Bolesna kolka spędza sen z powiek malucha i jego opiekunów. Skuteczne krople na kolkę i zapobiegające bólom brzuszka butelki antykolkowe znajdziesz w internetowej Aptece Centralnej.

14.03.2025

Kolka niemowlęca – dlaczego występuje, od kiedy i jak łagodzić jej objawy?

Kolka niemowlęca to występująca u dzieci między 2. a 16. tygodniem życia dolegliwość objawiająca się nagłymi, pojawiającymi się zazwyczaj wieczorami epizodami płaczu i rozdrażnienia. Choć kolki nie stanowią zagrożenia dla zdrowia malucha, bywają trudne zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców, dlatego warto szybko sięgnąć po dostępne na rynku rozwiązania, które pomogą szybko złagodzić uciążliwe dolegliwości.

Kolki u niemowląt – przyczyny

Bolesne, objawiające się intensywnym, niekontrolowanym płaczem dziecka kolki niemowlęce wynikają najczęściej z niedojrzałości układu pokarmowego, nadmiaru powietrza w jelitach, reakcji na pokarm, zaburzeń równowagi flory bakteryjnej i innych czynników zdrowotnych.

  • Noworodki i młodsze niemowlęta mają niedojrzały układ pokarmowy, co może prowadzić do problemów z trawieniem. Nieskuteczne rozkładanie pokarmów może powodować bolesne wzdęcia i dyskomfort.
  • Podczas karmienia, szczególnie gdy dziecko jest bardzo głodne, połyka powietrze, co może prowadzi do gromadzenia się w jelitach wywołujących ból i dyskomfort gazów.
  • Niektóre niemowlęta mogą być wrażliwe na składniki pokarmowe, takie jak białka mleka krowiego lub gluten obecne w mieszankach.
  • Zaburzenia w równowadze mikroflory jelitowej, zwłaszcza u niemowląt karmionych sztucznie, mogą prowadzić do problemów trawiennych i wzdęć, co może skutkować kolkami.
  • W rzadkich przypadkach kolki mogą być spowodowane innymi schorzeniami, takimi jak refluks żołądkowo-przełykowy, nietolerancje pokarmowe lub infekcje. 

Kolka niemowlęca objawy

Kolki pojawiają się zazwyczaj u dzieci w wieku od kilku tygodni do około 3-4 miesiąca życia. Objawy, które mogą wskazywać na kolkę niemowlęcą to przede wszystkim intensywny, trudny do ukojenia płacz, zmienność nastroju, napinanie ciała i zaczerwienienie twarzy mogące skazywać na wzdęcia i bolesne gazy. 

  • Dziecko cierpiące na kolkę sygnalizuje swój ból i dyskomfort nagłym i długotrwałym płaczem.
  • Atakom kolki może towarzyszyć widoczne napięcie mięśniowe. Podczas wywołanego kolką płaczu dzieci często napinają ciało, zaciskają rączki, mogą zginąć nogi w kierunku brzucha lub trzymać je sztywno.
  • U dzieci z kolką często występują wzdęcia i widoczne trudności z wydaleniem gazów lub wypróżnieniem.
  • Objawy kolki mogą występować regularnie, najczęściej o tej samej porze dnia, zazwyczaj wieczorem lub wczesnym wieczorem, a epizody mogą trwać od 30 minut do kilku godzin.

Jeśli płacz dziecka jest wyjątkowo intensywny, towarzyszą mu wymioty i biegunka, wysoka gorączka, objawy odwodnienia lub jakiekolwiek inne niepokojące objawy, należy pilnie skonsultować się z pediatrą, aby wykluczyć inne potencjalne problemy zdrowotne.

Co na kolki?

Najpopularniejszymi sposobami łagodzenia objawów kolki niemowlęcej są zmniejszające wzdęcia kropelki, ułatwiający wydalanie gazów kateter rektalny oraz domowe sposoby, takie jak delikatny, łagodzący napięcie masaż brzuszka oraz ogrzewanie brzuszka, np. za pomocą ciepłej pieluszki czy termoforu z pestkami wiśni.

Kropelki na kolkę

Kropelki to popularny preparat stosowany w celu złagodzenia objawów kolki niemowlęcej, takich jak ból brzucha, wzdęcia czy gazy. Zawierają składniki aktywne, takie jak symetykon, enzym laktazę lub probiotyki. 

  • Symetykon działa poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego pęcherzyków gazu, co ułatwia ich wydalanie.
  • Enzym laktaza pomaga w trawieniu laktozy. Jest szczególnie pomocny u dzieci cierpiących na kolki wywołane nietolerancją laktozy.
  • Probiotyki pomagają w odbudowie zdrowej flory bakteryjnej w jelitach. Mogą wspierać układ pokarmowy i łagodzić objawy kolki.

Koper włoski – herbatka koperkowa dla niemowląt

Koper włoski znany jest ze swoich właściwości przeciwskurczowych, rozkurczowych i wspomagających pracę układu pokarmowego. Herbata z kopru działa łagodząco na wzdęcia, pomaga w usuwaniu nadmiaru gazów i może zmniejszać dyskomfort. Przy wyborze herbatki koperkowej należy jednak zachować ostrożność i sięgać wyłącznie po specjalne preparaty dedykowane niemowlętom, które mają odpowiednio dobrane składniki i dawkowanie.

Kateter rektalny

Kateter rektalny to wyrób medyczny dla niemowląt ułatwiający wydalanie gazów lub wypróżnianie. To cienka, elastyczna rurka antykolkowa, która po wprowadzeniu do odbytu ułatwia wydalanie nagromadzonego w jelitach powietrza, łagodząc ból i dyskomfort związany z kolką. Kateter rektalny powinien być stosowany ostrożnie i tylko w przypadku, gdy inne metody nie przynoszą ulgi. Przed zastosowaniem rurki antykolkowej warto wykonać masaż brzuszka, który pomoże przesunąć gazy w okolice odbytu oraz posmarować odbyt oliwką – odpowiednie natłuszczenie ułatwi wprowadzenie rurki bez ryzyka podrażnienia skóry.

Jak uspokoić dziecko podczas kolki? Masaż antykolkowy i termofor z pestek wiśni

Masaż i ogrzanie brzuszka to sprawdzone domowe metody na uspokojenie dziecka podczas kolki. Masaż antykolkowy rozluźnia mięśnie brzucha oraz wspomaga perystaltykę jelit, a położony na brzuszku ciepły termofor z pestkami wiśni ukoi ból i zrelaksuje malucha.

  • Jak masować brzuszek noworodka i niemowlaka? Przed przystąpieniem do masażu należy zadbać o komfort dziecka, kładąc je w wygodnej pozycji, na czystym kocyku lub poduszce oraz ogrzewając swoje dłonie. Opuszkami palców wykonujemy łagodne, okrężne ruchy wokół pępka, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Można także delikatnie naciskać na brzuch, aby pomóc w usunięciu gazów. Masaż powinien trwać około 5-10 minut. 
  • Zastosowanie termoforu z pestkami wiśni to kolejna skuteczna metoda na złagodzenie objawów kolki. Ciepło może pomóc w rozluźnieniu napiętych mięśni oraz złagodzeniu bólu brzucha. Ogrzany do odpowiedniej temperatury termofor umieszczamy na brzuszku dziecka. Można dodatkowo owinąć go w cienką pieluszkę, aby zabezpieczyć skórę dziecka przed bezpośrednim kontaktem z gorącym materiałem.

Butelka antykolkowa 

Kolki mogą pojawiać się również na skutek połykania nadmiernej ilość powietrza podczas picia mleka z butelki. Prowadzi to do gromadzenia się gazów w jelitach i powoduje dyskomfort. Sposobem zapobiegania kolkom mogą być butelki antykolkowe wyposażone we specjalne mechanizmy, które redukują ilość połykanego powietrza. Systemy wentylacyjne zastosowane w butelkach antykolkowych to najczęściej specjalne zawory, rurki lub otwory, które regulują przepływ powietrza i zapobiegają tworzeniu się próżni w butelce. Smoczki antykolkowe często mają dodatkowe otwory wentylacyjne i odpowiednio zaprojektowane kształty, które sprzyjają lepszemu ssaniu i zmniejszają ilość połykanego powietrza. Butelki antykolkowe mają również ergonomiczny kształt, który pomaga w wygodnym trzymaniu i utrzymaniu odpowiedniej pozycji podczas karmienia, co dodatkowo zmniejsza ryzyko bolesnych dolegliwości.

Bibliografia:

  1. Bałanda A. Opieka nad noworodkiem, PZWL, Warszawa; 2009
  2. Fyderek K., Refluks żołądkow-przełykowy i powiązane z nim zaburzenia u dzieci- aktualne zalecenia diagnostyczne i terapeutyczne, Klinika Pediatrii Gastroenterologii i Żywienia, Instytut Pediatrii, Uniwersytet Jagielloński Colegium Medicum 30.09.2022 r., online:  https://journals.indexcopernicus.com/api/file/viewByFileId/1773215, dostęp: 13.03.2025.
  3. Rurarz A., Ratajczak K., Feleszko W., Kolki niemowlęce, Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny 30.12.2016, online: https://pimr.pl/assets/pdf/artykuly/413-418_Paediatrics_&_Family_Medicine_4.2016_Rurarz_1.pdf, dostęp: 13.03.2025.
  4. Szajewska H., Kolka niemowlęca – skuteczność różnych metod leczenia, Nowa Pediatria 2002
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Zespół Reye'a – przyczyny, objawy, powikłania
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Zespół Reye'a – przyczyny, objawy, powikłania

Zespół Reye’a to bardzo poważne schorzenie, które najczęściej dotyka dzieci i młodzież w trakcie lub po przebyciu infekcji wirusowej. Choroba rozwija się nagle, a jej przebieg może być dramatyczny – prowadząc do uszkodzenia wątroby i mózgu (encefalopatia), a nawet śmierci. Choć dziś występuje znacznie rzadziej niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu, nadal warto znać jej przyczyny, wiedzieć, jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców oraz jakie mogą być konsekwencje zdrowotne. Zespół Reye'a – przyczyny Ryzyko wystąpienia choroby zwiększa się szczególnie w okresie infekcji wirusowych, gdy stosowane są niewłaściwe leki przeciwgorączkowe. Zespołu Reye’a najczęściej spowodowany jest nieprawidłową reakcją organizmu na przebytą infekcję wirusową. Najsilniej z chorobą wiąże się zastosowanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia w trakcie leczenia gorączki i bólu. Uważa się również, że u niektórych osób zespół Reye’a może być związany z predyspozycjami genetycznymi, które wpływają na metabolizm kwasów tłuszczowych w wątrobie.  Aspiryna dla dzieci Stosowanie aspiryny (kwasu acetylosalicylowego) u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia jest zdecydowanie odradzane ze względu na ryzyko rozwoju zespołu Reye’a. Choć lek ten od lat jest popularnym środkiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym u dorosłych, u najmłodszych może prowadzić do groźnych powikłań neurologicznych i uszkodzenia wątroby. Z tego powodu w pediatrii aspiryna nie powinna być stosowana, a w razie potrzeby obniżania temperatury czy łagodzenia bólu zaleca się sięganie po alternatywne leki przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen w odpowiednich – dostosowanych do wieku i wagi dziecka dawkach. 

czytaj
Hipoglikemia – objawy niedocukrzenia oraz skuteczne sposoby leczenia i zapobiegania
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Hipoglikemia – objawy niedocukrzenia oraz skuteczne sposoby leczenia i zapobiegania

Hipoglikemia, czyli nagły spadek poziomu glukozy we krwi, to stan, który może być niebezpieczny zarówno dla osób z cukrzycą, jak i tych, które na co dzień nie zmagają się z chorobami metabolicznymi. Do niedocukrzenia może dojść m.in. po intensywnym wysiłku fizycznym, długiej przerwie między posiłkami czy po spożyciu alkoholu. Objawy bywają różnorodne – od osłabienia i nadmiernego głodu, przez drżenie rąk i zawroty głowy, aż po zaburzenia świadomości. Szybka reakcja i znajomość skutecznych sposobów leczenia oraz zapobiegania spadkom cukru pozwolą uniknąć groźnych konsekwencji i zadbać o bezpieczeństwo w codziennym życiu. Co to jest hipoglikemia? Hipoglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej wartości uznawanych za prawidłowe – najczęściej poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l). Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu, a zwłaszcza dla mózgu, dlatego jej niedobór może szybko prowadzić do zaburzeń koncentracji, osłabienia, a w ciężkich przypadkach nawet utraty przytomności. Niedocukrzenie pojawia się najczęściej u osób z cukrzycą przyjmujących insulinę lub niektóre leki doustne, jednak może wystąpić także u osób bez tej choroby – na przykład po nadmiernym wysiłku fizycznym, po spożyciu alkoholu czy przy zbyt długiej przerwie między posiłkami. Hipoglikemia nie powinna być lekceważona, ponieważ nieleczona może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Rodzaje hipoglikemii Hipoglikemia może przybierać różne postaci, w zależności od przyczyny oraz momentu jej wystąpienia. Najczęściej wyróżnia się: hipoglikemię reaktywną, hipoglikemię polekową, hipoglikemię nocną oraz hipoglikemię głodową. Hipoglikemia reaktywna pojawia się zwykle kilka godzin po posiłku, kiedy poziom cukru we krwi gwałtownie spada w wyniku nadmiernego wydzielania insuliny. Może dotyczyć zarówno osób z cukrzycą, jak i zdrowych. Hipoglikemia polekowa najczęściej występuje u pacjentów z cukrzycą stosujących insulinę lub niektóre leki przeciwcukrzycowe, które mogą obniżać poziom glukozy. Hipoglikemia nocna rozwija się podczas snu i bywa szczególnie groźna, ponieważ łatwo ją przeoczyć. Objawia się m.in. bólami głowy po przebudzeniu czy uczuciem zmęczenia. Hipoglikemia głodowa pojawia się w wyniku długotrwałego postu, zbyt małej ilości spożytych kalorii albo przy intensywnym wysiłku fizycznym bez odpowiedniego uzupełnienia energii. Każdy z tych rodzajów niedocukrzenia może dawać podobne objawy, ale umiejętność ich rozróżnienia ułatwia prawidłowe rozpoznanie problemu i dobranie właściwej metody zapobiegania.

czytaj
Probiotyki – dlaczego warto włączyć je do codziennej diety?
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Probiotyki – dlaczego warto włączyć je do codziennej diety?

Zdrowie jelit ma ogromny wpływ na cały organizm – od odporności, przez trawienie, aż po samopoczucie. W utrzymaniu zdrowia jelit podstawową rolę odgrywają probiotyki, czyli żywe kultury bakterii wspierające równowagę mikroflory. Można je znaleźć zarówno w naturalnych produktach spożywczych, jak i w formie łatwych do stosowania suplementów diety dostępnych w aptece. Regularne sięganie po probiotyki to prosty sposób na poprawę odporności, ochronę jelit podczas antybiotykoterapii oraz wsparcie układu pokarmowego na co dzień. Co to jest probiotyk? Probiotyk to żywy mikroorganizm, najczęściej bakteria kwasu mlekowego lub drożdże, który podany w odpowiedniej ilości wywiera korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Jego głównym zadaniem jest wspieranie naturalnej mikroflory jelitowej, czyli „dobrych bakterii” obecnych w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu probiotyki pomagają utrzymać równowagę w jelitach, co ma bezpośredni wpływ na odporność, prawidłowe trawienie oraz ogólne samopoczucie. Naturalne probiotyki Naturalne probiotyki to produkty spożywcze, które zawierają żywe kultury bakterii wspierające mikroflorę jelitową. Najczęściej kojarzą się z fermentowanym nabiałem, takim jak jogurty, kefiry czy maślanki, ale warto pamiętać, że bogatym źródłem dobroczynnych bakterii są także kiszonki – kapusta, ogórki, buraki czy kimchi.  Bakterie probiotyczne - rodzaje Suplementy probiotyczne dostępne w aptekach różnią się między sobą rodzajem, gatunkiem i szczepem bakterii, które zawierają. To właśnie szczep decyduje o właściwościach danego probiotyku i jego skuteczności w określonych dolegliwościach. Najczęściej stosowane są bakterie z gatunków Lactobacillus i Bifidobacterium, które wspierają równowagę mikroflory jelitowej, pomagają przy biegunkach, zaparciach oraz wzmacniają odporność. Popularne są również Saccharomyces boulardii, czyli drożdże probiotyczne, polecane szczególnie przy biegunkach związanych z antybiotykoterapią czy podróżami. Na rynku dostępne są zarówno probiotyki jednoszczepowe, jak i wieloszczepowe, które łączą kilka różnych mikroorganizmów, wspierając organizm w szerszym zakresie. Wybór odpowiedniego preparatu warto dostosować do indywidualnych potrzeb, wieku oraz aktualnego stanu zdrowia. Synbiotyk – probiotyk + prebiotyk Synbiotyk to nowoczesne połączenie probiotyku z prebiotykiem, czyli żywych kultur bakterii i substancji, które stanowią dla nich pożywkę. Dzięki temu dobre bakterie mają lepsze warunki do rozwoju i dłużej utrzymują się w jelitach, co przekłada się na skuteczniejsze działanie. Najczęściej stosowanymi prebiotykami są inulina, fruktooligosacharydy (FOS) czy błonnik rozpuszczalny, które wspierają namnażanie dobroczynnych mikroorganizmów.

czytaj
Powakacyjna pielęgnacja. Regeneracja skóry i włosów po lecie
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Powakacyjna pielęgnacja. Regeneracja skóry i włosów po lecie

Intensywne promieniowanie UV, słona morska woda, chlor z basenów oraz wysoka temperatura często pozostawiają na skórze i włosach ślady w postaci przesuszenia, podrażnień czy utraty blasku. Powakacyjna pielęgnacja przy użyciu odpowiednich, dostosowanych do indywidualnych potrzeb kosmetyków przywróci zdrowy wygląd i pozwoli cieszyć się nawilżeniem i elastycznością aż do kolejnego lata. Wpływ promieniowania UV, słonej wody i chloru na urodę Promienie słoneczne oraz kąpiele w morzu czy basenie to nieodłączne elementy wakacyjnego wypoczynku, które niestety pozostawiają swój ślad na urodzie.  Promieniowanie UV przyspiesza procesy starzenia skóry – osłabia włókna kolagenowe, powoduje utratę jędrności, przesuszenie oraz pojawianie się przebarwień. Słona woda intensywnie odwadnia zarówno skórę, jak i włosy, odbierając im elastyczność i zdrowy wygląd. Obecny w basenach chlor narusza naturalną barierę hydrolipidową skóry, prowadząc do podrażnień. Chlor osadza się także na włosach, sprawiając, że stają się szorstkie i pozbawione matowe.  Połączenie tych czynników sprawia, że po lecie nasza cera i włosy wymagają szczególnej troski oraz skutecznej regeneracji. Jak rozpoznać przesuszenie i uszkodzenia posłoneczne? Skóra po wakacjach może stać się matowa, szorstka w dotyku, a także nadmiernie napięta i nieprzyjemnie ściągnięta. Często towarzyszy temu pieczenie, swędzenie lub zaczerwienienie, świadczące o podrażnieniu i osłabionej barierze ochronnej. Objawem fotouszkodzeń są również nierównomierna pigmentacja, przebarwienia czy drobne zmarszczki, które stają się bardziej widoczne po intensywnej ekspozycji na słońce. W przypadku włosów typowe symptomy to utrata blasku, łamliwość, rozdwojone końcówki i trudności w rozczesywaniu. 

czytaj