19.02.2025
Anemia, czyli niedokrwistość to stan obniżonej ilości czerwonych krwinek lub obniżony poziom hemoglobiny – białka odpowiedzialnego za transport tlenu do komórek. Objawy anemii obejmują zazwyczaj wynikające z niedotlenienia tkanek zmęczenie, bladość skóry, osłabienie czy trudności z koncentracją. Przyczyn tego schorzenia upatruje się najczęściej w niewłaściwym odżywianiu, jednak anemia może być również następstwem chorób przewlekłych, takich jak choroba nowotworowa, celiakia czy choroby autoimmunologiczne. Właściwe zdiagnozowanie źródła problemu pomoże wdrożyć odpowiednie leczenie.
Do typowych objawów niedokrwistości należą: przewlekłe zmęczenie, osłabienie, zawroty głowy oraz bladość skóry i błon śluzowych. Często występują także problemy z koncentracją, szybkie bicie serca (tachykardia) oraz uczucie duszności, szczególnie podczas wysiłku. U niektórych osób mogą pojawić się bóle głowy, łamliwość paznokci czy wypadanie włosów. Objawy te wynikają z niedoboru tlenu w tkankach, co jest bezpośrednim skutkiem obniżonego poziomu hemoglobiny lub liczby czerwonych krwinek.
Morfologia krwi to badanie diagnostyczne, które pozwala ocenić ogólny stan zdrowia i wykryć niedokrwistość. W ramach badania krwi w kierunku anemii analizuje się kluczowe parametry, takie jak poziom hemoglobiny, liczba czerwonych krwinek (erytrocytów) oraz wskaźnik hematokrytu. Z kolei wskaźniki takie jak MCV (średnia objętość krwinki) czy MCH (średnia masa hemoglobiny w krwince) pomogą określić rodzaj anemii.
O anemii mówi się, gdy stężenie hemoglobiny lub całkowita objętość krwinek czerwonych (hematokryt) są poniżej dolnej granicy normy.
Normy stężenia hemoglobiny wynoszą:
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) niedokrwistością określa spadek stężenia hemoglobiny poniżej:
Niedokrwistość, w zależności od stężenia hemoglobiny, określa się jako łagodną, umiarkowaną lub ciężką. Wyniki badań krwi powinny być zawsze zinterpretowane przez lekarza, który na ich podstawie może określić przyczynę anemii i zaproponować odpowiednie leczenie.
Leczenie anemii powinno być dostosowane do jej przyczyny i stopnia zaawansowania. Najczęściej stosowaną metodą jest suplementacja żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego. Preparaty te dostępne są w różnych formach, takich jak tabletki, kapsułki czy syropy, co pozwala dopasować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta. W przypadku anemii spowodowanej chorobami przewlekłymi lub dużą utratą krwi, konieczne mogą być bardziej zaawansowane rozwiązania, takie jak transfuzja krwi. Ważną rolę odgrywa także dieta, która powinna być bogata w produkty zawierające żelazo oraz witaminy i składniki odżywcze wspierające jego wchłanianie i produkcję czerwonych krwinek. Regularne badania kontrolne pozwalają monitorować efekty leczenia i zapobiegać nawrotom.
Suplementy diety i leki z żelazem to jedna z najczęściej stosowanych form leczenia anemii spowodowanej niedoborem tego pierwiastka. Żelazo w tabletkach, syropie czy proszku pomaga zwiększyć poziom żelaza w organizmie, a tym samym wspiera produkcję hemoglobiny i czerwonych krwinek. W aptekach dostępne są preparaty zawierające różne formy żelaza, które różnią się pod względem składu, przyswajalności i zastosowania. Każda z tych form ma swoje zalety i ograniczenia. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby dobrać preparat najlepiej odpowiadający potrzebom organizmu.
Dieta odgrywa kluczową rolę w leczeniu i zapobieganiu anemii. Aby zwiększyć poziom żelaza w organizmie i wspierać produkcję czerwonych krwinek, warto sięgać po produkty bogate w ten pierwiastek oraz inne składniki odżywcze, takie jak witamina C, kwas foliowy i witamina B12.
Dobrze zbilansowana, bogata w powyższe produkty dieta może znacząco poprawić wyniki krwi i zmniejszyć objawy niedokrwistości.
Transfuzja to zabieg medyczny polegający na przetoczeniu krwi lub jej składników, takich jak czerwone krwinki, osocze czy płytki krwi. Przetaczanie krwi stosowane jest w przypadku ciężkiej anemii, zwłaszcza gdy niedokrwistość jest wynikiem dużej utraty krwi, chorób przewlekłych lub zaburzeń produkcji czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Transfuzja krwi może szybko poprawić poziom hemoglobiny i liczbę czerwonych krwinek, co pozwala na przywrócenie odpowiedniego poziomu tlenu we krwi i złagodzenie objawów anemii, takich jak duszność, osłabienie czy zawroty głowy. Decyzję o przetoczeniu krwi podejmuje lekarz, uwzględniając stan pacjenta, wyniki badań oraz ryzyko związane z transfuzją. Choć transfuzje są skuteczne w leczeniu ciężkiej anemii, są zazwyczaj zarezerwowane dla pacjentów w stanie zagrożenia życia.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
Ewa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Egzotyczne wakacje oraz towarzysząca im zmiana standardów sanitarnych i diety dla wielu turystów kończy się niespodziewanym problemem zdrowotnym, znanym powszechnie jako "zemsta faraona". Biegunka podróżnych, bo o niej mowa, to częsta dolegliwość, która potrafi skutecznie zepsuć nawet najbardziej wyczekiwany wypoczynek. Skąd się bierze? Jakie są jej objawy i – co najważniejsze – jak szybko wrócić do formy? To pytania, na które warto znać odpowiedź, planując zagraniczną podróż. Zemsta faraona co to? Zemsta faraona to potoczne określenie biegunki podróżnych – ostrej dolegliwości żołądkowo-jelitowej, która najczęściej dotyka osoby podróżujące do krajów o cieplejszym klimacie, zwłaszcza w Afryce Północnej, Azji czy Ameryce Południowej. Jej nazwa pochodzi od legendarnej „klątwy”, która miała spotykać obcokrajowców odwiedzających Egipt. W rzeczywistości to nic innego jak reakcja organizmu na kontakt z miejscową florą bakteryjną, do której nasz układ pokarmowy nie jest przyzwyczajony. Klątwa faraona może pojawić się już w pierwszych dniach pobytu i objawia się biegunką, nudnościami, bólami brzucha oraz ogólnym osłabieniem. Choć zazwyczaj mija samoistnie po kilku dniach, nie warto jej bagatelizować – odpowiednie nawodnienie i szybka reakcja mogą znacznie złagodzić jej przebieg. Czy zemsta faraona jest zaraźliwa? Biegunka podróżnych najczęściej wywoływana jest przez bakterie (takie jak Escherichia coli), wirusy lub – rzadziej – pasożyty, które przenoszą się drogą pokarmową. Zakażenie może nastąpić nie tylko poprzez spożycie skażonej wody czy jedzenia, ale również przez kontakt z osobą chorą – na przykład poprzez wspólne korzystanie z toalety, ręczników czy niedokładnie umyte ręce. Z tego względu bardzo ważne jest zachowanie podstawowych zasad higieny – częste mycie rąk, unikanie dzielenia się posiłkami oraz stosowanie żeli antybakteryjnych. W przypadku wystąpienia objawów warto również zadbać o to, by nie narażać innych osób na kontakt z patogenami. Wspierając leczenie odpowiednimi preparatami można nie tylko szybciej wrócić do zdrowia, ale też zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się choroby. Ile trwa zemsta faraona? Zemsta faraona zazwyczaj ma charakter krótkotrwały i mija samoistnie w ciągu 3 do 5 dni. Czas trwania dolegliwości zależy jednak od przyczyny zakażenia, ogólnego stanu zdrowia osoby chorej oraz szybkości podjętego leczenia. U osób z dobrą odpornością objawy mogą ustąpić szybciej – zwłaszcza przy odpowiednim nawodnieniu, zastosowaniu elektrolitów, probiotyków oraz leków przeciwbiegunkowych dostępnych bez recepty. W przypadku braku poprawy po kilku dniach, nasilających się objawów (takich jak wysoka gorączka, obecność krwi w stolcu czy silne odwodnienie), konieczna jest konsultacja lekarska – może to wskazywać na poważniejsze zakażenie wymagające antybiotykoterapii.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Latem chętnie spacerujemy, opalamy się, wypoczywamy na świeżym powietrzu. Korzystając z uroków słońca, jednocześnie stosujemy różne preparaty – zarówno lecznicze, jak i pielęgnacyjne, nie zdając sobie sprawy, że niektóre leki, zioła, a nawet kosmetyki w kontakcie z promieniowaniem UV mogą powodować reakcje fotouczulające. Reakcja fototoksyczna może prowadzić do przebarwień, podrażnień, a nawet poważnych zmian skórnych, dlatego wiedzieć, czego unikać latem, aby cieszyć się słońcem bez ryzyka dla zdrowia i urody. Reakcja fototoksyczna Reakcja fototoksyczna to najczęstszy rodzaj nadwrażliwości na światło, który może wystąpić po zastosowaniu niektórych leków, ziół czy kosmetyków zawierających substancje światłouczulające. Do reakcji fototoksycznej dochodzi, gdy dana substancja w organizmie wchodzi w reakcję z promieniowaniem UV, powodując uszkodzenie komórek skóry. Objawy przypominają silne oparzenie słoneczne – pojawia się zaczerwienienie, obrzęk, pieczenie, a czasem także pęcherze. Warto pamiętać, że nawet jednorazowa ekspozycja na słońce po zażyciu fototoksycznego preparatu może zakończyć się nieprzyjemnymi konsekwencjami skórnymi. Dlatego latem szczególnie ważne jest, aby dokładnie czytać ulotki i zachować ostrożność przy stosowaniu produktów o działaniu światłouczulającym.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Zakażenie bakterią helicobacter pylori to jedna z najczęstszych przyczyn dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Choć często przebiega bezobjawowo, w wielu przypadkach prowadzi do poważniejszych problemów zdrowotnych – wrzodów żołądka, zapalenia błony śluzowej, a nawet zwiększonego ryzyka raka żołądka. Znajomość objawów i metod diagnozowania zakażenia helicobacter pylori pozwoli w porę podjąć skuteczne leczenie. Objawy helicobacter Zakażenie helicobacter pylori, szczególnie na wczesnym etapie, może przebiegać bezobjawowo. U wielu osób bakteria ta może bytować w żołądku przez lata, nie dając żadnych dolegliwości, jednak gdy dojdzie do uszkodzenia błony śluzowej, pojawiają się objawy, które mogą znacząco obniżać komfort życia. Do najczęstszych objawów zakażenia Helicobacter pylori należą: przewlekłe bóle lub pieczenie w nadbrzuszu, zwłaszcza na czczo lub po posiłku, uczucie pełności, wzdęcia, częste odbijanie, nudności, a czasem wymioty, brak apetytu, utrata masy ciała, zgaga i cofanie treści żołądkowej, nieprzyjemny zapach z ust. W bardziej zaawansowanych przypadkach, takich jak choroba wrzodowa, mogą wystąpić również krwawienia z przewodu pokarmowego (widoczne np. w stolcu lub wymiotach). Jeśli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, należy skonsultować się z lekarzem i podjąć diagnostykę w kierunku H. pylori. Wczesne wykrycie zakażenia pozwala uniknąć powikłań i rozpocząć skuteczne leczenie.
czytajEwa Rutkowska-Król
Redaktor naczelna
Ostry, przeszywający ból w okolicy pięty, nasilający się zwłaszcza rano lub po dłuższym odpoczynku, może być objawem ostrogi piętowej. Choć nazwa sugeruje wyraźną zmianę kostną, ostroga piętowa to przede wszystkim wynik przewlekłego stanu zapalnego w obrębie rozcięgna podeszwowego. Problem ten dotyka zarówno osoby aktywne fizycznie, jak i prowadzące siedzący tryb życia, a jego przyczyny są często związane z przeciążeniem, niewłaściwym obuwiem lub wadami postawy. Co to jest ostroga piętowa? Ostroga piętowa to potoczna nazwa narośli kostnej, która tworzy się na dolnej lub tylnej powierzchni kości piętowej. Powstaje na skutek długotrwałego przeciążenia i mikrourazów w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego lub ścięgna Achillesa. Choć sama narośl może być widoczna na zdjęciu rentgenowskim, to ból, który jej towarzyszy, wynika głównie z przewlekłego stanu zapalnego tkanek miękkich otaczających piętę. Ostroga piętowa często rozwija się stopniowo i może przez długi czas nie dawać wyraźnych objawów, aż do momentu, gdy staje się źródłem silnego, kłującego bólu utrudniającego chodzenie.
czytaj