Zaczerwieniona i podrażniona po opalaniu skóra to efekt braku odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej. Kremy do opalania czy przeciwsłoneczne mleczka i spraye znajdziesz w internetowej Aptece Centralnej.

03.06.2025

Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry

Opalanie to nieodłączny element letniego relaksu na świeżym powietrzu, jednak promienie słoneczne, choć niezbędne do produkcji witaminy D i korzystnie wpływające na nasz nastrój i wygląd mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia skóry. Zbyt długa i nieodpowiedzialna ekspozycja na słońce może prowadzić do oparzeń słonecznych, przyspiesza starzenia się skóry oraz zwiększa ryzyko raka skóry. Jak zatem opalać się bezpiecznie? Poza unikaniem zbyt długiego wylegiwania się na słońcu oraz korzystania z promieni słonecznych poza godzinami największego promieniowania (10-16) pamiętać należy o niezbędnej ochronie w postaci filtrów przeciwsłonecznych. Wybór odpowiedniego filtra i umiejętne stosowanie kosmetyków przeciwsłonecznych zapewni właściwą ochronę oraz pozwoli cieszyć się piękną, a przede wszystkim zdrową opalenizną.

Filtry przeciwsłoneczne – rodzaje filtrów SPF

Filtry przeciwsłoneczne są kluczowym elementem ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV). Różnią się one między sobą mechanizmem działania, składem oraz poziomem ochrony, który określany jest współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Wśród dostępnych na rynku filtrów SPF znajdziemy filtry fizyczne, chemiczne, hybrydowe oraz filtry naturalne.

Filtry mineralne (fizyczne)

Filtry mineralne, znane również jako fizyczne, działają na zasadzie odbijania i rozpraszania promieniowania UV. Są to najczęściej tlenek cynku (ZnO) i dwutlenek tytanu (TiO2).

  • Tlenek cynku (ZnO): zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Jest szczególnie polecany dla osób o wrażliwej skórze.
  • Dwutlenek tytanu (TiO2): chroni głównie przed promieniowaniem UVB i częściowo przed UVA. Jest powszechnie stosowany w kosmetykach przeciwsłonecznych.

Filtry chemiczne (organiczne)

Filtry chemiczne, zwane również organicznymi, działają poprzez absorpcję promieniowania UV i przekształcanie go w ciepło, które jest następnie uwalniane z powierzchni skóry. Do filtrów chemicznych zawartych w dostępnych na rynku kosmetyczkach przeciwsłonecznych należą między innymi: oktokrylen, oksybenzon czy octinoxate.

Filtry hybrydowe

Filtry hybrydowe łączą w sobie właściwości filtrów mineralnych i chemicznych, oferując wszechstronną ochronę przed promieniowaniem UV. Dzięki tej kombinacji mogą oferować zalety obu typów filtrów zapewniając szersze spektrum ochrony i lepszą stabilność.

Filtry naturalne

Niektóre kosmetyki przeciwsłoneczne zawierają składniki pochodzenia naturalnego, takie jak np. olej z nasion malin, marchwi, masło shea lub inne substancje naturalne, które mają właściwości chroniące przed UV. Choć ich skuteczność może być niższa w porównaniu do filtrów chemicznych lub mineralnych, są one często wybierane przez osoby preferujące naturalne kosmetyki.

Krem z filtrem – jaki poziom ochrony wybrać?

Wybór odpowiedniego poziomu ochrony przeciwsłonecznej, oznaczonego jako SPF (Sun Protection Factor), zależy od kilku czynników, takich jak typ skóry, planowane aktywności na świeżym powietrzu, długość ekspozycji na słońce oraz indywidualne preferencje. SPF określa, jak długo krem z filtrem przeciwsłonecznym chroni skórę przed oparzeniem w porównaniu do skóry niechronionej. Na przykład zastosowanie kremu z SPF 30 teoretycznie zapewnia 30-krotnie wyższą ochronę przed oparzeniem słonecznym w porównaniu do ekspozycji na słońce bez użycia filtra. Osoby o bardzo jasnej skórze, które łatwo ulegają oparzeniom słonecznym i rzadko się opalają, powinny wybierać kremy z wysokim poziomem ochrony, czyli SPF 30-50+, osoby o średniej i ciemnej karnacji mogą wybierać kremy z SPF 15-30. Planując odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną, pamiętać należy o szczególnych potrzebach najmłodszych. Skóra maluchów jest delikatniejsza i bardziej podatna na uszkodzenia słoneczne, dlatego zaleca się stosowanie odpowiednich kosmetyków przeciwsłonecznych dla dzieci, czyli delikatnych kremów z wysokim poziomem ochrony, najlepiej SPF 50+, oraz unikanie bezpośredniego nasłonecznienia.

Kosmetyki przeciwsłoneczne

Kosmetyki przeciwsłoneczne to szeroka gama produktów o różnej formule, zaprojektowanych do ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV) przy jednoczesnej pielęgnacji skóry.

  • Kremy nawilżające z SPF łączą ochronę przeciwsłoneczną z właściwościami nawilżającymi; idealne do codziennego użytku na skórę twarzy.
  • Mleczka i balsamy do opalania mają lżejszą konsystencję niż kremy, łatwo się rozprowadzają, dlatego są preferowane do codziennej aplikacji na całe ciało.
  • Spraye przeciwsłoneczne to łatwe w aplikacji kosmetyki, szczególnie przydatne do szybkiego nakładania na duże powierzchnie ciała lub trudno dostępne miejsca.
  • Żele sprawdzą się u osób o tłustej skórze lub dla sportowców, ponieważ szybko się wchłaniają i nie pozostawiają tłustego filmu.
  • Olejki do opalania oferują ochronę przeciwsłoneczną, nawilżenie, natłuszczenie i odżywienie. Często preferowane przez osoby z suchą skórą.
  • Wodoodporne kosmetyki przeciwsłoneczne opracowane tak, aby zapewniać ochronę nawet podczas kontaktu z wodą i intensywnego pocenia się. Idealne na plażę czy podczas uprawiania sportów wodnych

Niezależnie od rodzaju kosmetyku przeciwsłonecznego, jego skuteczność zapewni wyłącznie regularne stosowanie oraz systematyczna reaplikacja gwarantująca nieprzerwaną ochronę skóry przed promieniowaniem UV.

Jak nakładać kremy z filtrem?

Odpowiednia aplikacja kremu z filtrem przeciwsłonecznym jest kluczowa dla zapewnienia właściwej ochrony przed szkodliwym działaniem promieni UV. Kosmetyk powinien być nakładany na czystą i suchą skórę, a w przypadku filtrów fizycznych (mineralnych) należy dodatkowo pilnować kolejności nakładania kosmetyków - inne produkty do pielęgnacji skóry, takie jak serum czy kremy nawilżające, należy nałożyć przed kremem z filtrem. Nie bez znaczenia jest również ilość aplikowanego kosmetyku. Na odsłoniętą skórę twarzy, szyi i dekoltu zaleca się stosowanie około 2 mg/cm² skóry. Pierwsza aplikacja kremu powinna odbywać się 20-30 minut przed ekspozycją na słońce, aby dać mu czas na wchłonięcie. Krem należy nałożyć równomiernie na wszystkie odsłonięte części ciała, upewniając się, że nie zostały pominięte uszy, kark, grzbiety dłoni i stóp, a także obszary pod ramiączkami biustonosza lub kostiumu kąpielowego. Aplikację kremu przeciwsłonecznego należy ponawiać co dwie godziny oraz każdorazowo po pływaniu, intensywnym poceniu się lub osuszaniu się ręcznikiem, nawet jeśli krem jest wodoodporny.

Regularne stosowanie odpowiednich produktów do opalania pozwoli zapobiegać oparzeniom, przedwczesnemu starzeniu się skóry oraz zredukuje ryzyko wystąpienia nowotworów skóry. Świadoma, całoroczna ochrona przeciwsłoneczna i odpowiednia pielęgnacja po opalaniu pozwoli cieszyć się zdrową skórą i długotrwałą, piękną opalenizną. 

 

Bibliografia:

  1. Bojarowicz H, Bartnikowska N., Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Część I. Filtry UV oraz ich właściwości, Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 596-601.
  2. Bojarowicz H, Bartnikowska N. Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Cz. II. Wybór optymalnego preparatu, Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 602-608.
  3. Durok A, Klasik-Ciszewska S, Rogalska M. Substancje czynne pochodzenia naturalnego o działaniu fotoprotekcyjnym, Aesth Cosmetol Med. 2023;12(2):65-72.
  4. Kołodziejczak A., Kosmetologia cz.1. Warszawa: Wyd. PZWL; 2019.
  5. Węgłowska J., Milewska A., Pozytywne i negatywne skutki promieniowania słonecznego. Postępy Kosmetologii. 2011; 2(2): 93-97.
  6. Zalewska A., Cyklowska-Nowak M., Zdrowa skóra a słońce – próba diagnozy wiedzy oraz wybranych postaw. Nowiny Lekarskie. 2012; 81(3): 214-218.
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Włókniaki – przyczyny, rozpoznanie i usuwanie
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Włókniaki – przyczyny, rozpoznanie i usuwanie

Włókniaki to zmiany skórne, które, choć zazwyczaj są niegroźne, potrafią budzić niepokój i wątpliwości. Pojawiają się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, niezależnie od wieku, a ich obecność może być związana z predyspozycjami genetycznymi, zmianami hormonalnymi lub podrażnieniami mechanicznymi skóry. W większości przypadków mają charakter łagodny, jednak ze względu na ich wygląd i umiejscowienie wiele osób decyduje się na ich usunięcie. Jak wygląda włókniak? Włókniak to niewielka, miękka lub twarda grudka na skórze, o kolorze zbliżonym do naturalnego odcienia ciała lub nieco ciemniejszy – beżowy, brunatny bądź różowy. Zmiana może być pojedyncza lub występować w większej liczbie, zwłaszcza w miejscach narażonych na tarcie, takich jak szyja, pachy, pachwiny, powieki czy okolice pod biustem. Włókniaki rosną powoli i nie powodują bólu ani świądu, choć w wyniku podrażnienia mogą ulec zaczerwienieniu lub stanowić defekt estetyczny.

czytaj
Stopa cukrzycowa – przyczyny, objawy, leczenie
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Stopa cukrzycowa – przyczyny, objawy, leczenie

ZSC czyli Zespół Stopy Cukrzycowej to jedno z najpoważniejszych powikłań cukrzycy, które może prowadzić do trudno gojących się ran, infekcji, a nawet amputacji kończyny. Schorzenie to rozwija się powoli, często niezauważalnie, w wyniku zaburzeń krążenia i uszkodzenia nerwów obwodowych. Charakterystyczne objawy, takie jak drętwienie, mrowienie czy owrzodzenia na stopach, wymagają szybkiej diagnostyki i odpowiedniego leczenia. Wczesne rozpoznanie oraz właściwa pielęgnacja stóp mogą pomóc zapobiec powikłaniom i poprawić jakości życia osób z cukrzycą. Stopa cukrzycowa co to?  Stopa cukrzycowa nie jest pojedynczym schorzeniem, lecz poważnym powikłaniem cukrzycy, wymagającym kompleksowej opieki medycznej i właściwej profilaktyki. ZSC to zespół zmian chorobowych występujących w obrębie stóp u osób chorujących na cukrzycę. Jest wynikiem długotrwale utrzymującego się podwyższonego poziomu glukozy we krwi, który prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów. W efekcie dochodzi do pogorszenia ukrwienia tkanek oraz zaburzeń czucia, co sprzyja powstawaniu ran, owrzodzeń i infekcji.  Jak wygląda stopa cukrzycowa? Objawy stopy cukrzycowej Objawy stopy cukrzycowej mogą przybierać różne formy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Początkowo pojawia się uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp, wynikające z uszkodzenia nerwów obwodowych. Skóra może być sucha, cienka i podatna na pęknięcia, a drobne otarcia czy skaleczenia często goją się znacznie wolniej niż u osób zdrowych. W bardziej zaawansowanych stadiach pojawiają się trudno gojące się owrzodzenia, przebarwienia skóry, deformacje palców oraz nieprzyjemny zapach świadczący o infekcji. Charakterystycznym objawem jest także utrata czucia bólu, przez co pacjent może nie zauważyć powstających ran, co dodatkowo zwiększa ryzyko powikłań. Uczucie drętwienia, mrowienia lub pieczenia stóp. Sucha, cienka i podatna na pęknięcia skóra stóp. Wolne gojenie się ran, otarć i skaleczeń. Obecność owrzodzeń lub trudno gojące się rany. Przebarwienia skóry i zmiany w wyglądzie stóp. Deformacje palców (np. palce młotkowate). Nieprzyjemny zapach stóp świadczący o infekcji. Utrata czucia bólu. W zaawansowanych przypadkach – martwica tkanek.

czytaj
PMS – czym jest zespół napięcia przedmiesiączkowego i jak sobie z nim radzić?
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

PMS – czym jest zespół napięcia przedmiesiączkowego i jak sobie z nim radzić?

Zespół napięcia przedmiesiączkowego, znany szerzej jako PMS (ang. premenstrual syndrome), to zjawisko, które dotyczy nawet 70–80% kobiet w wieku rozrodczym. Choć dla jednych to tylko drobna niedogodność, dla innych może oznaczać prawdziwe wyzwanie utrudniające codzienne funkcjonowanie. Znajomość przyczyn, objawów, a przede wszystkim skutecznych sposobów ich łagodzenia pozwoli odzyskać komfort i dobre samopoczucie w tym wymagającym czasie. PMS co to? PMS, czyli Premenstrual Syndrome - zespół napięcia przedmiesiączkowego, to zespół fizycznych i emocjonalnych objawów, które pojawiają się u kobiet zazwyczaj na kilka dni, a nawet do dwóch tygodni przed miesiączką. Ich nasilenie różni się w zależności od organizmu – u niektórych kobiet są ledwie zauważalne, u innych mogą znacząco wpływać na samopoczucie i codzienne funkcjonowanie. Za wystąpienie PMS odpowiadają przede wszystkim zmiany hormonalne zachodzące w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego, zwłaszcza w poziomie estrogenu i progesteronu. Wahania tych hormonów oddziałują nie tylko na układ rozrodczy, ale również na układ nerwowy i gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, co tłumaczy różnorodność objawów – od napięcia piersi, przez bóle głowy i uczucie zmęczenia, po rozdrażnienie czy obniżony nastrój.

czytaj
Pasożyty wewnętrzne – objawy, leczenie i profilaktyka
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Pasożyty wewnętrzne – objawy, leczenie i profilaktyka

Pasożyty wewnętrzne potrafią przez długi czas rozwijać się w organizmie człowieka, nie dając wyraźnych objawów swojej obecności. Z czasem mogą pojawić się dolegliwości takie jak bóle brzucha, osłabienie, utrata apetytu czy problemy skórne. Choć temat pasożytów często budzi niepokój, warto wiedzieć, że współczesna diagnostyka i skuteczne, dostępne bez recepty środki pozwolą na szybkie i bezpieczne pozbycie się problemu. Pasożyty ludzkie. Rodzaje pasożytów wewnętrznych Pasożyty wewnętrzne to organizmy, które żyją i rozmnażają się kosztem człowieka, wykorzystując jego organizm jako źródło pożywienia i środowisko do rozwoju. Do najczęściej spotykanych pasożytów należą tasiemce, glisty ludzkie oraz owsiki – różnią się one budową, sposobem zakażenia i objawami, jakie wywołują. Tasiemiec uzbrojony Tasiemiec uzbrojony (Taenia solium) to pasożyt należący do płazińców, który może osiągać nawet kilka metrów długości. Jego cykl rozwojowy związany jest z obecnością dwóch żywicieli – pośredniego (świni) i ostatecznego (człowieka). Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez spożycie niedogotowanego lub surowego mięsa wieprzowego, zawierającego larwy pasożyta, tzw. wągry. W organizmie człowieka tasiemiec osiedla się zazwyczaj w jelicie cienkim, gdzie rośnie i dojrzewa, wykorzystując składniki odżywcze z pożywienia gospodarza. Charakterystyczną cechą tego gatunku są haczyki na główce, które umożliwiają mu mocne przytwierdzenie się do ściany jelita – stąd nazwa „uzbrojony”. Glista ludzka Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) to jeden z najczęściej występujących pasożytów przewodu pokarmowego człowieka. Jest to robak obły o charakterystycznym, cylindrycznym kształcie, który może osiągać nawet do 30 cm długości. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, poprzez spożycie żywności lub wody zanieczyszczonej jajami pasożyta – szczególnie tam, gdzie nie przestrzega się zasad higieny. Jaja glisty przedostają się do jelita, gdzie rozwijają się larwy. Następnie migrują one przez układ krwionośny i oddechowy, by ostatecznie powrócić do jelita cienkiego, gdzie osiągają postać dorosłą. Cykl życiowy glisty jest złożony, a sam pasożyt potrafi przetrwać w organizmie człowieka nawet kilka miesięcy, pobierając składniki odżywcze i zaburzając naturalną równowagę jelitową. Owsiki Owsiki ludzkie (Enterobius vermicularis) to niewielkie, białe nicienie pasożytujące głównie w jelicie grubym człowieka. Zakażenie nimi, nazywane owsicą, jest jedną z najczęstszych chorób pasożytniczych, szczególnie u dzieci. Do infekcji dochodzi drogą pokarmową lub przez kontakt bezpośredni, gdy jaja pasożyta trafiają do ust z zanieczyszczonych rąk, pościeli czy zabawek. Cykl życiowy owsika jest krótki, ale bardzo intensywny – dorosłe samice składają tysiące jaj w okolicach odbytu, skąd łatwo mogą się przenosić na inne osoby lub przedmioty codziennego użytku. Owsiki rozwijają się szybko, a ich obecność w jelitach może prowadzić do dyskomfortu i zaburzeń snu, zwłaszcza u najmłodszych.

czytaj