Nawał mleka, brak pokarmu i bolące sutki to trudności, z którymi stykają się młode mamy karmiące piersią. Laktatory, preparaty na zwiększenie laktacji oraz maści na brodawki sutkowe znajdziesz w internetowej Aptece Centralnej.

16.11.2024

Nawał mleka, brak pokarmu i bolące sutki. Wszystko co należy wiedzieć o laktacji

Karmienie piersią to szczególny czas, który niesie ze sobą wiele nowych wyzwań. Nawał mleczny lub brak pokarmu, zastoje w piersiach czy bolące sutki to tylko niektóre problemy, które mogą zaskoczyć młode mamy. Jak radzić sobie z nadmiarem mleka, a co zrobić, gdy brakuje pokarmu? Jak dbać o piersi, aby uniknąć bólu i dyskomfortu? Sprawdzone techniki karmienia, metody wspomagania laktacji i produkty do pielęgnacji i ochrony brodawek sutkowych pomogą wejść w proces karmienia, by móc skupić się wyłącznie na budowaniu więzi z maleństwem.

Hiperlaktacja — ile trwa nawał pokarmu?

Nawał pokarmu to naturalny proces będący częścią regulacji laktacji; pojawia się zazwyczaj między 2. a 6. dobą po porodzie, gdy nagle wzrasta produkcja mleka i może trwać od kilku dni do nawet tygodnia. Podczas hiperlaktacji piersi stają się bardzo pełne, twarde i nabrzmiałe, co przy niedostatecznym lub nieumiejętnym opróżnianiu piersi przez dziecko może powodować ból, dyskomfort i zastoje.

Jak łagodzić objawy nawału? 

Aby złagodzić uczucie nabrzmienia i dyskomfortu, można stosować: częste karmienie, masaż piersi oraz okłady.

  • Karmienie na żądanie zapewni regularne opróżnianie piersi. Jeśli dziecko nie zjada wystarczająco dużo mleka podczas karmienia, a piersi nadal są pełne, ulgę może przynieść laktator; nie należy jednak odciągać mleka zbyt często, aby nie stymulować nadmiernej produkcji.
  • Delikatne masowanie piersi przed i w trakcie karmienia – masaż piersi przed przystawieniem dziecka może pomóc w zmiękczeniu obrzmienia i ułatwić wypływ mleka, a delikatne masowanie wzdłuż linii przewodów mlecznych podczas karmienia poprawić przepływ mleka.
  • Ciepłe okłady przed karmieniem pomogą w rozluźnieniu piersi.
  • Chłodne kompresy po karmieniu, aby złagodzą obrzęk i zmniejszą ból.

Zastoje w piersiach – objawy i przyczyny

Kiedy produkcja mleka przewyższa potrzeby dziecka, może dojść do przepełnienia piersi, a nawet do zastoju pokarmu. Zastój mleka w piersiach objawia się uczuciem twardości piersi, utrudniającą karmienie bolesnością i tkliwością, a nawet powstawaniem twardych grudek i miejscowego zaczerwienienia skóry w obszarze zastoju. Do zastoju pokarmu, poza hiperlaktacją, przyczynia się przede wszystkim nieregularne i nieefektywne opróżnianie piersi, ale także nieprawidłowa pozycja podczas karmienia, noszenie zbyt ciasnej bielizny, stres i zmęczenie młodej mamy, zbyt częste dokarmianie dziecka butelką czy nagłe odstawienie dziecka od piersi. 

  • Nieregularne karmienie, zbyt długie przerwy między karmieniami (np. w nocy) lub rzadsze opróżnianie piersi powoduje, że co mleko gromadzi się w piersiach.
  • Nieskuteczne ssanie dziecka — niemowlę może niewystarczająco opróżniać pierś, np. z powodu nieprawidłowego przystawienia do piersi, słabego odruchu ssania lub krótkiego wędzidełka języka.
  • Stres i zmęczenie matki — emocjonalne i fizyczne obciążenie może hamować wypływ mleka, co powoduje, że piersi nie są opróżniane w pełni.
  • Nieprawidłowa pozycja karmienia lub noszenie zbyt ciasnej bielizny może blokować przepływ mleka.
  • Częste korzystanie ze smoczka lub dokarmianie butelką może powodować, że dziecko rzadziej ssie pierś, co prowadzi do zastoju.
  • Gwałtowne zmniejszenie częstotliwości karmień może spowodować, że mleko nie będzie skutecznie usuwane.

Zastój pokarmu, choć to częsty problemem w okresie karmienia piersią, jeśli nie zostanie odpowiednio rozwiązany, może prowadzić do dalszych komplikacji, takich jak zapalenie piersi.

Karmienie piersią, choć buduje więź między mamą i dzieckiem, może przysporzyć pewnych problemów.  Poznaj najczęstsze trudności związane z laktacją.

Zapalenie piersi przy karmieniu

Zapalenie piersi to bolesny stan zapalny gruczołu piersiowego, który często występuje u kobiet karmiących piersią. Może pojawić się w wyniku nieopróżniania piersi z mleka, co prowadzi do zastoju mleka i stanu zapalnego. 

Stan zapalny piersi – objawy

  • Bolesność w piersi, szczególnie podczas karmienia.
  • Obrzęk i zaczerwienienie skóry piersi.
  • Gorączka (powyżej 38°C) i uczucie ogólnego rozbicia, podobne do objawów grypy.
  • Stwardnienia lub guzy w piersi.
  • Uczucie pieczenia w piersi, które może nasilać się w trakcie karmienia.

Przyczyny zapalenia piersi

  • Niepełne opróżnienie piersi i zastój mleka to główna przyczyna stanu zapalnego.
  • Niedrożność kanalików mlecznych – blokady w przewodach mlecznych mogą powodować stan zapalny.
  • Bakterie – np. gronkowiec złocisty, mogą przedostać się przez popękane brodawki sutkowe do piersi, wywołując zakażenie.

Leczenie zapalenia piersi

  • Regularne karmienie lub odciąganie pokarmu pomaga opróżniać pierś i zapobiegać pogłębianiu się zastoju. Należy pamiętać, by w pierwszej kolejności przystawiać dziecko do chorej piersi, aby skutecznie opróżnić przewody.
  • Odpoczynek i picie dużych ilości płynów będą wspierać organizm w walce z infekcją.
  • Ciepłe okłady przed karmieniem pomogą w rozluźnieniu piersi i ułatwią wypływ mleka.
  • Chłodne kompresy po karmieniu redukują obrzęk i ból po karmieniu.
  • Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne takie jak paracetamol lub ibuprofen mogą pomóc w łagodzeniu bólu i gorączki.
  • Jeśli zapalenie ma podłoże bakteryjne, lekarz może przepisać antybiotyki, które są bezpieczne w czasie karmienia piersią. Ważne jest, aby przyjąć całą kurację antybiotykową, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.

Jak pobudzić laktację?

Odwrotnym do nawału mlecznego problemem może okazać się niedostateczna ilość pokarmu. Jak bezpiecznie stymulować produkcję mleka? Pierwszy – najważniejszy krok do zwiększenia ilości pokarmu to częste przystawianie dziecka do piersi lub korzystanie z laktatora, który symuluje naturalne ssanie. Ważne jest również zadbanie o odpowiednią ilość płynów oraz zbilansowaną dietę matki, ponieważ jej nawodnienie i sposób odżywienia bezpośrednio wpływają na ilość pokarmu. Pomocne mogą być także suplementy diety na zwiększenie laktacji na bazie ziół czy stosowany samodzielnie lub jako składnik suplementów diety słód jęczmienny.

Pielęgnacja piersi podczas laktacji

Odpowiednia pielęgnacja piersi w okresie laktacji zapewni kobiecie poczucie komfortu oraz pomoże w utrzymaniu zdrowia piersi. Chłonne wkładki laktacyjne zapewnią suchość i zapobiegną podrażnieniom skóry spowodowanym wyciekającym mlekiem, nakładki na sutki mogą ułatwić karmienie, chroniąc wrażliwe brodawki, a specjalistyczne preparaty na popękane brodawki sutkowe zawierające lanolinę lub inne regenerujące składniki przyspieszą gojenie i złagodzą ból towarzyszący początkom karmienia.

Wkładki laktacyjne 

Jednorazowe, cienkie i dyskretne wkładki laktacyjne to dedykowane kobietom karmiącym produkty higieniczne, które umieszczone wewnątrz miseczki biustonosza wchłaniają wyciekające mleko i chronią ubrania przed wilgocią. Są wykonane z miękkich, delikatnych dla skóry, chłonnych materiałów, wykończone wodoodporną, zapobiegającą przeciekaniu warstwą, wyposażoną w samoprzylepny pasek, który mocuje je do bielizny. Anatomiczny kształt wkładki zapewnia maksymalne dopasowanie do kształtu piersi i wygodę noszenia. 

Maści na brodawki

Podrażnienia brodawek sutkowych to częsta dolegliwość kobiet karmiących piersią. Towarzyszący podrażnieniu ból i dyskomfort pomogą złagodzić maści na brodawki z lanoliną lub dekspantenolem. Lanolina to naturalny składnik pochodzący z wełny owiec, który jest bardzo skuteczny w łagodzeniu podrażnień i regeneracji skóry. Nawilża i zmiękcza skórę, tworzy warstwę ochronną na brodawkach, co przyspiesza ich gojenie. Pozbawiona substancji zapachowych maść z lanoliną jest bezpieczna do stosowania podczas karmienia piersią i nie wymaga zmywania przed przystawieniem dziecka. 

Kapturki do karmienia

Wykonane z miękkiego, bezpiecznego silikonu elastyczne nakładki na sutki to pomocne podczas karmienia piersią akcesorium, które nie tylko chroni przed podrażnieniami, ale także ułatwia przystawienie dziecka. Kapturki dostępne są w różnych rozmiarach, co pozwala na dopasowanie ich do indywidualnych potrzeb. 


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca

Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii.  Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.

czytaj
Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu

Ciężka głowa, suchość w ustach, mdłości i problemy z koncentracją to typowe objawy kaca. Jego główną przyczyną jest metabolizm alkoholu w organizmie - etanol, czyli alkohol etylowy zawarty w napojach wyskokowych, jest traktowany przez organizm jak toksyna, wątroba przekształca go w aldehyd octowy, substancję jeszcze bardziej toksyczną niż sam alkohol. Znajomość skutecznych sposobów zapobiegania kacowi oraz sprawdzonych sposobów na syndrom dnia poprzedniego pomoże szybciej wrócić do formy niezależnie od tego, czy dopiero planujemy zakrapianą alkoholem imprezę, czy szukamy ulgi po hucznej zabawie. Co to jest kac? - przyczyny Kac to stan złego samopoczucia, który pojawia się kilka godzin po spożyciu alkoholu, najczęściej następnego dnia rano. Po wypiciu napojów zawierających etanol wątroba przekształca go w aldehyd octowy – toksyczny związek chemiczny, który odpowiada za wiele nieprzyjemnych objawów kaca, takich jak bóle głowy, nudności czy ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym czynnikiem jest działanie odwadniające alkoholu – alkohol zwiększa produkcję moczu, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów, powodując uczucie suchości w ustach i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Nie bez znaczenia jest także wpływ alkoholu na układ nerwowy i jakość snu – mimo że po jego spożyciu łatwiej jest zasnąć, to jednak sen staje się płytszy i przerywany, przez co organizm nie ma szans na pełną regenerację. 

czytaj
Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej

Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia.  Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.

czytaj
Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry

Opalanie to nieodłączny element letniego relaksu na świeżym powietrzu, jednak promienie słoneczne, choć niezbędne do produkcji witaminy D i korzystnie wpływające na nasz nastrój i wygląd mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia skóry. Zbyt długa i nieodpowiedzialna ekspozycja na słońce może prowadzić do oparzeń słonecznych, przyspiesza starzenia się skóry oraz zwiększa ryzyko raka skóry. Jak zatem opalać się bezpiecznie? Poza unikaniem zbyt długiego wylegiwania się na słońcu oraz korzystania z promieni słonecznych poza godzinami największego promieniowania (10-16) pamiętać należy o niezbędnej ochronie w postaci filtrów przeciwsłonecznych. Wybór odpowiedniego filtra i umiejętne stosowanie kosmetyków przeciwsłonecznych zapewni właściwą ochronę oraz pozwoli cieszyć się piękną, a przede wszystkim zdrową opalenizną. Filtry przeciwsłoneczne – rodzaje filtrów SPF Filtry przeciwsłoneczne są kluczowym elementem ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV). Różnią się one między sobą mechanizmem działania, składem oraz poziomem ochrony, który określany jest współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Wśród dostępnych na rynku filtrów SPF znajdziemy filtry fizyczne, chemiczne, hybrydowe oraz filtry naturalne. Filtry mineralne (fizyczne) Filtry mineralne, znane również jako fizyczne, działają na zasadzie odbijania i rozpraszania promieniowania UV. Są to najczęściej tlenek cynku (ZnO) i dwutlenek tytanu (TiO2). Tlenek cynku (ZnO): zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Jest szczególnie polecany dla osób o wrażliwej skórze. Dwutlenek tytanu (TiO2): chroni głównie przed promieniowaniem UVB i częściowo przed UVA. Jest powszechnie stosowany w kosmetykach przeciwsłonecznych. Filtry chemiczne (organiczne) Filtry chemiczne, zwane również organicznymi, działają poprzez absorpcję promieniowania UV i przekształcanie go w ciepło, które jest następnie uwalniane z powierzchni skóry. Do filtrów chemicznych zawartych w dostępnych na rynku kosmetyczkach przeciwsłonecznych należą między innymi: oktokrylen, oksybenzon czy octinoxate. Filtry hybrydowe Filtry hybrydowe łączą w sobie właściwości filtrów mineralnych i chemicznych, oferując wszechstronną ochronę przed promieniowaniem UV. Dzięki tej kombinacji mogą oferować zalety obu typów filtrów zapewniając szersze spektrum ochrony i lepszą stabilność. Filtry naturalne Niektóre kosmetyki przeciwsłoneczne zawierają składniki pochodzenia naturalnego, takie jak np. olej z nasion malin, marchwi, masło shea lub inne substancje naturalne, które mają właściwości chroniące przed UV. Choć ich skuteczność może być niższa w porównaniu do filtrów chemicznych lub mineralnych, są one często wybierane przez osoby preferujące naturalne kosmetyki.

czytaj