28.02.2025
Ból zęba objawy i przyczyny. Jak sobie poradzić w oczekiwaniu na dentystę?
Dlaczego bolą zęby? Niestety ta uciążliwa dolegliwość często jest wynikiem niewłaściwej higieny jamy ustnej. Ponadto może być spowodowana urazem czy nadwrażliwością na niektóre pokarmy. Po jakie tabletki warto sięgnąć w oczekiwaniu na specjalistę i jak złagodzić ból domowymi sposobami oraz dostępnymi bez recepty preparatami?
Dlaczego zęby bolą?
Ból zęba może mieć różne przyczyny — od próchnicy, przez infekcję, uszkodzenie zęba, nadwrażliwość, zapalenie dziąseł, po nadmierne napięcie mięśni żuchwy.
- Próchnica to choroba zębów, która polega na destrukcji twardych tkanek zęba w wyniku działania kwasów produkowanych przez bakterie. Bakterie te rozwijają się na powierzchni zębów w wyniku spożywania pokarmów zawierających cukry i skrobię. Próchnica zębów prowadzi do powstawania ubytków. Zaawansowana próchnica, która zdołała przeniknąć głęboko do zębiny, może spowodować uszkodzenie nerwów w korzeniu zęba, co może wywołać ból.
- Ból powodować może infekcja zęba lub okolicznych tkanek. Bakterie mogą przedostać się do wnętrza zęba, w rezultacie prowadząc do bolesnego stanu zapalnego.
- Urazy czy gryzienie twardych pokarmów może uszkodzić zęby. Uszkodzenie zęba bywa przyczyną wymagającego niezwłocznej interwencji stomatologicznej bólu.
- Ból może być spowodowany wrażliwością zębów na zimno, ciepło, słodkie lub kwaśne substancje. Powodem nadwrażliwości może być odsłonięcie korzenia zęba lub zbyt cienka warstwa szkliwa.
- Wyrzynające się zęby (zarówno mleczne i stałe zęby u dzieci, jak i zęby mądrości u dorosłych) mogą powodować ból, szczególnie jeśli nie mają one wystarczająco miejsca w łuku zębowym.
- Zapalenie dziąseł (gingiwitis) może obejmować okoliczne tkanki, w tym korzeń zęba, powodując ból nie tylko dziąseł, ale i zębów.
- Przyczyną bólu zębów może być także zgrzytanie zębami lub nadmierne napięcie mięśni żuchwy (bruksizm). Dodatkowo może to powodować ścieranie się szkliwa, co w konsekwencji prowadzi do nadwrażliwości zębów.
Objawy bólu zęba
Objawy bólu zęba mogą się różnić w zależności od przyczyny i stopnia zaawansowania problemu, mogą mieć też różny charakter – od stałego, przez pulsujący, tępy ból, po ostry, trudny do złagodzenia. Bólem może być objęty konkretny ząb lub obszar w jamie ustnej. W przypadku zęba znajdującego się w okolicy żuchwy ból może promieniować, atakując szczękę, zatoki przynosowe czy ucho. Może mu towarzyszyć również obrzęk i zaczerwienienie dziąseł będące wynikiem wyrzynania się zębów bądź infekcji jego korzenia. Niewątpliwie powodem bólu zębów bywa nienależyta higiena jamy ustnej; w efekcie złego czyszczenia następuje nagromadzenie się płytki bakteryjnej i rozwój próchnicy, zęby mogą zmienić kolor (biały lub żółty nalot), może też pojawić się nieprzyjemny zapach z ust. Stały, nieleczony ból zębów może prowadzić do problemów ze snem, co z kolei może wpływać na pogorszenie ogólnego nastroju i wywoływać drażliwość.
Co na ból zębów poza tabletką? Jak sobie radzić, zanim dotrzemy do dentysty?
Jest wiele sposobów, aby uśmierzyć ból. Poza tabletkami przeciwbólowymi ból zęba złagodzić mogą miejscowo znieczulające i przeciwbólowe leki w postaci sprayu oraz płynów do płukania jamy ustnej. Jednak gdy spowodowany jest on próchnicą czy stanem zapalnym, żaden z preparatów dostępnych w aptece nie zastąpi wizyty u dentysty.
Leki na ból zębów
Ból zębów wywołuje dyskomfort, zaburza koncentrację i wpływa negatywnie na funkcjonowanie i ogólną jakość życia. Pierwsza pomoc, niezależnie od przyczyny, polega na łagodzeniu dolegliwości przy użyciu ogólnodostępnych leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol czy ibuprofen. Jeśli ból nie ustępuje, można sięgnąć po silniejsze środki, takie jak dostępne bez recepty leki z grupy NLPZ np. naproksen, deksketoprofen, ketoprofen. Preparaty te, podobnie jak należący do niesteroidowych leków przeciwzapalnych ibuprom pomogą złagodzić ból oraz przyspieszą leczenie stanu zapalnego. Należy jednak pamiętać, że leki na ból zęba mogą jedynie złagodzić objawy, nie mogą być stosowane dłużej niż kilka dni i nie rozwiązują przyczyny bólu zęba. Wizyta u dentysty jest konieczna, aby zidentyfikować przyczynę problemu i podjąć odpowiednie leczenie. Jeśli ból jest intensywny, utrzymuje się pomimo sięgania po coraz silniejsze środki, nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty
Spray na ból zęba
Spray na ból zęba to produkt przeciwbólowy do stosowania miejscowego w celu złagodzenia objawów. Najczęściej zawiera benzokainę czy lidokainę, które stosowane na błony śluzowe w jamie ustnej znieczulają obszar wokół bolesnego zęba. Spray na ból zęba często zawiera także substancje przeciwbólowe, takie jak kwas acetylosalicylowy lub ibuprofen oraz działającą antybakteryjnie chlorheksydynę. Ta ostatnia substancja chroni przed postaniem stanów zapalnych. Na rynku farmaceutycznym dostępne są także spraye zawierające składniki chłodzące (np. mentol), które delikatnie znieczulają i łagodzą ból zęba.
Płyn na ból zęba
Dostępne na rynku płyny do łagodzenia bólu zęba zawierają zazwyczaj kompozycję składników znieczulających, antybakteryjnych i ściągających.
- Benzokaina lub lidokaina działają znieczulająco.
- Chlorheksydyna łagodzi stany zapalne w obrębie jamy ustnej i ogranicza odkładanie się płytki nazębne.
- Wciągi ziołowe z szałwii czy rumianku działają ściągająco i odkażająco.
Domowe sposoby na ból zębów
Domowe sposoby, choć nie zastąpią profesjonalnej opieki stomatologicznej, mogą czasowo złagodzić ból zębów.
- Zawarty w olejku goździkowym eugenol to substancja o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwbólowym. Olejek goździkowy to częsty składnik kompresów łagodzących ból zęba (wacik nasączony olejkiem goździkowym) oraz roztworów do płukania ust.
- Płukanka na ból zęba może pomóc w złagodzeniu objawów, zwłaszcza jeśli jest ona przygotowana ze składników o właściwościach przeciwbólowych, przeciwbakteryjnych lub przeciwzapalnych. Płukanka solna to jedno z najprostszych i najłatwiej dostępnych domowych środków, które mogą pomóc w łagodzeniu bólu zęba. Sól ma właściwości antyseptyczne, co oznacza, że może pomóc w redukcji bakterii i stanu zapalnego. Płukanka z sody oczyszczonej może pomóc w zmniejszeniu populacji bakterii i stanu zapalnego w jamie ustnej. Płukanka ziołowa z szałwii, melisy, rumianku czy mięty pieprzowej będzie miała działanie ściągające, przeciwbólowe, łagodnie znieczulające i odświeżające.
- Zimny okład w okolicy bolącego zęba może pomóc w złagodzeniu bólu, zmniejszeniu stanu zapalnego, tymczasowym znieczuleniu oraz zmniejszeniu obrzęku.
Zarówno leki przeciwbólowe, znieczulające preparaty do stosowania miejscowego czy domowe sposoby to jedynie tymczasowe rozwiązanie i nie zastępują wizyty u dentysty. Jeśli ból zęba utrzymuje się dłuższy czas lub jest intensywny i uciążliwy, konieczna jest konsultacja stomatologiczna, podczas której dentysta zidentyfikuje przyczynę problemu i podejmie odpowiednie leczenie.
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Biegunka – przyczyny rozwolnienia, objawy i leczenie
Biegunka to stan charakteryzujący się częstymi i luźnymi wypróżnieniami. Jest to objaw różnych problemów zdrowotnych, takich jak infekcje bakteryjne, wirusowe lub pasożytnicze, reakcje alergiczne, stres, niestrawność pokarmowa lub zatrucie, czy też choroby przewlekłe, takie jak choroba trzewna czy zespół jelita drażliwego. Biegunka objawy Objawy biegunki mogą różnić się w zależności od przyczyny i stopnia nasilenia. Typowe symptomy obejmują: luźne stolce o płynnej konsystencji, częste wypróżnianie, dyskomfort, skurcze lub ból w okolicach brzucha, wzdęcia związane z nadmierną produkcją gazów w jelitach, nudności, nudności i wymioty - w przypadku poważniejszych zakażeń lub toksycznej biegunki, gorączkę (np. w przebiegu biegunki infekcyjnej), ogólne osłabienie i odwodnienie, brak apetytu. Rodzaje i przyczyny biegunki Typy biegunek zależą w głównej mierze od czynników wywołujących rozwolnienie. Wyróżnia się: biegunkę infekcyjną, biegunkę podróżnych, biegunkę pokarmową, reakcyjną stresową i przewlekłą. Biegunka infekcyjna spowodowana jest kontaktem z patogenami (bakteriami, wirusami lub pasożytami). Biegunkę infekcyjną wywołać mogą zakażenia rotawirusowe, salmonelloza, czy np. infekcje E. Coli. Biegunka podróżnych występuje u osób podróżujących do regionów o innym klimacie lub nietypowych warunkach higienicznych. Biegunka pokarmowa wywołana jest spożyciem pokarmów lub wody zanieczyszczonych bakteriami, wirusami lub toksynami. Biegunka jako objaw alergii na określone pokarmy lub składniki pokarmowe. Biegunka stresowa wynika z intensywnego stresu lub długotrwałego emocjonalnego napięcia. Biegunka przewlekła natomiast to trwające dłużej niż kilka tygodni rozwolnienie, które może być objawem chorób przewlekłych, takich jak choroba trzewna czy nadwrażliwe jelita.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Cera naczynkowa - jak wygląda i jak ją właściwie pielęgnować?
Skóra naczynkowa charakteryzuje się delikatnymi, cienkimi naczynkami krwionośnymi tuż pod powierzchnią skóry, które mogą łatwo pękać, tworząc zaczerwienienia i widoczne szczególnie na policzkach, nosie lub w okolicach dekoltu teleangiektazje - tzw. „pajączki”. Cera naczynkowa jest wrażliwa, skłonna do podrażnień i łatwo reaguje na zmiany temperatury, silne kosmetyki, stres czy nieodpowiednią pielęgnację. Pielęgnacja tego typu cery powinna zatem nie tylko redukować widoczne zmiany, ale także wzmacniać jej barierę ochronną, by zapobiec powstawaniu kolejnych „pajączków”. Popękane naczynka na twarzy – przyczyny Pękające naczynka to najczęściej wynik osłabienia naturalnej odporności skóry oraz ścianek naczyń krwionośnych. Do powstawania pajączków przyczyniać się mogą także nieodpowiednia pielęgnacja z zastosowaniem niewłaściwych kosmetyków, nadmierna ekspozycja na słońce czy gwałtowne zmiany temperatury, np. przejście z zimna do ciepłego pomieszczenia. Na pogorszenia kondycji cery naczynkowej wpływać może również styl życia – przewlekły stres, palenie papierosów czy spożywanie alkoholu.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Zapalenie pęcherza – objawy, przyczyny, leczenie i sposoby zapobiegania infekcji
Zapalenie pęcherza to jedna z najczęściej występujących infekcji układu moczowego, która może dotknąć zarówno kobiet jak i mężczyzn niezależnie od wieku. Choroba ta jest najczęściej wynikiem zakażenia bakteryjnego i objawia się zazwyczaj częstym oddawaniem moczu z uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza oraz bólem i pieczeniem przy mikcji. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie przyniosą szybką ulgę oraz zapobiegną rozprzestrzenianiu się infekcji i powikłaniom. Objawy zapalenia pęcherza Najczęstsze symptomy zapalenia to parcie na pęcherz, nawet jeśli jest on tylko częściowo wypełniony, oraz ból lub pieczenie przy mikcji. Inne objawy to mętny, czasami nieprzyjemnie pachnący mocz, a także krwiomocz, który może pojawić się w bardziej zaawansowanych przypadkach infekcji. Dodatkowo osoba cierpiąca na zapalenie pęcherza może odczuwać ból w dolnej części brzucha lub w okolicach miednicy, będący wynikiem stanu zapalnego. W niektórych przypadkach mogą wystąpić także ogólne objawy infekcji, takie jak gorączka, osłabienie i nudności. Częste parcie na mocz – uczucie potrzeby częstego oddawania moczu, nawet przy niewielkiej ilości. Uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza – mimo oddania moczu nadal występuje potrzeba skorzystania z toalety. Ból i pieczenie przy oddawaniu moczu – uczucie dyskomfortu, pieczenia lub kłucia podczas mikcji.Ból w podbrzuszu – uczucie ucisku lub bólu w dolnej części brzucha. Zmiana koloru i zapachu moczu – może być mętny, ciemniejszy lub mieć nieprzyjemny zapach. Obecność krwi w moczu – rzadziej występujący objaw, ale możliwy przy bardziej zaawansowanym stanie zapalnym. Podwyższona temperatura ciała – w niektórych przypadkach może pojawić się stan podgorączkowy.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Odchudzanie - jak schudnąć z brzucha?
Otyłość brzuszna to złożony problem, który może być wynikiem interakcji wielu różnych czynników. Osoby z nadmierną ilością tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha mogą być bardziej narażone na ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń, takich jak choroby serca, udary mózgu, cukrzyca typu 2 i niektóre rodzaje nowotworów, dlatego tak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, który obejmuje zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz unikanie czynników ryzyka, które mogą sprzyjać otyłości. Otyłość brzuszna przyczyny Otyłość brzuszna, nazywana również otyłością centralną lub otyłością typu jabłko, to stan, w którym nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się głównie w okolicy brzucha. Przyczyny tego rodzaju otyłości są zazwyczaj wieloczynnikowe i mogą obejmować nieprawidłową dietę i niewystarczającą aktywność fizyczną, genetykę, zaburzenia metaboliczne, a także wiek i niezdrowe nawyki. Spożywanie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania energetycznego organizmu, szczególnie w połączeniu z brakiem regularnej aktywności fizycznej, może prowadzić do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Czynniki dziedziczne mogą predysponować do otyłości brzusznej. Istnieją geny, które mogą wpływać na sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, oraz na to, gdzie w organizmie tkanka tłuszczowa jest gromadzona. Długotrwały stres może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu, hormonu stresu, który z kolei może zwiększać skłonność do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha. Spożywany w nadmiarze alkohol może przyczyniać się do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha, tworząc tzw. "oponkę". Zaburzenia takie jak insulinooporność, cukrzyca typu 2 i zespół metaboliczny mogą sprzyjać gromadzeniu się tłuszczu. Dieta bogata w cukry proste i przetworzone produkty spożywcze może przyczynić się do nadmiernego wzrostu masy ciała, w tym także otyłości brzusznej. Brak odpowiedniej ilości snu może zakłócać równowagę hormonalną organizmu, co może prowadzić do wzrostu apetytu i zwiększonego odkładania się tłuszczu. Z wiekiem zmienia się sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, co może prowadzić do otyłości brzusznej, zwłaszcza u osób starszych.
czytaj