Zapalenie spojówek może być wynikiem alergii na pyłki, roztocza czy sierść zwierząt. Leki na alergię oraz łagodzące krople do oczu znajdziesz w Aptece Centralnej.

08.04.2025

Alergiczne zapalenie spojówek – objawy i leczenie alergii oczu

Zapalenie spojówek to schorzenie oczu będące jednym z najczęstszych objawów alergii.  Alergiczne zapalenie spojówek wywołują zazwyczaj alergeny unoszące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pleśnie czy sierść zwierząt. W kontakcie z nimi układ odpornościowy reaguje nadmiernie, prowadząc do stanu zapalnego i powodując swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu. 

Alergia oczu objawy

Alergiczne zapalenie spojówek objawia się szeregiem dokuczliwych dolegliwości, które mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie. Najczęściej wymienia się intensywne swędzenie oczu, uczucie pieczenia oraz zaczerwienienie spojówek, towarzyszyć temu może nadmierne łzawienie i obrzęk powiek oraz nadwrażliwość na światło. Symptomy zazwyczaj pojawiają się nagle, zwłaszcza po kontakcie z alergenem, i mogą utrzymywać się przez dłuższy czas, jeśli nie ograniczymy ekspozycji na czynnik uczulający.

  • Swędzenie i pieczenie oczu.
  • Zaczerwienienie spojówek.
  • Nadmierne łzawienie.
  • Obrzęk powiek.
  • Nadwrażliwość na światło.
  • Wodnista, przezroczysta wydzielina.
  • Pogorszenie objawów po kontakcie z alergenem.

Klasyfikacja alergicznych chorób oczu

W zależności od  przebiegu i nasilenia objawów wyróżniono główne typy chorób alergicznych oczu: ostre alergiczne zapalenie spojówek, sezonowe alergiczne zapalenie spojówek, całoroczne alergiczne zapalenie spojówek, wiosenne zapalenie spojówek i rogówki, atopowe zapalenie spojówek i rogówki, olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek, kontaktowe oraz zawodowe alergiczne zapalenie spojówek.

  • Ostre alergiczne zapalenie spojówek (AAC) to nagła reakcja alergiczna na kontakt z alergenem, np. sierścią zwierząt czy pyłkami. Objawy pojawiają się gwałtownie i są bardzo intensywne – silne zaczerwienienie, obrzęk oraz swędzenie oczu.
  • Sezonowe alergiczne zapalenie spojówek (SAC) najczęściej związane jest z pyleniem roślin, objawia się świądem, zaczerwienieniem i łzawieniem oczu.
  • Całoroczne alergiczne zapalenie spojówek (PAC) wywoływane jest przez alergeny obecne przez cały rok, np. kurz, roztocza czy sierść zwierząt. Objawy są przewlekłe, ale mniej intensywne niż w SAC.
  • Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki (VKC) to przewlekła postać alergii oczu, częściej występująca u dzieci. Charakteryzuje się silnym świądem, światłowstrętem oraz wydzieliną o gęstej konsystencji.
  • Atopowe zapalenie spojówek i rogówki (AKC) to ciężka, przewlekła forma alergii oczu, pojawiająca się u osób z atopowym zapaleniem skóry. Może prowadzić do poważnych powikłań, w tym uszkodzenia rogówki.
  • Olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek (GPC) związane jest głównie z noszeniem soczewek kontaktowych lub protez okulistycznych. Objawia się przewlekłym podrażnieniem i obecnością brodawek na spojówce.
  • Kontaktowe zapalenie skóry powiek i spojówki (ConBC) wynika z reakcji alergicznej po kontakcie z różnorodnymi substancjami, najczęściej podanymi w okolice oka lub dospojówkowo.
  • Zawodowe alergiczne zapalenie spojówek (OAC) występuje u osób narażonych na alergeny w miejscu pracy, np. chemikalia, pyły czy lateks. Objawy mogą ustępować po zakończeniu ekspozycji na czynnik uczulający.

Leki na alergiczne zapalenie spojówek

Leczenie alergicznego zapalenia spojówek opiera się przede wszystkim na łagodzeniu objawów i eliminacji kontaktu z alergenem. W terapii stosuje się zarówno krople do oczu, które działają miejscowo, jak i doustne leki przeciwalergiczne zmniejszające ogólną reakcję organizmu na alergeny. W zależności od nasilenia dolegliwości można sięgnąć po preparaty dostępne bez recepty lub skonsultować się z lekarzem w przypadku silniejszych objawów.

Krople do oczu na zapalenie spojówek bez recepty

Krople do oczu to skuteczny sposób na szybkie złagodzenie objawów alergicznego zapalenia spojówek. Działają miejscowo, przynosząc ulgę. W aptekach dostępne są preparaty bez recepty, które zawierają składniki o różnym mechanizmie działania.

  • Substancje przeciwhistaminowe (np. ketotifen, azelastyna) blokują działanie histaminy, hamując reakcję alergiczną i redukując świąd oraz zaczerwienienie.
  • Stabilizatory komórek tucznych (np. kromoglikan sodu) zapobiegają uwalnianiu histaminy, działając profilaktycznie przy sezonowej alergii.
  • Krople nawilżające („sztuczne łzy”) zawierają hialuronian sodu lub glicerol, które łagodzą podrażnienia i chronią spojówki przed wysychaniem.
  • Substancje obkurczające naczynia krwionośne (np. tetryzolina) zmniejszają zaczerwienienie oczu, ale nie powinny być stosowane długotrwale.

Tabletki na alergię

Tabletki przeciwhistaminowe to skuteczny sposób na złagodzenie objawów alergicznego zapalenia spojówek oraz innych dolegliwości towarzyszących alergii. Działają ogólnoustrojowo, blokując histaminę – substancję odpowiedzialną za reakcję alergiczną. W aptekach dostępne są preparaty bez recepty oraz silniejsze leki wydawane na zalecenie lekarza. Najczęściej zawierają: loratadynę, cetyryzynę lub feksofenadynę.

  • Loratadyna działa szybko i nie powoduje senności, dlatego często wybierana jest do stosowania w ciągu dnia.
  • Cetyryzyna skutecznie łagodzi objawy alergii, ale u niektórych osób może wywoływać lekką senność.
  • Feksofenadyna – nowoczesny lek przeciwhistaminowy, który nie wpływa na koncentrację i jest dobrze tolerowany.

Tabletki na alergię najlepiej przyjmować regularnie w okresie narażenia na alergeny, np. w sezonie pylenia roślin. Jeśli objawy są silne lub utrzymują się mimo stosowania leków, warto skonsultować się z lekarzem w celu doboru właściwej terapii.

Domowe sposoby na zapalenie spojówek

Oprócz leków dostępnych w aptece, w łagodzeniu objawów alergicznego zapalenia spojówek mogą pomóc także domowe sposoby. Ich zadaniem jest zmniejszenie podrażnienia, nawilżenie oczu oraz ograniczenie kontaktu z alergenami.

  • Zimne okłady – przykładanie do powiek schłodzonych kompresów lub gazików nasączonych zimną wodą pomaga zmniejszyć obrzęk i złagodzić świąd.
  • Kompresy z naparów ziołowych lub herbaty – okłady z rumianku, świetlika lub czarnej herbaty działają kojąco, łagodzą podrażnienia i redukują opuchliznę. Wystarczy zaparzyć herbatę lub zioła, ostudzić napar i namoczyć w nim waciki, a następnie przyłożyć do powiek.
  • Przemywanie oczu solą fizjologiczną – delikatnie oczyszcza spojówki z alergenów, łagodzi podrażnienia i działa nawilżająco.
  • Unikanie pocierania oczu – tarcie może nasilać objawy i dodatkowo podrażniać spojówki.
  • Nawilżanie powietrza – stosowanie nawilżaczy powietrza zapobiega wysychaniu śluzówki oczu i zmniejsza dyskomfort.
  • Częste mycie rąk i twarzy – pomaga usunąć alergeny i ograniczyć ich kontakt z oczami.
  • Noszenie okularów przeciwsłonecznych – chroni oczy przed pyłkami i innymi czynnikami drażniącymi występującymi w powietrzu.

Stosowanie domowych metod może wspomóc leczenie i przynieść ulgę w objawach alergii, ale jeśli dolegliwości nie ustępują, warto sięgnąć po leki przeciwhistaminowe lub skonsultować się z lekarzem.


Bibliografia:

  1. Bogacka E., Groblewska A., Zapalenia spojówek – alergia czy zespół suchego oka? Postępy Dermatologii i Alergologii XXVI; 2009/5
  2. Czajkowski J., Groblewska A.: Etiologiczny podział alergicznych chorób oczu. W: Czajkowski J. (red.): Alergiczne choroby oczu. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2003.
  3. Mielczarek M., Choroby zapalne spojówek, Medycyna Rodzinna 2/2005, s. 40-49
  4. Rey A., Chełmińska M., Ogólne zasady postępowania w chorobach alergicznych w praktyce lekarza rodzinnego, Forum Medycyny Rodzinnej 2019, tom 13, nr 4, 170–175 175.
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Ewa Rutkowska-Król – redaktor naczelna z ponad 10-letnim doświadczeniem, specjalizująca się w tworzeniu treści produktowych oraz artykułów o tematyce medycznej. Przez lata miała okazję współpracować z różnymi firmami z branży zdrowia i farmacji, dostarczając merytoryczne i angażujące teksty. Jej pasją jest przekształcanie skomplikowanych zagadnień medycznych w przystępne treści, które pomagają czytelnikom lepiej zrozumieć świat zdrowia i dbania o siebie.


PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Choroba wieńcowa – przyczyny, objawy i sposoby leczenia choroby niedokrwiennej serca

Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, to schorzenie układu krążenia, które może prowadzić między innymi do zawału serca. Powstaje na skutek zwężenia lub zablokowania tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ tlenu do mięśnia sercowego. Jakie są główne przyczyny choroby wieńcowej? Jakie objawy daje niedokrwienie serca? Znajomość odpowiedzi na te pytania pozwoli właściwie zadbać o profilaktykę schorzenia, a świadomość sposobów leczenia pomoże w wyborze najlepszej metody terapii.  Choroba wieńcowa – co to? Choroba niedokrwienna serca to choroba układu krążenia spowodowane zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych, które dostarczają tlen i składniki odżywcze do mięśnia sercowego. Główną przyczyną tego procesu jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych na ścianach naczyń krwionośnych. Ograniczony przepływ krwi do serca może prowadzić do bólu w klatce piersiowej (dławicy piersiowej), duszności, a w skrajnych przypadkach – do zawału serca. Choroba rozwija się stopniowo i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka oraz regularne badania kontrolne. ChNS – przyczyny Choroba niedokrwienna serca (ChNS) najczęściej rozwija się na skutek miażdżycy, czyli procesu odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Tworzące się złogi tłuszczowe, cholesterol oraz inne substancje stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi do serca. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz przewlekły stres. Nie bez znaczenia są także predyspozycje genetyczne – jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rośnie ryzyko ChNS. Wczesne rozpoznanie czynników ryzyka oraz zmiana stylu życia oraz rzucenie palenia mogą skutecznie opóźnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.

czytaj
Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Kac – objawy, sposoby zapobiegania i metody leczenia złego samopoczucia po spożyciu alkoholu

Ciężka głowa, suchość w ustach, mdłości i problemy z koncentracją to typowe objawy kaca. Jego główną przyczyną jest metabolizm alkoholu w organizmie - etanol, czyli alkohol etylowy zawarty w napojach wyskokowych, jest traktowany przez organizm jak toksyna, wątroba przekształca go w aldehyd octowy, substancję jeszcze bardziej toksyczną niż sam alkohol. Znajomość skutecznych sposobów zapobiegania kacowi oraz sprawdzonych sposobów na syndrom dnia poprzedniego pomoże szybciej wrócić do formy niezależnie od tego, czy dopiero planujemy zakrapianą alkoholem imprezę, czy szukamy ulgi po hucznej zabawie. Co to jest kac? - przyczyny Kac to stan złego samopoczucia, który pojawia się kilka godzin po spożyciu alkoholu, najczęściej następnego dnia rano. Po wypiciu napojów zawierających etanol wątroba przekształca go w aldehyd octowy – toksyczny związek chemiczny, który odpowiada za wiele nieprzyjemnych objawów kaca, takich jak bóle głowy, nudności czy ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym czynnikiem jest działanie odwadniające alkoholu – alkohol zwiększa produkcję moczu, co prowadzi do utraty wody i elektrolitów, powodując uczucie suchości w ustach i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Nie bez znaczenia jest także wpływ alkoholu na układ nerwowy i jakość snu – mimo że po jego spożyciu łatwiej jest zasnąć, to jednak sen staje się płytszy i przerywany, przez co organizm nie ma szans na pełną regenerację. 

czytaj
Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Opryszczka. Przyczyny zimna na ustach i leczenie opryszczki wargowej

Opryszczka wargowa to dolegliwość objawiająca się bolesnymi pęcherzykami. Występuje najczęściej w okresie osłabienia organizmu, długotrwałego stresu oraz zmiennej pogody. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, mrowieniem czy pieczeniem opryszczka wpływa negatywnie również na ogólne samopoczucie i wygląd, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie sobie z nią radzić oraz jak zapobiegać jej nawrotom. Jak wygląda zimno na ustach? Charakterystyczne, wypełnione płynem pęcherzyki na wargach, wokół ust lub w okolicy nosa to typowe objawy opryszczki wargowej. Początkowo skóra w tych miejscach może zacząć swędzieć, piec lub sprawiać wrażenie ściągniętej. Wkrótce na tym obszarze pojawiają się małe, bolesne bąbelki, które po kilku dniach pękają, tworząc owrzodzenia.  Opryszczka na ustach przyczyny. Czy opryszczka jest zaraźliwa? Febra na ustach jest wywoływana przez wirus opryszczki wargowej herpes simplex (HSV-1), który wnika do organizmu i pozostaje w nim przez całe życie. W wyniku osłabienia układu odpornościowego, stresu, przeziębienia czy zmian temperatury otoczenia może dojść do jej aktywacji i pojawienia się pęcherzyków. Wirus jest bardzo zaraźliwy i łatwo przenosi się przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, śliną, a także poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów (np. ręczników czy szminki). Z tego powodu ważne jest, aby unikać bliskich kontaktów z osobami mającymi opryszczkę, szczególnie w aktywnej fazie, pamiętając jednak, że wirus może być przenoszony nawet wtedy, gdy objawy nie są jeszcze widoczne.

czytaj
Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry
Ewa Rutkowska-Król

Ewa Rutkowska-Król

Redaktor naczelna

Bezpieczne opalanie - ochrona przeciwsłoneczna skóry

Opalanie to nieodłączny element letniego relaksu na świeżym powietrzu, jednak promienie słoneczne, choć niezbędne do produkcji witaminy D i korzystnie wpływające na nasz nastrój i wygląd mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia skóry. Zbyt długa i nieodpowiedzialna ekspozycja na słońce może prowadzić do oparzeń słonecznych, przyspiesza starzenia się skóry oraz zwiększa ryzyko raka skóry. Jak zatem opalać się bezpiecznie? Poza unikaniem zbyt długiego wylegiwania się na słońcu oraz korzystania z promieni słonecznych poza godzinami największego promieniowania (10-16) pamiętać należy o niezbędnej ochronie w postaci filtrów przeciwsłonecznych. Wybór odpowiedniego filtra i umiejętne stosowanie kosmetyków przeciwsłonecznych zapewni właściwą ochronę oraz pozwoli cieszyć się piękną, a przede wszystkim zdrową opalenizną. Filtry przeciwsłoneczne – rodzaje filtrów SPF Filtry przeciwsłoneczne są kluczowym elementem ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV). Różnią się one między sobą mechanizmem działania, składem oraz poziomem ochrony, który określany jest współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Wśród dostępnych na rynku filtrów SPF znajdziemy filtry fizyczne, chemiczne, hybrydowe oraz filtry naturalne. Filtry mineralne (fizyczne) Filtry mineralne, znane również jako fizyczne, działają na zasadzie odbijania i rozpraszania promieniowania UV. Są to najczęściej tlenek cynku (ZnO) i dwutlenek tytanu (TiO2). Tlenek cynku (ZnO): zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Jest szczególnie polecany dla osób o wrażliwej skórze. Dwutlenek tytanu (TiO2): chroni głównie przed promieniowaniem UVB i częściowo przed UVA. Jest powszechnie stosowany w kosmetykach przeciwsłonecznych. Filtry chemiczne (organiczne) Filtry chemiczne, zwane również organicznymi, działają poprzez absorpcję promieniowania UV i przekształcanie go w ciepło, które jest następnie uwalniane z powierzchni skóry. Do filtrów chemicznych zawartych w dostępnych na rynku kosmetyczkach przeciwsłonecznych należą między innymi: oktokrylen, oksybenzon czy octinoxate. Filtry hybrydowe Filtry hybrydowe łączą w sobie właściwości filtrów mineralnych i chemicznych, oferując wszechstronną ochronę przed promieniowaniem UV. Dzięki tej kombinacji mogą oferować zalety obu typów filtrów zapewniając szersze spektrum ochrony i lepszą stabilność. Filtry naturalne Niektóre kosmetyki przeciwsłoneczne zawierają składniki pochodzenia naturalnego, takie jak np. olej z nasion malin, marchwi, masło shea lub inne substancje naturalne, które mają właściwości chroniące przed UV. Choć ich skuteczność może być niższa w porównaniu do filtrów chemicznych lub mineralnych, są one często wybierane przez osoby preferujące naturalne kosmetyki.

czytaj