z migreną. Objawy migreny mogą różnić się w zależności od osoby, a także nasilenia ataku. Czasami migrena trwa tylko kilka godzin, ale u niektórych osób może utrzymywać się nawet przez kilka dni. Regularne występowanie migreny może znacząco wpłynąć na jakość życia, dlatego warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać odpowiednie metody leczenia i łagodzenia objawów.

czytaj
Jak stosować kwas salicylowy i niacynamid razem?
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Jak stosować kwas salicylowy i niacynamid razem?

W pielęgnacji skóry codziennie pojawiają się nowe kosmetyczne trendy. Na szczególną uwagę zasługują niektóre połączenia składników aktywnych. Jednym z takich duetów jest kwas salicylowy i niacynamid. Oba składniki mają udowodnione działanie na cerę problematyczną, tłustą czy skłonną do przebarwień, ale czy można stosować je razem? Znajomość zasad stosowania kwasu salicylowego i niacynamidu pozwoli bezpiecznie i skutecznie wprowadzić te składniki do codziennej rutyny pielęgnacyjnej.

czytaj