10.06.2025
Ciężka głowa, suchość w ustach, mdłości i problemy z koncentracją to typowe objawy kaca. Jego główną przyczyną jest metabolizm alkoholu w organizmie - etanol, czyli alkohol etylowy zawarty w napojach wyskokowych, jest traktowany przez organizm jak toksyna, wątroba przekształca go w aldehyd octowy, substancję jeszcze bardziej toksyczną niż sam alkohol. Znajomość skutecznych sposobów zapobiegania kacowi oraz sprawdzonych sposobów na syndrom dnia poprzedniego pomoże szybciej wrócić do formy niezależnie od tego, czy dopiero planujemy zakrapianą alkoholem imprezę, czy szukamy ulgi po hucznej zabawie.
Kac to stan złego samopoczucia, który pojawia się kilka godzin po spożyciu alkoholu, najczęściej następnego dnia rano. Po wypiciu napojów zawierających etanol wątroba przekształca go w aldehyd octowy – toksyczny związek chemiczny, który odpowiada za wiele nieprzyjemnych objawów kaca, takich jak bóle głowy, nudności czy ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym czynnikiem jest działanie odwadniające alkoholu – alkohol zwiększa produkcję moczu, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów, powodując uczucie suchości w ustach i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Nie bez znaczenia jest także wpływ alkoholu na układ nerwowy i jakość snu – mimo że po jego spożyciu łatwiej jest zasnąć, to jednak sen staje się płytszy i przerywany, przez co organizm nie ma szans na pełną regenerację.
Objawy kaca i nasilenie jego symptomów zależy przede wszystkim od ilości spożytego alkoholu, indywidualnych predyspozycji organizmu oraz rodzaju spożytych trunków. Najczęściej odczuwanym objawem jest ból głowy, spowodowany rozszerzeniem naczyń krwionośnych i odwodnieniem. Towarzyszy mu często suchość w ustach oraz uczucie pragnienia, wynikające ze zwiększonego wydalania płynów przez nerki pod wpływem alkoholu. Inne powszechne dolegliwości to nudności, wymioty, brak apetytu oraz ból żołądka, spowodowane podrażnieniem błony śluzowej przewodu pokarmowego. Kac wpływa także na funkcje poznawcze i samopoczucie psychiczne – pojawiają się problemy z koncentracją, uczucie zmęczenia, drażliwość lub nawet obniżony nastrój. Niektóre osoby mogą doświadczać kołatania serca lub nadmiernej potliwości, co jest efektem działania alkoholu na układ nerwowy.
Najlepszym sposobem na kaca jest oczywiście umiar w spożywaniu alkoholu, ale istnieje też kilka praktycznych działań, które mogą zmniejszyć ryzyko złego samopoczucia. Przede wszystkim warto zadbać o odpowiednie nawodnienie – picie wody pomiędzy kolejnymi porcjami alkoholu oraz przed snem pozwala ograniczyć odwodnienie organizmu. Dobrym pomysłem jest również spożycie przed imprezą solidnego posiłku – tłuste i bogate w białko potrawy spowalniają wchłanianie alkoholu i zmniejszają jego działanie drażniące na żołądek. Sięgając po alkohol, warto wybierać ten wysokiej jakości, lepiej także unikać mieszania różnych rodzajów trunków, bo może to nasilić objawy kaca. W aptekach dostępne są także specjalistyczne preparaty, które stosowane przed lub w trakcie spożycia alkoholu mogą pomóc uchronić organizm przed nieprzyjemnymi konsekwencjami. Zawierają one składniki wspierające metabolizm alkoholu, takie jak witaminy z grupy B, elektrolity czy wyciągi roślinne.
Choć nie ma jednego typowego lekarstwa na kaca, istnieje wiele sposobów, które mogą skutecznie złagodzić jego objawy i pomóc organizmowi wrócić do formy. Najważniejsze jest nawodnienie – picie dużych ilości wody lub napojów izotonicznych pozwala uzupełnić utracone płyny i elektrolity. W walce z bólem głowy i osłabieniem mogą pomóc leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, takie jak paracetamol lub ibuprofen, jednak należy je stosować ostrożnie, by dodatkowo nie obciążać wątroby. Warto także sięgnąć po suplementy z witaminami z grupy B, które wspierają metabolizm alkoholu, oraz produkty z glukozą, pomagające przywrócić energię. Lekkostrawny posiłek, najlepiej bogaty w węglowodany, pomoże uzupełnić zapasy energii i złagodzić dyskomfort żołądkowy.
Po mocno zakrapianym alkoholem wieczorze w szybszej regeneracji organizmu pomóc może właściwa dieta. Na kaca najlepiej wybierać lekkostrawne, ale energetyczne posiłki, które dostarczą organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Dobrym wyborem będą lekkie zupy oraz produkty bogate w węglowodany - tosty, ryż czy banany szybko uzupełnią glukozę, przywracając energię, a zupy, zwłaszcza rosół lub inne buliony, świetnie nawodnią, dostarczając jednocześnie elektrolitów i minerałów, które organizm traci podczas odwodnienia spowodowanego alkoholem.
Odpowiednie nawodnienie to podstawa w walce z kacem. Najlepiej sięgać po wodę mineralną, napoje izotoniczne, soki i ziołowe herbatki, a w przypadku uciążliwych dolegliwości – po elektrolity z apteki.
Unikać należy kawy i mocnej herbaty, które działają moczopędnie i mogą pogłębić odwodnienie.
Objawy kaca mogą świadczyć o tym, że organizm nadal znajduje się pod wpływem alkoholu, dlatego, poza łagodzeniem nieprzyjemnych dolegliwości, ważna jest również odpowiedzialna kontrola trzeźwości, szczególnie przed prowadzeniem samochodu. W aptekach dostępne są łatwe w obsłudze alkomaty domowego użytku, które pozwalają w szybki i precyzyjny sposób sprawdzić poziom alkoholu w wydychanym powietrzu. Alternatywnie można sięgnąć po jednorazowe i niedrogie alkotesty, które warto mieć zawsze przy sobie.
Bibliografia:
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii. Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ciężka głowa, suchość w ustach, mdłości i problemy z koncentracją to typowe objawy kaca. Jego główną przyczyną jest metabolizm alkoholu w organizmie - etanol, czyli alkohol etylowy zawarty w napojach wyskokowych, jest traktowany przez organizm jak toksyna, wątroba przekształca go w aldehyd octowy, substancję jeszcze bardziej toksyczną niż sam alkohol. Znajomość skutecznych sposobów zapobiegania kacowi oraz sprawdzonych sposobów na syndrom dnia poprzedniego pomoże szybciej wrócić do formy niezależnie od tego, czy dopiero planujemy zakrapianą alkoholem imprezę, czy szukamy ulgi po hucznej zabawie. Co to jest kac? - przyczyny Kac to stan złego samopoczucia, który pojawia się kilka godzin po spożyciu alkoholu, najczęściej następnego dnia rano. Po wypiciu napojów zawierających etanol wątroba przekształca go w aldehyd octowy – toksyczny związek chemiczny, który odpowiada za wiele nieprzyjemnych objawów kaca, takich jak bóle głowy, nudności czy ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym czynnikiem jest działanie odwadniające alkoholu – alkohol zwiększa produkcję moczu, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów, powodując uczucie suchości w ustach i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Nie bez znaczenia jest także wpływ alkoholu na układ nerwowy i jakość snu – mimo że po jego spożyciu łatwiej jest zasnąć, to jednak sen staje się płytszy i przerywany, przez co organizm nie ma szans na pełną regenerację.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia. Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Opalanie to nieodłączny element letniego relaksu na świeżym powietrzu, jednak promienie słoneczne, choć niezbędne do produkcji witaminy D i korzystnie wpływające na nasz nastrój i wygląd mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia skóry. Zbyt długa i nieodpowiedzialna ekspozycja na słońce może prowadzić do oparzeń słonecznych, przyspiesza starzenia się skóry oraz zwiększa ryzyko raka skóry. Jak zatem opalać się bezpiecznie? Poza unikaniem zbyt długiego wylegiwania się na słońcu oraz korzystania z promieni słonecznych poza godzinami największego promieniowania (10-16) pamiętać należy o niezbędnej ochronie w postaci filtrów przeciwsłonecznych. Wybór odpowiedniego filtra i umiejętne stosowanie kosmetyków przeciwsłonecznych zapewni właściwą ochronę oraz pozwoli cieszyć się piękną, a przede wszystkim zdrową opalenizną. Filtry przeciwsłoneczne – rodzaje filtrów SPF Filtry przeciwsłoneczne są kluczowym elementem ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV). Różnią się one między sobą mechanizmem działania, składem oraz poziomem ochrony, który określany jest współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Wśród dostępnych na rynku filtrów SPF znajdziemy filtry fizyczne, chemiczne, hybrydowe oraz filtry naturalne. Filtry mineralne (fizyczne) Filtry mineralne, znane również jako fizyczne, działają na zasadzie odbijania i rozpraszania promieniowania UV. Są to najczęściej tlenek cynku (ZnO) i dwutlenek tytanu (TiO2). Tlenek cynku (ZnO): zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Jest szczególnie polecany dla osób o wrażliwej skórze. Dwutlenek tytanu (TiO2): chroni głównie przed promieniowaniem UVB i częściowo przed UVA. Jest powszechnie stosowany w kosmetykach przeciwsłonecznych. Filtry chemiczne (organiczne) Filtry chemiczne, zwane również organicznymi, działają poprzez absorpcję promieniowania UV i przekształcanie go w ciepło, które jest następnie uwalniane z powierzchni skóry. Do filtrów chemicznych zawartych w dostępnych na rynku kosmetyczkach przeciwsłonecznych należą między innymi: oktokrylen, oksybenzon czy octinoxate. Filtry hybrydowe Filtry hybrydowe łączą w sobie właściwości filtrów mineralnych i chemicznych, oferując wszechstronną ochronę przed promieniowaniem UV. Dzięki tej kombinacji mogą oferować zalety obu typów filtrów zapewniając szersze spektrum ochrony i lepszą stabilność. Filtry naturalne Niektóre kosmetyki przeciwsłoneczne zawierają składniki pochodzenia naturalnego, takie jak np. olej z nasion malin, marchwi, masło shea lub inne substancje naturalne, które mają właściwości chroniące przed UV. Choć ich skuteczność może być niższa w porównaniu do filtrów chemicznych lub mineralnych, są one często wybierane przez osoby preferujące naturalne kosmetyki.
czytaj