18.03.2025
Chrapanie – przyczyny i sposoby leczenia
Chrapanie to dźwięk powstający w wyniku wibracji tkanek gardła i podniebienia podczas snu. Występuje, gdy przepływ powietrza jest ograniczony lub na skutek osłabienia mięśni gardła. Chociaż chrapanie to powszechne zjawisko i samo w sobie nie stanowi poważnego problemu zdrowotnego, może jednak być objawem pewnych stanów zdrowotnych, takich jak otyłość, zespół bezdechu sennego, alergii czy infekcji dróg oddechowych. Jeśli chrapanie jest uciążliwe i przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, konieczne może być podjęcie działań leczniczych, takich jak zmiana stylu życia, stosowanie preparatów na chrapanie i urządzeń do leczenia bezdechu sennego, czy też interwencje chirurgiczne.
Chrapanie – przyczyny
Najczęściej za chrapanie w nocy odpowiada zwężenie dróg oddechowych, pewne cechy anatomiczne, pozycja podczas snu, stany chorobowe, a także palenie tytoniu czy picie alkoholu.
- Chrapanie występuje, gdy drogi oddechowe są częściowo lub całkowicie zablokowane, np. na skutek zatkanego nosa (m.in. w wyniku alergii lub przeziębienia), polipów w nosie, przerostu migdałków lub obecność tkanki tłuszczowej w okolicach gardła.
- U niektórych osób mięśnie w okolicach gardła i podniebienia mogą być zbyt luźne, co powoduje ich wibrację podczas oddychania.
- Nadmiar tkanki tłuszczowej w okolicach gardła może prowadzić do zwężenia dróg oddechowych, zwiększając ryzyko chrapania.
- Spożycie alkoholu lub stosowanie środków uspokajających może prowadzić do osłabienia mięśni gardła, powodując chrapanie.
- Palenie tytoniu może powodować obrzęk błony śluzowej gardła oraz prowadzić do stanów zapalnych dróg oddechowych, co może zwiększyć ryzyko chrapania.
- chrapanie może być związane z fazą snu. Częściej występuje podczas snu REM, kiedy mięśnie są bardziej rozluźnione.
- Pewne cechy anatomiczne, takie jak miękkie podniebienie, duży język lub wąskie drogi oddechowe, mogą powodować chrapanie.
- Spanie na plecach może zwiększać ryzyko chrapania, ponieważ język może opaść do tyłu i częściowo blokować drogi oddechowe.
- Chrapanie może być również objawem zespołu bezdechu sennego, który powoduje okresowe zatrzymanie oddechu podczas snu.
Leczenie chrapania
W leczeniu łagodnego chrapania pomóc może zmiana stylu życia oraz domowe sposoby ułatwiające swobodne oddychanie. W cięższych przypadkach warto sięgnąć po preparaty w postaci kropli i aerozoli na chrapanie, leki przeciwalergiczne i przeciwobrzękowe bądź specjalistyczne urządzenia i akcesoria. Jeśli chrapanie nie ustaje pomimo ogólnie dostępnych sposobów, utrudnia funkcjonowanie bądź notorycznie zakłóca sen domowników, konieczny może okazać się zabieg laserowy bądź interwencja chirurgiczna.
Domowe sposoby na chrapanie
- Spanie na plecach może powodować zwężenie dróg oddechowych i zwiększać ryzyko chrapania, dlatego zaleca się zasypianie na boku. Można też użyć specjalnych poduszek lub ułożyć się w taki sposób, aby utrzymać się na boku podczas snu.
- Alkohol i niektóre leki mogą powodować osłabienie mięśni gardła, co może zwiększyć skłonność do chrapania. Warto ograniczyć spożycie alkoholu oraz skonsultować się z lekarzem w sprawie ewentualnych zmian w stosowanych na stałe lekach.
- Suche powietrze może podrażniać drogi oddechowe przyczyniając się do chrapania. Używanie nawilżacza powietrza może pomóc w utrzymaniu odpowiedniej wilgotności powietrza w sypialni.
- Zatkane zatoki mogą zwiększać ryzyko chrapania. Regularne płukanie nosa solą fizjologiczną lub korzystanie z irygatora może pomóc w utrzymaniu drożności dróg oddechowych.
- Ryzyko chrapania może zwiększać również otyłość. Zachowanie zdrowej wagi ciała może zapobiec chrapaniu.
- Regularne wykonywanie ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni gardła i języka może pomóc w zredukowaniu chrapania. We wzmocnieniu tych grup mięśniowych pomóc może śpiewanie, specjalne ruchy języka, czy zwykłe dmuchanie balonów.
Preparaty na chrapanie
Na rynku dostępne są różne preparaty na chrapanie. Dostępne bez recepty aerozole i krople do nosa mogą pomóc zmniejszyć obrzęk śluzówki, udrożniając drogi oddechowe, preparaty ziołowe mogą łagodzić wywołujące chrapanie stany zapalne dróg oddechowych, a leki przeciwhistaminowe mogą zredukować chrapanie będące wynikiem alergii.
- Krople lub aerozole do nosa zawierają składniki zmniejszające obrzęk błony śluzowej nosa i mogą być skuteczne w przypadku chrapania związanego z zatkanymi drogami oddechowymi.
- Tabletki na chrapanie to zazwyczaj leki przeciwhistaminowe, które mogą pomóc w przypadku chrapania związanego z alergiami.
- Suplementy ziołowe - niektóre zioła mogą pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych dróg oddechowych i zmniejszeniu chrapania.
Urządzenia i akcesoria przeciw chrapaniu
Istnieje także kilka urządzeń przeciwdziałających chrapaniu, wśród których wymienić należy maski CPAP, aparaty ortodontyczne czy paski nosowe.
- Maseczka CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) to jedno z najskuteczniejszych urządzeń stosowanych w leczeniu zespołu bezdechu sennego, które często idzie w parze z chrapaniem. Maseczka CPAP dostarcza stałe, kontrolowane ciśnienie powietrza, które utrzymuje drogi oddechowe otwarte podczas snu.
- Aparaty ortodontyczne, które zmieniają pozycję żuchwy i języka, aby utrzymać drożność dróg oddechowych, mogą być skuteczne u osób z chrapaniem związanym z przesunięciem tkanek gardła podczas snu.
- Paski nosowe i plastry na chrapanie pomagają w utrzymaniu otwartych nozdrzy, usprawniając przepływ powietrza.
Zabieg na chrapanie
Zabiegi chirurgiczne mogą być skuteczne szczególne w redukcji chrapania wynikającego z anatomii układu oddechowego.
- Laserowa chirurgia podniebienia miękkiego (LAUP) to zabieg, który polega na użyciu światła laserowego do zmniejszenia lub usunięcia nadmiernie luźnych tkanek, które mogą drgać podczas snu, powodując chrapanie.
- Korekcja chirurgiczna podniebienia i języka (UPPP) czyli uwulopalatofaryngoplastyka to bardziej zaawansowany zabieg chirurgiczny, który obejmuje usunięcie części podniebienia miękkiego, migdałków gardłowych i zbliżonych tkanek w celu poszerzenia dróg oddechowych.
- Jeśli przyczyną chrapania jest zatkany nos, warto rozważyć zabiegi chirurgiczne, takie jak korekta skrzywienia przegrody nosowej (septoplastyka), redukcja przerośniętych małżowin nosowych (turbinoplastyka) lub chirurgiczne usunięcie polipów czy innych przeszkód w nosie.
Bibliografia:
- ChruścieL-Nogalska M., Kozak M., Ey-Chmielewska H., Zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu – podstawy diagnostyki i leczenia, Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, 2015;
- Sieradzki A., Kiejna A., Rymaszewska J., Epidemiologia zaburzeń snu w Polsce i na świecie – przegląd piśmiennictwa, 2002;
- Zieliński J., Koziej M., Mańkowski M., Zaburzenia oddychania w czasie snu, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa, 2006.
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Biegunka – przyczyny rozwolnienia, objawy i leczenie
Biegunka to stan charakteryzujący się częstymi i luźnymi wypróżnieniami. Jest to objaw różnych problemów zdrowotnych, takich jak infekcje bakteryjne, wirusowe lub pasożytnicze, reakcje alergiczne, stres, niestrawność pokarmowa lub zatrucie, czy też choroby przewlekłe, takie jak choroba trzewna czy zespół jelita drażliwego. Biegunka objawy Objawy biegunki mogą różnić się w zależności od przyczyny i stopnia nasilenia. Typowe symptomy obejmują: luźne stolce o płynnej konsystencji, częste wypróżnianie, dyskomfort, skurcze lub ból w okolicach brzucha, wzdęcia związane z nadmierną produkcją gazów w jelitach, nudności, nudności i wymioty - w przypadku poważniejszych zakażeń lub toksycznej biegunki, gorączkę (np. w przebiegu biegunki infekcyjnej), ogólne osłabienie i odwodnienie, brak apetytu. Rodzaje i przyczyny biegunki Typy biegunek zależą w głównej mierze od czynników wywołujących rozwolnienie. Wyróżnia się: biegunkę infekcyjną, biegunkę podróżnych, biegunkę pokarmową, reakcyjną stresową i przewlekłą. Biegunka infekcyjna spowodowana jest kontaktem z patogenami (bakteriami, wirusami lub pasożytami). Biegunkę infekcyjną wywołać mogą zakażenia rotawirusowe, salmonelloza, czy np. infekcje E. Coli. Biegunka podróżnych występuje u osób podróżujących do regionów o innym klimacie lub nietypowych warunkach higienicznych. Biegunka pokarmowa wywołana jest spożyciem pokarmów lub wody zanieczyszczonych bakteriami, wirusami lub toksynami. Biegunka jako objaw alergii na określone pokarmy lub składniki pokarmowe. Biegunka stresowa wynika z intensywnego stresu lub długotrwałego emocjonalnego napięcia. Biegunka przewlekła natomiast to trwające dłużej niż kilka tygodni rozwolnienie, które może być objawem chorób przewlekłych, takich jak choroba trzewna czy nadwrażliwe jelita.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Cera naczynkowa - jak wygląda i jak ją właściwie pielęgnować?
Skóra naczynkowa charakteryzuje się delikatnymi, cienkimi naczynkami krwionośnymi tuż pod powierzchnią skóry, które mogą łatwo pękać, tworząc zaczerwienienia i widoczne szczególnie na policzkach, nosie lub w okolicach dekoltu teleangiektazje - tzw. „pajączki”. Cera naczynkowa jest wrażliwa, skłonna do podrażnień i łatwo reaguje na zmiany temperatury, silne kosmetyki, stres czy nieodpowiednią pielęgnację. Pielęgnacja tego typu cery powinna zatem nie tylko redukować widoczne zmiany, ale także wzmacniać jej barierę ochronną, by zapobiec powstawaniu kolejnych „pajączków”. Popękane naczynka na twarzy – przyczyny Pękające naczynka to najczęściej wynik osłabienia naturalnej odporności skóry oraz ścianek naczyń krwionośnych. Do powstawania pajączków przyczyniać się mogą także nieodpowiednia pielęgnacja z zastosowaniem niewłaściwych kosmetyków, nadmierna ekspozycja na słońce czy gwałtowne zmiany temperatury, np. przejście z zimna do ciepłego pomieszczenia. Na pogorszenia kondycji cery naczynkowej wpływać może również styl życia – przewlekły stres, palenie papierosów czy spożywanie alkoholu.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Zapalenie pęcherza – objawy, przyczyny, leczenie i sposoby zapobiegania infekcji
Zapalenie pęcherza to jedna z najczęściej występujących infekcji układu moczowego, która może dotknąć zarówno kobiet jak i mężczyzn niezależnie od wieku. Choroba ta jest najczęściej wynikiem zakażenia bakteryjnego i objawia się zazwyczaj częstym oddawaniem moczu z uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza oraz bólem i pieczeniem przy mikcji. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie przyniosą szybką ulgę oraz zapobiegną rozprzestrzenianiu się infekcji i powikłaniom. Objawy zapalenia pęcherza Najczęstsze symptomy zapalenia to parcie na pęcherz, nawet jeśli jest on tylko częściowo wypełniony, oraz ból lub pieczenie przy mikcji. Inne objawy to mętny, czasami nieprzyjemnie pachnący mocz, a także krwiomocz, który może pojawić się w bardziej zaawansowanych przypadkach infekcji. Dodatkowo osoba cierpiąca na zapalenie pęcherza może odczuwać ból w dolnej części brzucha lub w okolicach miednicy, będący wynikiem stanu zapalnego. W niektórych przypadkach mogą wystąpić także ogólne objawy infekcji, takie jak gorączka, osłabienie i nudności. Częste parcie na mocz – uczucie potrzeby częstego oddawania moczu, nawet przy niewielkiej ilości. Uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza – mimo oddania moczu nadal występuje potrzeba skorzystania z toalety. Ból i pieczenie przy oddawaniu moczu – uczucie dyskomfortu, pieczenia lub kłucia podczas mikcji.Ból w podbrzuszu – uczucie ucisku lub bólu w dolnej części brzucha. Zmiana koloru i zapachu moczu – może być mętny, ciemniejszy lub mieć nieprzyjemny zapach. Obecność krwi w moczu – rzadziej występujący objaw, ale możliwy przy bardziej zaawansowanym stanie zapalnym. Podwyższona temperatura ciała – w niektórych przypadkach może pojawić się stan podgorączkowy.
czytaj
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Odchudzanie - jak schudnąć z brzucha?
Otyłość brzuszna to złożony problem, który może być wynikiem interakcji wielu różnych czynników. Osoby z nadmierną ilością tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha mogą być bardziej narażone na ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń, takich jak choroby serca, udary mózgu, cukrzyca typu 2 i niektóre rodzaje nowotworów, dlatego tak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, który obejmuje zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz unikanie czynników ryzyka, które mogą sprzyjać otyłości. Otyłość brzuszna przyczyny Otyłość brzuszna, nazywana również otyłością centralną lub otyłością typu jabłko, to stan, w którym nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się głównie w okolicy brzucha. Przyczyny tego rodzaju otyłości są zazwyczaj wieloczynnikowe i mogą obejmować nieprawidłową dietę i niewystarczającą aktywność fizyczną, genetykę, zaburzenia metaboliczne, a także wiek i niezdrowe nawyki. Spożywanie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania energetycznego organizmu, szczególnie w połączeniu z brakiem regularnej aktywności fizycznej, może prowadzić do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Czynniki dziedziczne mogą predysponować do otyłości brzusznej. Istnieją geny, które mogą wpływać na sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, oraz na to, gdzie w organizmie tkanka tłuszczowa jest gromadzona. Długotrwały stres może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu, hormonu stresu, który z kolei może zwiększać skłonność do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha. Spożywany w nadmiarze alkohol może przyczyniać się do odkładania się tłuszczu w okolicy brzucha, tworząc tzw. "oponkę". Zaburzenia takie jak insulinooporność, cukrzyca typu 2 i zespół metaboliczny mogą sprzyjać gromadzeniu się tłuszczu. Dieta bogata w cukry proste i przetworzone produkty spożywcze może przyczynić się do nadmiernego wzrostu masy ciała, w tym także otyłości brzusznej. Brak odpowiedniej ilości snu może zakłócać równowagę hormonalną organizmu, co może prowadzić do wzrostu apetytu i zwiększonego odkładania się tłuszczu. Z wiekiem zmienia się sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz, co może prowadzić do otyłości brzusznej, zwłaszcza u osób starszych.
czytaj