Hemoroidy, szczelina odbytu lub choroby jelit mogą powodować obecność krwi w kale. Poznaj metody diagnozowania i leczenia krwi w kale oraz zagrożenia płynące z nieleczonego schorzenia.

12.03.2025

Krew w kale – przyczyny, metody diagnozowania, zagrożenia

Obecność krwi w kale może być objawem niewielkich podrażnień, ale również może sygnalizować poważne schorzenia przewodu pokarmowego, np. wrzody, choroby zapalne jelit czy nawet nowotwory. Świadomość najczęstszych przyczyn krwi w stolcu oraz znajomość badań, jakie mogą pomóc w postawieniu właściwej diagnozy, pozwoli podjąć świadome kroki w kierunku zdrowia układu pokarmowego.

Krew w stolcu – przyczyny

Obecność krwi w kale może wynikać zarówno z łagodnych, jak i poważniejszych schorzeń. W zależności od źródła krwawienie może mieć jasnoczerwony kolor — świadczący o krwawieniu z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, np. odbytu, lub ciemne, smoliste zabarwienie, co sugeruje problemy w górnym odcinku, np. w żołądku lub dwunastnicy.

Najczęstsze przyczyny krwi w kale:

  • Hemoroidy – powiększone naczynia krwionośne w odbycie mogą pękać, powodując krwawienie.
  • Szczelina odbytu – drobne pęknięcia w błonie śluzowej odbytu często prowadzą do obecności jasnoczerwonej krwi na papierze toaletowym.
  • Choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) – mogą powodować krwawe biegunki i bóle brzucha.
  • Polipy jelita grubego i nowotwory – mogą być źródłem utajonego lub jawnego krwawienia i wymagają szybkiej diagnostyki.
  • Wrzody żołądka i dwunastnicy – jeśli dochodzi do ich krwawienia, krew w stolcu może mieć ciemny, smolisty wygląd.
  • Infekcje bakteryjne i pasożytnicze – niektóre zakażenia przewodu pokarmowego prowadzą do biegunek z domieszką krwi.

Krew utajona w kale 

Krew utajona w kale to niewielkie ilości krwi, których nie widać gołym okiem, ale można je wykryć za pomocą specjalnych testów diagnostycznych. Jej obecność może wskazywać na mikrouszkodzenia przewodu pokarmowego, ale także na poważniejsze schorzenia, takie jak polipy, choroby zapalne jelit czy nowotwory jelita grubego.

Diagnozowanie — test na krew utajoną w kale

Najpopularniejszym sposobem diagnozowania są testy na krew utajoną (test FOB), które można wykonać w warunkach domowych lub w laboratorium. To szybkie i proste badanie, które pozwala na wczesne, poprzedzające poważniejsze objawy wykrycie problemów. Jeśli wynik testu na krew utajoną w kale jest dodatni lub pojawiają się dodatkowe symptomy, takie jak przewlekłe bóle brzucha, osłabienie, niedokrwistość czy utrata masy ciała, konieczna jest dalsza diagnostyka, np. kolonoskopia.

Stolec z krwią – zagrożenia i leczenie

Obecność krwi w stolcu może wskazywać na poważne schorzenia, np. nowotwory jelita grubego, choroby zapalne jelit czy krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Nieleczone schorzenia przewodu pokarmowego mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak anemia, przewlekłe stany zapalne, a nawet zagrożenie życia.

  • Anemia – przewlekłe, nawet niewielkie krwawienia mogą prowadzić do niedokrwistości, objawiającej się osłabieniem, zawrotami głowy i bladością skóry.
  • Rozwój poważnych chorób – polipy jelita grubego mogą przekształcić się w nowotwór, jeśli nie zostaną odpowiednio wcześnie wykryte.
  • Zaostrzenie stanów zapalnych – nieleczone choroby zapalne jelit mogą prowadzić do powikłań, takich jak zwężenia jelit, przetoki czy perforacja ściany jelita.

Jak leczyć krew w stolcu?

Obecność krwi w kale powinna być jak najszybciej skonsultowana z lekarzem, zwłaszcza gdy krwawieniu towarzyszą dodatkowe objawy, takie jak utrata masy ciała, bóle brzucha czy przewlekłe zmęczenie. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie mogą zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym. Leczenie krwi w kale zależy ściśle od przyczyny krwawienia i obejmuje zazwyczaj farmakoterapię, zmiany w diecie oraz zabiegi medyczne.

Farmakologiczne leczenie krwi w kale

Obecność krwi w kale może być objawem hemoroidów, szczeliny odbytu, stanów zapalnych jelit czy chorób układu pokarmowego, dlatego leczenie farmakologiczne powinno być dobrane indywidualnie w zależności od przyczyny dolegliwości. W zależności od przyczyny, farmakologiczne leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów, redukcji stanu zapalnego oraz wspomaganiu regeneracji błony śluzowej jelit. W terapii stosuje się maści i czopki na hemoroidy, leki przeciwzapalne, a także preparaty uszczelniające naczynia krwionośne, zawierające diosminę, hesperydynę czy rutozyd. W przypadku infekcji lub poważniejszych chorób jelitowych lekarz może zalecić antybiotyki, leki przeciwzakrzepowe lub środki regulujące pracę przewodu pokarmowego. 

Dieta na krwawienie z odbytu

Odpowiednie odżywianie odgrywa bardzo ważną rolę w łagodzeniu i zapobieganiu krwawieniu z odbytu. Może pomóc w redukcji podrażnień, poprawie trawienia oraz wzmocnieniu naczyń krwionośnych. W jadłospisie powinny znaleźć się produkty bogate w błonnik, który reguluje pracę jelit i zapobiega zaparciom – jednej z głównych przyczyn krwawienia, zwłaszcza w przypadku hemoroidów i szczelin odbytu.

Co jeść przy krwawieniu z odbytu?

  • Błonnik pokarmowy – pełnoziarniste produkty, otręby, warzywa i owoce (np. jabłka, gruszki, śliwki, buraki).
  • Zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, awokado, siemię lniane, które działają osłonowo na układ pokarmowy.
  • Produkty bogate w witaminę C i rutynę – cytrusy, natka pietruszki, papryka, które wzmacniają naczynia krwionośne.
  • Fermentowane produkty mleczne – kefir, jogurt naturalny, które wspierają florę bakteryjną jelit.

Czego unikać przy krwawieniu z odbytu?

  • Ostrych przypraw, alkoholu i kofeiny, które mogą podrażniać błonę śluzową.
  • Przetworzonej żywności i czerwonego mięsa, które mogą obciążać układ trawienny.
  • Dieta wspierająca zdrowie jelit powinna być bogata w wodę – odpowiednie nawodnienie pomaga zmiękczać stolec i ułatwia wypróżnianie, zmniejszając ryzyko podrażnień.
  • Zmiana nawyków żywieniowych, w połączeniu z leczeniem farmakologicznym i aktywnym trybem życia, może skutecznie pomóc w walce z krwawieniem z odbytu.

Krew w kale – zabiegi medyczne

W niektórych przypadkach krew w kale wymaga nie tylko leczenia farmakologicznego i zmian w diecie, ale także interwencji zabiegowej. Metoda leczenia nadal jednak zależy od przyczyny krwawienia oraz stopnia zaawansowania problemu.

  • Zabiegi na hemoroidy – w przypadku przewlekłych lub zaawansowanych żylaków odbytu stosuje się mało inwazyjne metody, takie jak skleroterapia, gumkowanie hemoroidów czy laseroterapia, które pomagają zmniejszyć lub usunąć zmienione chorobowo naczynia.
  • Leczenie szczelin odbytu – jeśli leczenie farmakologiczne szczeliny odbytu nie przynosi oczekiwanych efektów, można zastosować botoks (który rozluźnia mięśnie zwieracza) lub chirurgiczne nacięcie zwieracza w celu zmniejszenia napięcia i poprawy gojenia.
  • Polipy jelita grubego – polipy mogą być źródłem krwawienia i powinny zostać usunięte w trakcie kolonoskopii (polipectomia), aby zapobiec ich dalszemu wzrostowi i potencjalnemu zezłośliwieniu.
  • Operacje chirurgiczne – w przypadku poważnych chorób jelit, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy nowotwory, konieczne może być usunięcie zmienionego fragmentu jelita lub inna procedura chirurgiczna mająca na celu zahamowanie krwawienia.

Wybór metody leczenia zależy od diagnozy i ogólnego stanu pacjenta. Wczesne wykrycie problemu oraz szybka reakcja pozwalają skutecznie pozbyć się przyczyny krwawienia i uniknąć powikłań.

Bibliografia:

  1. Charchut A., Wójcik M., Kościelniak B., Tomasik P., Testy na krew utajoną w stolcu w samokontroli i w badaniach w miejscu opieki, Diagnostyka Laboratoryjna Diagn Lab. Tom: 53, Nr: 2, 2017; Strony: 101 – 106
  2. Grzebieniak Z., Marek G., Agrawal A., Kielan W., Krwawienie z odbytu – zasady postępowania, Family Medicine & Primary Care Review 2013; 15, 2: 221–223
  3. Rucińska M., Diagnostyka różnicowa krwawienia z odbytu, Med Dypl 2019;1:87-90
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca

Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii.  Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.

czytaj
Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu

Ciężka głowa, suchość w ustach, mdłości i problemy z koncentracją to typowe objawy kaca. Jego główną przyczyną jest metabolizm alkoholu w organizmie - etanol, czyli alkohol etylowy zawarty w napojach wyskokowych, jest traktowany przez organizm jak toksyna, wątroba przekształca go w aldehyd octowy, substancję jeszcze bardziej toksyczną niż sam alkohol. Znajomość skutecznych sposobów zapobiegania kacowi oraz sprawdzonych sposobów na syndrom dnia poprzedniego pomoże szybciej wrócić do formy niezależnie od tego, czy dopiero planujemy zakrapianą alkoholem imprezę, czy szukamy ulgi po hucznej zabawie. Co to jest kac? - przyczyny Kac to stan złego samopoczucia, który pojawia się kilka godzin po spożyciu alkoholu, najczęściej następnego dnia rano. Po wypiciu napojów zawierających etanol wątroba przekształca go w aldehyd octowy – toksyczny związek chemiczny, który odpowiada za wiele nieprzyjemnych objawów kaca, takich jak bóle głowy, nudności czy ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym czynnikiem jest działanie odwadniające alkoholu – alkohol zwiększa produkcję moczu, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów, powodując uczucie suchości w ustach i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Nie bez znaczenia jest także wpływ alkoholu na układ nerwowy i jakość snu – mimo że po jego spożyciu łatwiej jest zasnąć, to jednak sen staje się płytszy i przerywany, przez co organizm nie ma szans na pełną regenerację. 

czytaj
Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej

Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia.  Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.

czytaj
Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry

Opalanie to nieodłączny element letniego relaksu na świeżym powietrzu, jednak promienie słoneczne, choć niezbędne do produkcji witaminy D i korzystnie wpływające na nasz nastrój i wygląd mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia skóry. Zbyt długa i nieodpowiedzialna ekspozycja na słońce może prowadzić do oparzeń słonecznych, przyspiesza starzenia się skóry oraz zwiększa ryzyko raka skóry. Jak zatem opalać się bezpiecznie? Poza unikaniem zbyt długiego wylegiwania się na słońcu oraz korzystania z promieni słonecznych poza godzinami największego promieniowania (10-16) pamiętać należy o niezbędnej ochronie w postaci filtrów przeciwsłonecznych. Wybór odpowiedniego filtra i umiejętne stosowanie kosmetyków przeciwsłonecznych zapewni właściwą ochronę oraz pozwoli cieszyć się piękną, a przede wszystkim zdrową opalenizną. Filtry przeciwsłoneczne – rodzaje filtrów SPF Filtry przeciwsłoneczne są kluczowym elementem ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV). Różnią się one między sobą mechanizmem działania, składem oraz poziomem ochrony, który określany jest współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Wśród dostępnych na rynku filtrów SPF znajdziemy filtry fizyczne, chemiczne, hybrydowe oraz filtry naturalne. Filtry mineralne (fizyczne) Filtry mineralne, znane również jako fizyczne, działają na zasadzie odbijania i rozpraszania promieniowania UV. Są to najczęściej tlenek cynku (ZnO) i dwutlenek tytanu (TiO2). Tlenek cynku (ZnO): zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Jest szczególnie polecany dla osób o wrażliwej skórze. Dwutlenek tytanu (TiO2): chroni głównie przed promieniowaniem UVB i częściowo przed UVA. Jest powszechnie stosowany w kosmetykach przeciwsłonecznych. Filtry chemiczne (organiczne) Filtry chemiczne, zwane również organicznymi, działają poprzez absorpcję promieniowania UV i przekształcanie go w ciepło, które jest następnie uwalniane z powierzchni skóry. Do filtrów chemicznych zawartych w dostępnych na rynku kosmetyczkach przeciwsłonecznych należą między innymi: oktokrylen, oksybenzon czy octinoxate. Filtry hybrydowe Filtry hybrydowe łączą w sobie właściwości filtrów mineralnych i chemicznych, oferując wszechstronną ochronę przed promieniowaniem UV. Dzięki tej kombinacji mogą oferować zalety obu typów filtrów zapewniając szersze spektrum ochrony i lepszą stabilność. Filtry naturalne Niektóre kosmetyki przeciwsłoneczne zawierają składniki pochodzenia naturalnego, takie jak np. olej z nasion malin, marchwi, masło shea lub inne substancje naturalne, które mają właściwości chroniące przed UV. Choć ich skuteczność może być niższa w porównaniu do filtrów chemicznych lub mineralnych, są one często wybierane przez osoby preferujące naturalne kosmetyki.

czytaj